Mánudagur 22.08.2011 - 20:00 - FB ummæli ()

Félagsleg réttindi (22. gr.)

Í 22. gr. stjórnarskrárfrumvarps stjórnlagaráðs segir

Öllum skal með lögum tryggður réttur til lífsviðurværis og félagslegs öryggis.

Öllum, sem þess þurfa, skal tryggður í lögum réttur til almannatrygginga og félagslegrar aðstoðar, svo sem vegna atvinnuleysis, barneigna, elli, fátæktar, fötlunar, veikinda, örorku eða sambærilegra aðstæðna.

Skynsamlegar viðbætur

Í gildandi stjórnarskrá er sambærilegt ákvæði að finna og í síðari málsgreininni – en tveimur aðstæðum er bætt við dæmatalninguna, þ.e.:

  • barneignum og
  • fötlun.

Það tel ég hið besta mál. Annars er aðeins um orðalagsbreytingar í nútímaátt að ræða þar sem hugtakið „veikindi“ kemur í stað „sjúkleika“ og hugtakið „fátækt“ leysir „örbirgð“ af hólmi.

„Jákvæð“ mannréttindi

Í þessu felast svonefnd „jákvæð“ mannréttindi – réttur til einhvers af ríkinu – en ekki „neikvæður“ réttur til frelsis frá afskiptum af hálfu handhafa ríkisvalds eins og elstu mannréttindin fela í sér.

Um fyrri málsgreinina hafði ég meiri efasemdir enda spurning hverju hún bætir við síðari málsgreinina og álitamál hvernig ákvæði um að tryggja rétt til lífsviðurværis og félagslegs öryggis verður útfært; þær efasemdir eru þó ekki frágangssök enda er útfærslan lögð á fjölskipaðan og lýðræðislega valinn löggjafa, Alþingi, eins og í fleiri tilvikum.

Dómstólar fara varlega með endurskoðunarheimildir

Ólíklegt er að dómstólar án lýðræðislegs umboðs hnekki skynsamlegu mati löggjafarþingsins í þessu efni; í grófari tilvikum getur það þó gerst eins og árið 2000 í svonefndu öryrkjamáli. Styðst það einnig við norræna stjórnskipunarhefð þar sem dómstólar virða yfirleitt að útfærsla, sem kostar opinbert fé, sé að meginstefnu til í höndum handhafa fjárstjórnarvaldsins, sem hér eru Alþingi og sveitarstjórnir.

Flokkar: Óflokkað
Efnisorð: , , , , , , , , , ,

«
»

Facebook ummæli

Vinsamlegast athugið:
Ummæli eru á ábyrgð þeirra sem þau skrifa. Eyjan áskilur sér þó rétt til að fjarlægja óviðeigandi og meiðandi ummæli.
Tilkynna má óviðeigandi ummæli í netfangið ritstjorn@eyjan.is

Höfundur

Gísli Tryggvason
Sat í stjórnlagaráði 2011 og er í framkvæmdaráði umbótaflokksins Dögunar, stjórnmálasamtaka um réttlæti, sanngirni og lýðræði. Löglærður (hdl.) og með meistaragráðu (MBA) í mannauðsstjórnun. Hef sótt og varið hagsmuni og réttindi neytenda og launafólks í 15 ár.

GSM 897 33 14; gt@vestnord.is
RSS straumur: RSS straumur