Fyrir nokkrum vikum sendu Samtök um líkamsvirðingu erindi til Stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar Alþingis um mikilvægi þess að holdafar verði nefnt meðal þeirra atriða sem talin eru upp undir ákvæði um jafnræði í nýrri stjórnarskrá Íslendinga. Í dag var fjallað um málið á vef Morgunblaðsins og fyrsta athugasemdin við fréttina var: HVAÐ KEMUR EIGINLEGA NÆST???

Mismunun vegna holdafars er raunverulegt vandamál sem fjöldi rannsókna hefur staðfest að á sér stað á margvíslegum sviðum lífsins. Hún hefur jafn neikvæð áhrif á líðan, tekjumöguleika og lífsgæði og önnur mismunun. Hún er jafn mikið í andstöðu við mannréttindi og jafnræði og önnur mismunun. Samt er talið fáránlegt að vilja banna hana. Hvað undirstrikar betur nauðsyn þess að það verði tilgreint sérstaklega í stjórnarskrá landsins að þessi mismunun sé óheimil?

Mismunun þýðir einfaldlega að þú færð ekki sömu tækifæri og aðrir. Samantekt tæplega þrjátíu rannsókna á fitufordómum í atvinnulífi sýndi að mismunun vegna holdafars átti sér stað á öllum starfsstigum – við ráðningu, möguleika á stöðuhækkun, launagreiðslur og brottrekstur. Feitt fólk fær lægri laun fyrir sömu vinnu, er síður ráðið í valdastöður og hlýtur sjaldnar stöðuhækkun en þeir sem eru grannir. Sérstaklega á þetta við um feitar konur, sem þéna talsvert minna en grennri kynsystur þeirra. Holdarfar hefur minni áhrif á laun karla en feitir karlar lenda þó frekar í lægri stöðum en grennri kynbræður þeirra. Íslenskar rannsóknir hafa einnig staðfest að mismunun vegna holdafars á sér stað í atvinnulífinu hér á landi og til dæmis hefur komið í ljós að feitar konur misstu frekar vinnuna eftir hrun.

Tilvist mismununar á grundvelli holdafars er staðreynd í okkar þjóðfélagi. Að standa gegn því að holdafari verði bætt við þau atriði sem talin eru upp undir ákvæði um jafnræði í nýrri stjórnarskrá er að standa gegn sjálfsögðu réttlæti og segja að mannréttindi séu bara fyrir suma.

Þetta kemur því ekkert við hvaða skoðun við höfum á offitu sem heilbrigðismáli. Við viðurkennum mannréttindi annarra hópa óháð heilsufari þeirra og heilsuhegðun. Eiga mannréttindi homma sem reykja að vera minni en þeirra sem reykja ekki? Eiga konur sem hjóla með hjálma að búa við meiri mannréttindi en þær sem gera það ekki? Mannréttindi eru algild og koma heilsufarsástandi ekkert við.

Nú reynir á. Hér höfum við tækifæri til þess að veita stórum hópi í þjóðfélaginu, sem staðfest hefur verið að býr við kerfisbundna mismunun, stjórnarskrárvarinn rétt fyrir lögum. Að gera það ekki er að leggja blessun sína yfir mismununina og samþykkja að hún haldi áfram. Er það þannig sem við viljum vígja nýja stjórnarskrá okkar?

Hvað næst? spyr maðurinn. Vonandi mannréttindi. Alla leið.