Miðvikudagur 13.01.2016 - 00:43 - Lokað fyrir ummæli

Sýndu manndóm Steingrímur

Hún er leiðinleg þessi tilhneiging manna að geta ekki viðurkennt að hafa haft rangt fyrir sér.

Í kjölfar bankahrunsins hafa margir tengdir bönkunum verið dæmdir í refsivist, en þeir eiga það allir sameiginlegt að enginn þeirra finnur hjá sér sök. Að eigin mati eru þeir allir fórnarlömb illsku almennings og refsiglaðra dómstóla sem stýrast af hefnigirni. Ég held að flestir séu þeirrar skoðunar að betra væri fyrir þá sem hafa hlotið refsingu að viðurkenna brot sín og biðjast afsökunar á þeim. Ég held að það sé almenn stemming í þjóðfélaginu fyrir því að fyrirgefa mistök, játi menn þau á annað borð.

Því miður er þessi tilhneiging til að viðurkenna ekki mistök sín alveg jafn áberandi í stjórnmálunum á Íslandi.

Nýlegt dæmi um þetta eru greinarskrif Steingríms J. Sigfússonar í Kjarnanum um Icesave málið. Þar gerir hann lítið úr ávinningnum af því að Icesave málið hafnaði  fyrir dómstólum og fullnaðarsigur vannst í því fyrir Íslendinga.

Að margra mati er Steingrímur einn af merkustu stjórnmálamönnum síðari tíma. Hann var við stjórnvölinn á tímum sem voru fordæmalausir og allir vita að hann stóð frammi fyrir mörgum erfiðum ákvörðunum og leysti ágætlega úr mörgum málum, sem hefðu getað farið verr. Hann hafði fá fordæmi til að miða ákvarðanir sínar við og þurfti að spila af fingrum fram. Ef einhver íslenskur stjórnmálamaður hefur efni á því að viðurkenna mistök sín þá er það hann.

En þar sem Steingrímur virðist alls ekki ætla að viðurkenna mistökin í Icesave málinu, þá er rétt að rifja upp nokkur lykilatriði:

  1. Hefðu Íslendingar samþykkt fyrstu Icesave samningana þá stæði skuld Íslands við Breta og Hollendinga  nú í 230 milljörðum í erlendri mynt og ættu fyrstu greiðslur að hefjast á þessu ári.

Þessi upphæð hefði lagst ofan á þær greiðslur sem Bretar og Hollendingar hafa nú fengið úr þrotabúi Landsbankans. Um er að ræða umsaminn vaxtakostnað (5,6% af u.þ.b.700 milljörðum) sem hefði safnast upp á þeim tíma sem tók að koma eigum bankans í verð. Með því að fella fyrstu Icesave samningana, sluppu Íslendingar við að greiða þessa óréttmætu kröfu Breta og Hollendinga.

2. Þvert á venjur og reglur sem gilda um fall einkabanka, gerðu Icesave samningarnir ráð fyrir að íslenska þjóðarbúið tæki á sig ábyrgð á að borga kröfu Breta og Hollendinga í þrotabú Landsbankans, óháð því hvað fengist úr þrotabúinu.

Þótt komið hafi í ljós að þrotabúið hafi náð að selja eigur upp í alla upphæðina, þá var gríðarleg áhætta sem fylgdi samningunum. Ef sala eigna bankans hefði ekki dugað þá hefði mismunurinn, auk 230 milljarðanna, verið greiddur af Íslendingum.

3. Það er nú almenn grundvallarregla sem er búið að leiða í lög, bæði í Evrópu og Bandaríkjunum, að almenningur eigi ekki að bera kostnað af falli fjármálafyrirtækja. Vandséð er af hverju annað ætti að gilda hérlendis. http://ec.europa.eu/finance/bank/crisis_management/

Flokkar: Óflokkað

«
»

Höfundur

Ólafur Elíasson

Píanóleikari og tónlistarmaður.
Er einnig með MBA í viðskiptafræðum frá Háskóla Íslands.

Er ekki tengdur neinum sérstökum hagsmunaaðilum né pólitískum samtökum.
Starfaði með InDefence hópnum gegn Icesave samningunum.
RSS straumur: RSS straumur