Samkvæmt nýrri könnun, sem gerð var fyrir Eurobarometer í nóvember sl. í öllum Evrópuríkjum, þá er niðurstaðan fyrir Íslendinga mjög athyglisverð.

Íslendingar eru nú með allra ánægðustu þjóðum með líf sitt og jafnframt bjartsýnastir Evrópuþjóða á hagfellda þróun á næstu 12 mánuðum. Þetta á við um þróun efnahagslífsins, atvinnuþróun og lífsgæðin almennt.

Hér verða sýndar nokkrar myndir með niðurstöðum úr þessari könnun, sem birt var á vef Eurobarometer nú í desember.

Sérstaða Íslands – Botni náð og nú á réttri leið upp

Mynd 1 sýnir svör almennings í Evrópuríkjunum við spurningu um það hvort botni kreppunnar á vinnumarkaði hafi þegar verið náð eða hvort það versta sé enn eftir. Ísland sýnir sig að hafa algera sérstöðu hvað þetta atriði varðar.

Mynd 1: Botni kreppunnar náð eða er það versta eftir? Svör Evrópuþjóða í nóvember 2012 (Heimild: Eurobarometer 78; Capacent á Íslandi)

Um 60% Íslendinga telja að botni kreppunnar á vinnumarkaði sé þegar náð, en einungis um þriðjungur telur það versta eftir. Þetta er mun jákvæðara en í öðrum Evrópulöndum og í mestu kreppulöndunum (Kýpur, Portúgal, Grikklandi) eru um og yfir 80% svarenda sem telja það versta enn eftir.

Næsta mynd sýnir svör við spurningum um hvort aðstæður í viðkomandi landi séu nú að þróast í rétta eða ranga átt. Þar er Ísland einnig með mikla sérstöðu, með mun stærri hluta þjóðarinnar sem telur þróunina í rétta átt en næstu þjóðir (Danmörk og Svíþjóð). Ísland hefur bætt stöðu sína í þessu efni frá því haustið 2011 og vorið 2012 (sjá hér)

Mynd 2: Eru aðstæður í landinu nú á réttri eða rangri leið? Svör Evrópuþjóða í nóvember 2012 (Heimild: Eurobarometer 78; Capacent á Íslandi)

Tæplega 60% svarenda segja Ísland á réttri leið, en næsta landið (Danmörk) er með 46% á sömu skoðun. Meðaltal Evrópuríkjanna er einungis um 24%. Á Írlandi eru einungis um 28% á því að land þeirra sé á réttri leið og meirihlutinn telur Írland á rangri leið. Það er öfugt við niðurstöðuna á Íslandi. Yfirburðir Ísland eru því miklir í þessu efni.

Horfur fyrir árið 2013 bestar á Íslandi

Mynd 3 sýnir mat almennings á efnahagshorfum í löndum sínum fyrir árið 2013. Þarna er Ísland aftur í sérstöðu, með mun hærra hlutfall sem segja að efnahagurinn muni verða betri á næstu 12 mánuðum, meira en 10 prósentustigum hærra en hjá næstu löndum (Bretlandi og Danmörku).

Mynd 3: Efnahagshorfur fyrir 2013: betri, svipaðar eða verri? Svör Evrópuþjóða í nóvember 2012 (Heimild: Eurobarometer 78; Capacent á Íslandi)

Eystrasaltslöndin, sem ásamt Íslandi lentu illa í fjármálakreppunni, eru einnig bjartsýn á bata, en ekki nærri jafn bjartsýn og Íslendingar. Aðrar kreppuþjóðir (Kýpur, Portúgal og Grikkland) eru enn mjög svartsýnar og stór meirihluti þeirra spáir versnandi efnahagsstöðu á árinu 2013. Írar, sem lentu í svipuðu áfalli og Íslendingar, eru mun svartsýnni en Íslendingar á efnahagshorfurnar fyrir næstu 12 mánuðina. Hér hefur greinilega gengið betur á endurreisnarbrautinni.

Myndir 4 sýnir mat almennings á horfum í atvinnumálum fyrir næstu 12 mánuðina.

Mynd 4: Telurðu að staða atvinnumála í landi þínu verði betri, svipuð eða verri á næstu 12 mánuðum? Svör Evrópuþjóða í nóvember 2012 (Heimild: Eurobarometer 78; Capacent á Íslandi)

Hér er niðurstaðan svipuð. Íslendingar eru mun bjartsýnni á bata í atvinnumálum en allar aðrar Evrópuþjóðir. Um og yfir 80% íbúa kreppuþjóðanna í suður Evrópu eru frekar á því að staðan hjá þeim versni. Almennt er mikil svartsýni í þessum efnum í Evrópu – nema á Íslandi.

Að lokum má sjá hér hvernig þjóðirnar meta horfurnar fyrir lífsgæðin almennt, á mynd 5. Þar var spurt hvort fólk teldi að líf þess myndi verða betra, svipað eða verra á næstu 12 mánuðum.

Mynd 5: Telurðu að líf þitt verði betra, svipað eða verra á næstu 12 mánuðum? Svör Evrópuþjóða í nóvember 2012 (Heimild: Eurobarometer 78; Capacent á Íslandi)

Þarna eru Íslendingar einungis sjónarmun á undan Svíum, í efstu sætunum. Heldur fleiri Íslendingar eru á því að lífið verði betra, en hjá báðum þjóðunum eru það um 95% almennings sem telja að lífið verði betra eða svipað á næsta ári. Danir og Finnar eru með svipaða niðurstöðu á þann mælikvarða, þó báðar þær þjóðir séu með færri sem segja betra og fleiri er segja svipað.

Innan við 10% almennings í kreppulöndunum Portúgal, Grikklandi og Kýpur telja að líf þeirra verði betra 2013 en nú er. Meirihluti i þessum löndum væntir þess að líf þeirra versni.

Niðurstaða

Niðurstaðan er þannig sú, að Íslendingar hafa mikla sérstöðu í hópi Evrópuþjóða. Íslendingar eru með allra hæstu þjóðum hvað snertir ánægju með líf sitt og þeir eru bjartsýnni en aðrar þjóðir á frekari framfarir á næstu 12 mánuðum.

Árið 2013 gæti því orðið Íslendingum gott að mörgu leyti. Íslendingar munu að öllum líkindum saxa á það forskot sem mörg grannríkjanna náðu í lífskjarasamanburði með hruninu hér á landi.

Ísland virðist vera á réttri leið – að mati þjóðarinnar sjálfrar.