Inngangsorð

Ævi og ritstörf Snorra Sturlusonar voru helzta viðfangsefni Sigurðar Nordal á sviði íslenzkra fræða. Að því marki sem niðurstöður Sigurðar í þeim efnum eru enn ráðandi meðal fræðimanna þá gildir enn hið fornkveðna, að skylt er að hafa það heldur er sannara reynist. Í þeim efnum verður vart lengra komist í rangtúlkun á hugmyndum Snorra Sturlusonar en í umsögn Sigurðar Nordal um 3. kafla Gylfaginningar.

Umsögn Sigurðar

(Mannlýsingar I, 1986)

Formáli og umgerð Gylfaginningar eru eins og tvöfaldur skíðgarður, sem Snorri smíðar um heim goðanna. Þau slá varnagla um skoðanir Snorra sjálfs um þann veruleika, sem í goðatrúnni sé fólginn. Síðan getur goðalífið átt sér frjálsan leikvöll innan þessara vébanda án þess að rekast á eða koma í bága við þær vísindaskoðanir eða trúarbrögð, sem utan þeirra eru. Nú má Hárr segja það fortakalaust, að Freyr ráði fyrir regni og skini sólar og á hann sé gott að heita til árs og fríðar, þó að þetta sé hvorki í samræmi við trú né siðu Íslendinga á 13 öld. Hitt hefði gert alla frásögnina sundurlausari og áhrifaminni, ef varnagli hefði verið sleginn við hvert atriði: því trúðu menn í heiðnum sið, að Freyr réði fyrir regni o.s.frv. Formálinn og umgerðin eru í einu gerð til þess að fullnægja kröfum kirkunnar, sagnfræðinnar og listarinnar.

En þegar inn fyrir skíðgarðinn kom, að því sem hann var sjálfur tilgangurinn: að skýra frá hinni fornu goðafræði, var næsta spurningin, hvernig ætti að skipa efninu. Goðfræðingum nútímans er tamast að fjalla um goðin út af fyrir sig, hugmyndirnar um upphaf og lok heimsins út af fyrir sig og alls konar hjátrú og vættir sér í lagi. Má raða þessu á margvíslegan hátt. Form það, sem Snorri hafði valið sér, spurningar og svör, leyfði hvaða skiptingu og skipun sem vera skyldi, þar sem eitt atriði gat jafnan minnt á annað. Og í upphafi virðist hann hafa verið í vafa um, hverning ætti að taka á efninu. Eins og Elucidarius byrjar: “Af því skal þetta upphaf vera þessa máls, að þú seg mér fyrst, hvað guð er” – hefur Gangleri svo mál sitt í 3. kapítula: “Hver er æðstur eða elztur allra goða?” Þessi kapítuli er vafalaust það lakasta, sem Snorri hefur skrifað, og væri engin missa í, þótt honum væri alveg burtu kippt. Hann er hvorki í samhengi né samræmi við það, sem á eftir fer. Alföður sá, sem hér er talað um, er eins konar sambland af Óðni (11 af 12 Óðinsnöfnunum í 3. kap. Standa aftur í 20. kap.) og guði kristinna manna. Þessi Alföður lifir of allar aldir, en Óðinn ferst í ragnarökkri; hann ræður öllum hlutum, stórum og smáum, svo að ekkert verður eftir handa hinum goðunum; vondir menn fara til Heljar, en þangað fer þó Baldur síðar o.s.frv. En Snorri áttar sig fljótt…(Mannlýsingar I, Almenna Bókafélagið, 1986, bls. 99-100).

***

1. Gangleri hóf svá mál sitt

(Gylfaginning, 3. k.)

10795 = Gangleri hóf svá mál sitt:

14764 = „Hverr er æðstr eða elztr allra goða?“

Svar fornra sköpunarsagna:

1 = Monad – Æðstr ok elztr

1000 = Heimsljós – Spiritus Sancti (sjá lið 4)

26560

2. Gangleri og Mál hans

(Túlkun GT)

11359 = Snorri Sturluson

3270 = Gangleri

11931 = Táknmálslykill Reykholtsmáldaga

26560

3. Sá heitir Alföðr at váru máli.

4786 = Hárr segir:

12067 = „Sá heitir Alföðr at váru máli,

17339 = en í Ásgarði inum forna átti hann tólf nöfn.

15278 = Eitt er Alföðr, annat er Herran eða Herjan,

22475 = þriðja er Nikarr eða Hnikarr, fjórða er Nikuðr eða Hnikuðr,

16789 = fimmta Fjölnir, sétta Óski, sjaunda Ómi,

23519 = átta Bifliði eða Biflindi, níunda Sviðurr, tíunda Sviðrir,

14101 = ellifta Viðrir, tólfta Jálg eða Jálkr.“

126354

4. Vér Hárr-Jafnhárr-Þriði

(Túlkun GT)

            Vér

1000 = Heimsljós

8353 = Hárr-Jafnhárr-Þriði

9353

Sbr. Spiritus sancti = 9353.

5. Tólf Nöfn Alföðurs…

(Túlkun GT)

53460 = Tólf nöfn = 4455×12=53460

…at Máli Spiritus Sancti…

11931 = Táknmálslykill

60167 = Reykholtsmáldagi

…sem upplýsir Ganglera.

-1000 = Myrkur fávísi

1796 = Graal – Quest of the Holy Grail

126354

6. Þá spyrr Gangleri

7912 = Þá spyrr Gangleri:

10785 = „Hvar er sá guð, eða hvat má hann,

14318 = eða hvat hefir hann unnit framaverka?”

4786 = Hárr segir:

22888 = „Lifir hann of allar aldir ok stjórnar öllu ríki sínu,

18632 = ok ræðr öllum hlutum, stórum ok smám.“

7134 = Þá mælti Jafnhárr:

20730 = „Hann smíðaði himin ok jörð ok loftin ok alla eign þeira.“

6510 = Þá mælti Þriði:

15844 = „Hitt er þó mest, er hann gerði manninn

18562 = ok gaf honum önd þá, er lifa skal ok aldri týnast,

20293 = þótt líkaminn fúni at moldu eða brenni at ösku,

21807 = ok skulu allir menn lifa, þeir er rétt eru siðaðir,

23893 = ok vera með honum sjálfum, þar sem heitir Gimlé eða Vingólf,

17586 = en vándir menn fara til heljar ok þaðan í Niflhel.

11377 = Þat er niðr í inn níunda heim.“

243057

***

Þorvarðr Þórarinsson, 12606

(Túlkun GT)

4177 = Fiat lux – Verði ljós

4044 = Seraphim – Erkiengill

4385 = Hagia Sophia – Guðleg vizka

12606 

***

7. Þorvarðr Þórarinsson – Býst til að gera ljós

(Þorgils saga skarða, 75. k.)

11743 = „Hér kemr at því, sem mælt er,

19499 = at hvert ker kann verða svá fullt, at yfir gangi,

15055 = ok þat er at segja, at ek þoli eigi lengr,

26714 = at Þorgils siti yfir sæmdum mínum, svá at ek leita einskis í.

9682 = Vil ek yðr kunnigt gera,

27324 = at ek ætla at ríða at Þorgilsi í nótt ok drepa hann, ef svá vill verða.

11481 = Vil ek, at menn geymi, ef færi gefr á,

21687 = at bera þegar vápn á hann ok vinna at því ógrunsamliga,

17073 = svá at hann kunni eigi frá tíðendum at segja,

18632 = því at þá er allt sem unnit, ef hann er af ráðinn.

23911 = Meguð þér svá til ætla, at Þorgils er engi klekkingarmaðr.

18654 = Nú ef nökkurr er sá hér, er mér vill eigi fylgja,

9847 = segi hann til þessa nú.”

Vándr maðr í hel

7443 = Þorgils skarði

1612 = Hell – sbr. „hell-dur”, ritháttur 1. bls. Íslendingabókar,

100 = Ragnarök

2600 = FINIS

243057

***

Loka spurning og svar í 3. kafla varða dvöl Alföðrs hjá hrímþursum:

Þá mælti Gangleri:

„Hvat hafðist hann áðr at en himinn ok jörð væri ger?“

Þá svarar Hárr:

„Þá var hann með hrímþursum.“

Enginn einn staður í Gylfaginningu hefur orðið jafn mikilvæg uppistaða „hulins kveðskapar” evrópskra andans manna um stef Snorra Sturlusonar eins og þessi einföldu 22 orð og heildartölugildi þeirra.

Dvöl Alföðrs hjá Hrímþursum varð Snorra hulið yrkisefni m.a. um Jarðliga skilningu vs. Andliga spekð, Björn Kaðalsson vs. Þorgeir skorargeir, Páfann, Dies Irae og Brennu-Njálssögu.

Fyrir Francis Bacon varð hún yrkisefni um Stratfordbúann frá skírnardegi til útfarardags.

Í verki Francisco Goya, Los Caprichos sem Guðbergur Bergsson þýddi sem Kenjarnar og túlkaði sem nokkurs konar Völuspá, er „hulit kveðit” af snilld um Hrímþursa Snorra sem þar kallast Ófreskjur.

Nánar verður fjallað um þá hlið málsins í sérstakri bloggfærslu.

***

Reiknivél sem umbreytir stöfum í tölugildi er á netinu:

http://www.light-of-truth.com/ciphersaga.htm