© Gunnar Tómasson
28. maí, 2015.
Inngangsorð
„Þessi vísa – 63. vísa Völuspár – er mjög myrk og mætti vel missa sig úr kvæðinu, þótt ekki verði sannað með neinum gildum rökum, að hún sé síðari viðbót,‟ ritaði Sigurður Nordal í skýringum sínum við vísur Völuspár (fylgirit Árbókar Háskóla Íslands, 1922-23, bls. 104). Texti vísunnar í Konungsbók er eftirfarandi:
Þá kná Hænir hlautvið kjósa
ok burir byggja bræðra tveggja
vindheim víðan.
Vituð ér enn, eða hvat?
Stef Völuspár – Vituð ér enn, eða hvat? – er hér endurtekið í níunda og síðasta sinn og rekur smiðshöggið á vísuna. Af því virðist mega ráða að „myrkur‟ texti vísunnar hafi ekki verið innihaldslaus frá sjónarhóli höfundar og ritara Konungsbókar, og þá einnig að áfellisdómur Sigurðar Nordal hafi byggst á því einu að hann hafi engan veginn getað fengið botn í hugsanlega merkingu hennar.
Hugtakið „tveir bræður‟ er sett fram í óvæntum vendipunkti frásagnar eftir fyrstu málsgrein Njálu – „Nú víkr sögunni vestr til Breiðafjarðardala.‟ – þar sem þeir Höskuldr Dala-Kollsson og Hrútr Herjólfsson eru kynntir til sögunnar. Þar sem Sigurður taldi Völuspá vera ritaða a.m.k. 250 árum fyrir ritunartíma Njálu, þá var vart við því að búast að hann gæti látið sér detta í hug að tengja þá hálfbræður við texta 63. vísu Völuspár.
„Þetta er með öllu óljóst,‟ sagði hann um vísuorð „bræðra tveggja‟ – og lét þar við sitja.
***
I. Tveir bræðr Brennu-Njálssögu
(Njála, 1. kafli – M)
19710 = Nú víkr sögunni vestr til Breiðafjarðardala.
19730 = Maðr er nefndr Höskuldr; hann var Dala-Kollsson.
28239 = Móðir hans hét Þorgerðr ok var dóttir Þorsteins ins rauða,
21059 = Óláfs sonar ins hvíta, Ingjaldssonar, Helgasonar;
23711 = móðir Ingjalds var Þóra, dóttir Sigurðar orms-í-auga,
10926 = Ragnars sonar loðbrókar.
20664 = Uðr in djúpúðga var móðir Þorsteins rauðs,
19665 = dóttir Ketils flatnefs, Bjarnar sonar bunu.
163704
19020 = Höskuldr bjó á Höskuldsstöðum í Laxárdal.
21420 = Hrútr hét bróðir hans; hann bjó á Hrútsstöðum.
22194 = Hann var sammæðr við Höskuld; faðir hans var Herjólfr.
17878 = Hrútr var vænn maðr, mikill ok sterkr,
20171 = vígr vel ok hógværr í skapi, manna vitrastr,
22695 = harðráðr við óvini sína, en tillagagóðr inna stærri mála.
123378
II. a. Tveir bræðr og tvær fyrstu vísur Egils
(Njála 1. kafli og Egilssaga, 31. kafli)
19730 = Maðr er nefndr Höskuldr; hann var Dala-Kollsson.
19020 = Höskuldr bjó á Höskuldsstöðum í Laxárdal.
38750
20498 = Kominn emk enn til arna Yngvars, þess‘s beð lyngva,
21701 = hann vask fúss at finna fránþvengjar gefr drengjum.
17417 = Mun eigi þú, þægir, þrévetran mér betra,
16059 = ljósundinna landa linns, óðar smið finna.
75675
Hulit kveðit um Höskuld
38750 = Maðr er nefndr Höskuldr o.s.frv.
4819 = Gylfaginning
1 = Mónad
11850 = Höskuldr Hvítanessgoði
11359 = Snorri Sturluson
1796 = GRAAL – Quest of the Holy Grail
7000 = Microcosmos – Örheimur/Maður sem Ímynd Guðs
100 = Kvæðislok
75675
II. b. Tveir bræðr og tvær fyrstu vísur Egils
(Njála 1. kafli og Egilssaga, 31. kafli)
Hulit kveðit um Hrút
17878 = Hrútr var vænn maðr, mikill ok sterkr,
20171 = vígr vel ok hógværr í skapi, manna vitrastr,
22695 = harðráðr við óvini sína, en tillagagóðr inna stærri mála.
60744
4000 = Logandi Sverð – Sköpunarmáttur við Ragnarök – Tillagagóðr inna stærri mála
64744
15847 = Síþögla gaf söglum sárgagls þría Agli
17657 = herðimeiðr við hróðri hagr brimrótar gagra,
16172 = ok bekkþiðurs blakka borðvallar gaf fjorða
15068 = kennimeiðr, sás kunni, körbeð, Egil gleðja.
64744
III. Tveir bræðr Njálu og Völuspár…
38750 = Höskuldr (II a.)
60744 = Hrútr (II b.)
…við Ragnarök
11506 = Þá kná Hænir hlautvið kjósa
11535 = ok burir byggja bræðra tveggja
5980 = vindheim víðan.
128515
IV. Sagan hefst í austri og lýkr í vestri
Dráp Snorra Sturlusonar
401006¹
(Túlkun G.T.)
163704 = Nú víkr sögunni vestr…
123378 = Höskuldr bjó á Höskuldsstöðum…
Hrútr í austri
2801 = Penis
Hrútr í vestri
4000 = Logandi Sverð
Vindheimr víðr
2692 = Ísland
104431 = Bók þessi heitir Edda.²
401006
¹ 8542 = Bók þessi heitir Edda.
20156 = Hana hevir saman setta Snorri Sturlo son
15735 = eptir þeim hætti, sem hér er skipat.
10539 = Er fyrst frá ásum ok Ymi
18224 = þar næst skalldskap ok heiti margra hluta.
17723 = Síþaz Hatta tal er Snorri hevir ort
13512 = um Hak Konung ok Skula hertug.
104431
²
29224 = Gizurr kom í Reykjaholt um nóttina eftir Mauritíusmessu.
20587 = Brutu þeir upp skemmuna, er Snorri svaf í.
32733 = En hann hljóp upp ok ór skemmunni í in litlu húsin, er váru við skemmuna.
19023 = Fann hann þar Arnbjörn prest ok talaði við hann.
35331 = Réðu þeir þat, at Snorri gekk í kjallarann, er var undir loftinu þar í húsunum.
21242 = Þeir Gizurr fóru at leita Snorra um húsin.
28547 = Þá fann Gizurr Arnbjörn prest ok spurði, hvar Snorri væri.
8875 = Hann kvaðst eigi vita.
22694 = Gizurr kvað þá eigi sættast mega, ef þeir fyndist eigi.
28330 = Prestr kvað vera mega, at hann fyndist, ef honum væri griðum heitit.
22884 = Eftir þat urðu þeir varir við, hvar Snorri var.
25600 = Ok gengu þeir í kjallarann Markús Marðarson, Símon knútr,
26492 = Árni beiskr, Þorsteinn Guðinason, Þórarinn Ásgrímsson.
13048 = Símon knútr bað Árna höggva hann.
12169 = „Eigi skal höggva,” sagði Snorri.
8594 = „Högg þú,” sagði Símon.
12169 = „Eigi skal höggva,” sagði Snorri.
33464 = Eftir þat veitti Árni honum banasár, ok báðir þeir Þorsteinn unnu á honum.
401006
NB. Tölugildi Tveggja Bræðra í III (128515) tengir Egilssögu og Njálu við Laxdælu – nánar um það síðar.
***
Reiknivél sem umbreytir orðum í tölugildi er að:
http://www.light-of-truth.com/ciphersaga.htm