© Gunnar Tómasson
Aðfangadagur jóla
24. desember 2015
I. Þá sýndist ok sólin rauð sem blóð.
(Íslendinga saga, 49. kafli)
679417¹
Þetta sumar, er næst var ok nú hefir frá verit sagt, tók sótt Sæmundr í Odda ok andaðist inn sjaunda idus novembris. Þat sama haust ok öndverðan vetr sást oft stjarna sú, er kómeta heitir. Þá sýndist ok sólin rauð sem blóð.
En þat var tilskipan Sæmundar, at Solveig, dóttir hans, skyldi taka jafnmikinn arf sem einn hverr sona hans. Fór Solveig þá til Keldna til móður sinnar. Ok sóttu þær Þorvald Gizurarson at því, at hann skyldi halda fram hlut Solveigar um skipti við bræðr hennar. Synir Sæmundar urðu á þat sáttir, at þeir skyldi því hlíta um fjárskipti, sem Snorri Sturluson skipti með þeim, ok sendu þeir eftir honum um vetrinn, at hann skyldi koma suðr til fjárskiptis.
Fór Snorri þá suðr ok Ingimundr Jónsson ok Ásgrímr Bergþórsson ok höfðu gott föruneyti. Hann gisti at Keldum. Var hann þar í kærleikum miklum við þær mæðgur, ok fór Solveig í Odda með honum. Þótti Snorra allskemmtiligt at tala við hana. En er þau riðu frá Keldum, reið kona á móti þeim ok hafði flakaólpu bláa ok saumuð flökin at höfði henni. Hafði hon þat fyrir hattinn. Einn maðr var með henni. En þat var Hallveig Ormsdóttir, er þá var féríkust á Íslandi. Snorra þótti hennar ferð heldr hæðilig ok brosti at.
Snorri fór í Odda ok stillti svá til, at Solveig hafði koseyri af arfi, þeim er hon rétti hendr til. En mest helt hann fram hlut Hálfdanar af öllum sonum Sæmundar. Þær mæðgur létu föng sín fara út í Hruna í vald Þorvalds Gizurarsonar ok bundu honum á hendi allt sitt ráð.
Þenna vetr fóru orðsendingar millum þeira Þorvalds Gizurarsonar ok Sighvats Sturlusonar. = 679417¹
II. Sigurður Nordal – Fégirni Snorra
(Mannlýsingar I, bls. 55-56)
Í þessum málum öllum sést gjörla, hvernig andstæðar hvatir berjast í Snorra. Solveig hrífur hug hans, enda hefur hún eftir öllu að dæma verið hin glæsilegasta kona, og við skiptin heldur hann fram hag hennar, sem hann hefur ætlazt til, að með tímanum yrði líka hans eigin hagur. En hann kann ekki við að biðja hennar þegar í stað, enda hefði þá hlutdrægni hans við skiptin orðið berari. Hann bíður, bæði af nærgætni við Solveigu og til þess að sneiða hjá dómum manna. Síðan verður Sturla fyrri til, og Snorri situr eftir með sárt ennið. Hann hafði verið of eigingjarn til þess að vera réttlátur, en hins vegar ekki nógu óbilgjarn til þess að færa sér gerðir sínar að fullu í nyt. En hann finnur sárabætur. Þó að búningur Hallveigar og framkoma bryti í bág við smekkvísi hans, þá hafði auðlegð hennar því meiri tök á fégirni hans, svo að hann gat sætt sig við það ráð í stað Solveigar Sæmundardóttur. (bls. 55-56)
III. Ekki er allt sem sýnist – Snorri/Hamlet
(Act I, Sc. v, First folio 1623)
Hamlet
18729 = Oh all you host of heauen! Oh Earth; what els?
15857 = And shall I couple Hell? Oh fie: hold my heart;
21200 = And you my sinnewes, grow not instant Old;
9827 = But beare me stiffely vp:
The Once and Future King
(Sjá lið V. að neðan)
10280 = Hallveig Ormsdóttir
6960 = Jarðlig skilning
-1000 = Myrkur
Borne stiffely vp to Mons Veneris
12340 = Solveig Sæmundardóttir
5596 = Andlig spekðin
4642 = Mörðr gígja
104431
IV. Bók þessi heitir Edda.
(Uppsalabók)
8542 = Bók þessi heitir Edda.
20156 = Hana hevir saman setta Snorri Sturlo son
15735 = eptir þeim hætti, sem hér er skipat.
10539 = Er fyrst frá ásum ok Ymi
18224 = þar næst skalldskap ok heiti margra hluta.
17723 = Síþaz Hatta tal er Snorri hevir ort
13512 = um Hak Konung ok Skula hertug.
104431
V. Prince Hamlet – Cosmic Creative Power
(© Giorgio de Santillana)
This is meant to be only an essay. It is a first reconnaissance of a realm well-nigh unexplored and uncharted. From whichever way one enters it, one is caught in the same bewildering circular complexity, as in a labyrinth, for it has no deductive order in the abstract sense, but instead resembles an organism tightly closed in itself, or even better, a monumental „Art of the Fugue.“
The figure of Hamlet as a favorable starting point came by chance. Many other avenues offered themselves, rich in strange symbols and beckoning with great images, but the choice went to Hamlet because he led the mind on a truly inductive quest through a familiar landscape – and one which has the merit of its literary setting. Here is a character deeply present to our awareness, in whom ambiguities and uncertainties, tormented self-questioning and dispassionate insight give a presentiment of the modern mind. His personal drama was that he had to be a hero, but still try to avoid the role Destiny assigned him. His lucid intellect remained above the conflict of motives – in other words, his was and is a truly contemporary consciousness. And yet this character whom the poet made one of us, the first unhappy intellectual, concealed a past as a legendary being, his features predetermined, preshaped by long-standing myth. There was a numinous aura around him, and many clues led up to him. But it was a surprise to find behind the mask an ancient and all-embracing cosmic power – the original master of the dreamed-of first age of the world.
Yet in all his guises he remained strangely himself. The original Amlóði, as his name was in Icelandic legend, shows the same characteristics of melancholy and high intellect. He, too, is a son dedicated to avenge his father, a speaker of cryptic but inescapable truths, an elusive carrier of Fate who must yield once his mission is accomplished and sink once more into concealment in the depths of time to which he belongs: Lord of the Golden Age, the Once and Future King.
This essay will follow the figure farther and farther afield, from the Northland to Rome, from there to Finland, Iran, and India; he will appear again unmistakably in Polynesian legend. Many other Dominions and Powers will materialize to frame him within the proper order.
Amlóði was identified, in the crude and vivid imagery of the Norse, by the ownership of a fabled mill which, in his own time, ground out peace and plenty. Later, in decaying times, it ground out salt; and now finally, having landed at the bottom of the sea, it is grinding rock and sand, creating a vast whirlpool, the Maelstrom (i.e. the grinding stream, from the verb mala, „to grind“), which is supposed to be a way to the land of the dead. This imagery stands, as the evidence develops, for an astronomical process, the secular shifting of the sun through the signs of the zodiac which determines world-ages, each numbering thousands of years. Each age brings a World Era, a Twilight of the Gods. Great structures collapse; pillars topple which supported the great fabric; floods and cataclysms herald the shaping of a new world. (Hamlet’s Mill – An Essay on Myth and the Frame of Time, 1969; Second Paperback Edition, David R. Godine, Publisher, Boston, 1983, pp. 1-2.)
VI. Goðsögn Amlóða
(Edda, Sk.sk.m. 94. v.)
11285 = Hvatt kveða hræra Grótta
9506 = hergrimmastan skerja
10802 = út fyrir jarðar skauti
9348 = eylúðrs níu brúðir,
12121 = þær er, lungs, fyrir löngu,
8424 = líðmeldr, skipa hlíðar
10874 = baugskerðir rístr barði
6012 = ból, Amlóða mólu.
78372
10280 = Hallveig Ormsdóttir
6960 = Jarðlig skilning
Myndbreyting á Mons Veneris
-11154 = Sturla Sighvatsson
9814 = Sturla Þórðarson
12340 = Solveig Sæmundardóttir
5596 = Andlig spekðin
112208
VII. Maður í Mynd Guðs, Höfundur, Bókarlok
(Hulinn kveðskapur feðranna)
7000 = Microcosmos – Maður í Mynd Guðs
677 = EK
100 = Bókarlok
104431 = Bók þessi heitir Edda.
112208
¹ Frh. á jóladag
***
Reiknivél sem umbreytir stöfum í tölugildi er á netinu:
http://www.light-of-truth.com/ciphersaga.htm