`© Gunnar Tómasson
2. júlí 2017
Inngangsorð
(5. febrúar 2005)
Í upphafi formála að útgáfu hans á Völuspá (1923) kemst Sigurður Nordal svo að orði:
„Völuspá er eitt þeirra verka, sem hver íslenzkur ritskýrandi verður fyr eða síðar að glíma við. Hún er, eins og Sonatorrek, Íslendingabók, Heimskringla, Njála, Lilja, Passíusálmarnir o.s.frv., meðal hátinda íslenzkrar menningar. Enginn fær útsýn og yfirlit yfir menningu vora, nema hann mæli hana af þeim tindum. Við þetta bætist, að Völuspá er allra þessara verka torskildust. Sá sem vill kosta afls síns og máttar ritskýringarinnar og finna, hver takmörk hvorutveggja eru sett, getur ekki fundið hentugra viðfangsefni.”
Einn vandi ritskýrenda er sá, sem felst í mismunandi textum Völuspár í helztu handritum og þá sérstaklega að spá í eyðurnar varðandi samband – eða sambandsleysi – tveggja helztu handrita verksins, Konungsbók, sem talin er hafa verið rituð „seint á 13. öld,” og Hauksbók, sem talin er hafa verið rituð „á miðri 14. öld”. Um þann vanda kemst Sigurður svo að orði:
„Langerfiðast er að gera sér grein fyrir, hvernig texti H er til orðinn. En það er alveg fráleitt, að hann sé runninn frá sama frumriti og K. Jafnvel þótt H-textinn væri ritaður eftir minni af manni, sem lært hafði kvæðið á bók, væri erfitt að skýra mismuninn. […] Af því að handritin eru ekki runnin frá sameiginlegu frumriti, er erfitt að gera sér grein fyrir skyldleik þeirra.” (bls. 3)
Það sem Sigurði sýnist vera „fráleitt” að gefnum ákveðnum forsendum þarf ekki nauðsynlega að liggja í hlutarins eðli, heldur í þeim forsendum sem hann og aðrir ritskýrendur hafa gengið út frá sem vísum og óumdeilanlegum að því er varðar ætlaðan aldur Völuspár og stöðu verksins í þeim hugmyndaheimi, sem endurspeglast í Eddu Snorra Sturlusonar og Íslendingasögum 13. aldar.
Vinnuplagg þetta er hugsað sem nokkurs konar viðauki við samantekt höfundar í vinnuplagginu ‘Egill Skalla-Grímsson – Konungr Háva Hallar’, dags. 1. feb., 2005. Í stuttu máli, þá er tilgáta höfundar sú, að Völuspá sé samtíma fylgi- og skýringarit þess sem er ‘hulit kveðit’ í helztu ritverkum ónafngreindra höfðuðskálda 13. aldar – Snorra Sturlusonar og Sturlu Þórðarsonar.
Að því er varðar forneskjulegt yfirbragð Völuspár, þá er um tvennt að ræða – að kvæðið sé í raun miklu eldra en ritverk 13. aldar eða að ónafngreindur (-ir) höfundur (-ar) Egilssögu og Njálu hafi sniðið Völuspá yfirbragð sem endurspeglaði rithátt og hugmyndaheim fyrir og um Kristnitöku, þegar frummyndir (archetypes – Egill og Njáll) ritverka 13. aldar eru sagðar hafa verið uppi.
Varðandi efni Völuspár, þá hafa ritskýrendur talið hana varða Sköpun Heims í nútímaskilningi en ekki þann Microcosmos eða Veröld í Rúmi og Tíma, sem fornar sköpunarsagnir jafna til Manns sem ímynd Skapandi Máttar Alheims. Ef Völuspá varðar þróun Manns sem Örheims, þá blasir við skýring á því, hvers vegna EK lokasetningar Njálu kveður sér hljóðs í Upphafi Völuspár.
Í hebreskri Kabbalaspeki er EK síðasti áfangi holdtekningar Guðdóms í þeirri Ímynd Guðdóms, sem er Maður alias Veröld í Rúmi og Tíma. EK er ‘Sannr Maðr ok Sannr Guð’, sem Páfadómur telur hafa heimsótt veröld fyrir 2000 árum og síðan ekki meir. „Þat ætla ek, at þú kveðir betr en páfinn,” segir Konungr við Sturlu Þórðarson í 2. k. Sturlu þáttar og liggur þar fiskur undir steini.
Í hebreskri fornspeki var Hugsun Guðs talin vera Alfa og Omega jafnt sem hreyfikraftur þeirrar heimsrásar, sem sögð var endurspeglast í hverjum bókstaf, orði, setningu, og málsgrein Torah (Fimm Mósesbókum). Hver bókstafur í hebreska (og gríska) stafrófinu hafði ákveðið tölugildi og var bókstafstexti Torah talinn endurspegla í mynd tölugilda þá Hugsun Guðs, sem bjó að baki.
Af niðurstöðum rannsókna Einars Pálssonar á landnámssögnum og ritverkum feðranna má ráða, að þessi forn-hebreska og gríska hugmynd um ritað mál sem dulbúning fyrir tölvísi alheims var lykilatriði í hugmyndaheimi feðranna – sbr. einnig áeggjan Snorra í 8. kafla Skáldskaparmála til ungra skálda, sem vildu læra að ‘skilja þat, er hulit er kveðit’, að þau yrðu að ‘skilja þessa bók’.
Framhald
(2. júlí 2017)
Hér að neðan tek ég saman niðurstöður rannsókna minna á tengslum Völuspár í Konungsbók við Gylfaginningu, Skáldskaparmál, Uppsalabók Eddu, Íslendingasögu, Egilssögu og Shakespeare. Síðar mun ég fjalla um tengsl Völuspár í Hauksbók við texta Konungsbókar.
Af þeim verður ráðið að Haukur Erlendsson gerði útgáfu sína af Völuspá með hliðsjón af texta Konungsbókar þannig að öll texta frávik réðust af tölugildi þeirra reiknuðu með táknmálslykli Reykholtsmáldaga til nánari skýringar á því sem var ‘hulit kveðit’ í texta Konungsbókar og hugmyndaheimi annarra ritverka Snorra og Sturlu.
Fyrstu þrjú erindi Völuspár í stafréttum texta Konungsbókar koma hér við sögu. Allar útgáfur af Völuspá nota orðið „kindir” í upphafsorðum völvunnar eftir Hauksbók, en sjálfur las ég „hindir” út úr ljósrituðum texta Konugsbókar sem Einar Pálsson átti. Einar taldi sig lesa „kindir” en hér byggi ég á eigin lesskilningi.
I. Texti og tölugildi þriggja upphafserinda
Völuspár Konungsbókar.
No. 1.
49587
4529 = Hliods bið ec
4816 = allar hindir
4971 = meiri & minni
5816 = mavgo heimdalar
8064 = vildo at ec ualfaþr
5365 = uel fyr telia
7611 = forn spioll fíra
8415 = þa er fremst um man.
49587
No. 2.
43775
4511 = Ec man iotna
4624 = ár um borna
6654 = þa er fordom mic
3674 = fodda hofdo
5232 = nio man æc heima
6571 = nío iviþiur
7383 = miot uið morann
5126 = fyr mold neðan.
43775
No. 3.
49648
3612 = Ar uar alda
6595 = þar er ymir bygði
7242 = vara sandr ne ser
7446 = ne sualar unnir
5971 = iorð fannz eva
5449 = ne upp himin
6728 = gap uar ginnvnga
6605 = enn gras hvergi.
49648
II. Upphafserindi Völuspár (K)
Tengsl við Gylfaginningu
197920
49587 = Upphafserindi
1 = Monad
-1000 = Myrkur
3270 = Gangleri
8353 = Hárr-Jafnhárr-Þriði
4000 = Logandi Sverð – Skapandi Máttur Alheims
Heimkoma Ganglera
(Gylfaginning, 54. kafli)
133709
14393 = Því næst heyrði Gangleri dyni mikla
16178 = hvern veg frá sér ok leit út á hlið sér.
27381 = Ok þá er hann sést meir um, þá stendr hann úti á sléttum velli,
10406 = sér þá enga höll ok enga borg.
21510 = Gengr hann þá leið sína braut ok kemr heim í ríki sitt
19469 = ok segir þau tíðendi, er hann hefir sét ok heyrt,
24372 = ok eftir honum sagði hverr maðr öðrum þessar sögur.
197920
III. Ráðgjöf Snorra til Ungra Skálda
(Skáldskaparmál, 8. kafli)
197920
16349 = En þetta er nú at segja ungum skáldum,
15868 = þeim er girnast at nema mál skáldskapar
16723 = ok heyja sér orðfjölða með fornum heitum
15251 = eða girnast þeir at kunna skilja þat,
8474 = er hulit er kveðit,
22969 = þá skili hann þessa bók til fróðleiks ok skemmtunar.
19899 = En ekki er at gleyma eða ósanna svá þessar frásagnir
17985 = at taka ór skáldskapinum fornar kenningar,
14787 = þær er höfuðskáld hafa sér líka látit.
19481 = En eigi skulu kristnir menn trúa á heiðin goð
17358 = ok eigi á sannyndi þessa sagna annan veg en svá
12776 = sem hér finnst í upphafi bókar.
197920
IV. Upphafserindi Nr. 1 og 2
Og Hulinn Kveðskapur Snorra
197920
49587 = Upphafserindi Nr. 1
43775 = Upphafserindi Nr. 2
Leikvöllr Orðanna
(Uppsalabók Eddu)
18613 = Munnrinn ok tungan er leikvöllr orðanna.
17158 = Á þeim velli eru reistir stafir þeir,
13775 = er mál allt gera, ok hendir málit ýmsa
16354 = svá til at jafna sem hörpu strengir
14202 = eða eru læster lyklar í simphonie.
Morðingi
-4000 = Myrkt Sverð – Mannskepna
Dánarorð Snorra
6033 = „Eigi skal höggva.”
6033 = „Eigi skal höggva.”
Helgur Þríhyrningur Heiðni
(Einar Pálsson)
7196 = Bergþórshváll
6067 = Miðeyjarhólmr
3027 = Helgafell
Heiðingi Kemur Undan Feldi
Við Kristnitöku að Helgafelli
-10900 = Kolr Þorsteinsson
11000 = Þorgeirr Tjörvason
197920
V. Upphafserindi Nr. 1, 2 og 3
Og fjöldi hugtakatengsla
197920
49587 = Upphafserindi Nr. 1
43775 = Upphafserindi Nr. 2
49648 = Upphafserindi Nr. 3
143010
54910 = Sjá lið D.
197920
A
Heimkoma Ganglera
133709 = Liður II.
5596 = Andlig spekðin
-6960 = Jarðlig skilning
10565 = JHWH – Heilagt nafn risið í sköpun á ný (Hebresk gematria, 10-5-6-5)
100 = Kvæðislok
143010
B
Egilssaga
(Ísl. saga, 16. kafli)
13562 = Seggr sparir sverði at höggva.
10700 = Snjóhvítt es blóð líta.
10436 = Skæruöld getum skýra.
10814 = Skarpr brandr fekk mér landa,
10814 = skarpr brandr fekk mér landa.
Jakobsstigi
5015 = Átta Natural Tones Descending
5015 = Átta Natural Tones Ascending
Sonamissi
-4127 = Gunnarr – Fyrst
-3665 = Böðvarr – Síðan
Sorg
6100 = Sonatorrek
Upphafserindi
Eina erindið í elztu handritum
14939 = Mjök erum tregt tungu at hræra
11201 = eða loftvætt ljóðpundara.
13979 = Esa nú vænligt of Viðurs þýfi
12207 = né hógdrægt ór hugarfylgsni.
Alheimstími
25920 = Platónskt Stórár
100 = Kvæðislok
143010
C
Stratfordian Will Shakspere
Stay Passenger Why Goest Thou By So Fast
(Stratford, Holy Trinity Church)
19949 = STAY PASSENGER WHY GOEST THOU BY SO FAST
22679 = READ IF THOU CANST WHOM ENVIOUS DEATH HATH PLAST
24267 = WITH IN THIS MONUMENT SHAKSPEARE: WITH WHOME
20503 = QUICK NATURE DIDE WHOSE NAME DOTH DECK YS TOMBE
20150 = FAR MORE THEN COST: SIEH ALL YT HE HATH WRITT
21760 = LEAVES LIVING ART BUT PAGE TO SERVE HIS WITT
All The World Is A Stage
An Idiot Player On Stage
-1 = Reason Asleep
Baptismal and Burial Dates
Of Mythical Stratfordian
2602 = 26 April – 2nd month old-style
1564 = 1564 A.D.
2502 = 25 April
1616 = 1616 A.D.
Ben Jonson: My Shakespeare Rise!
Then Shake and Fall Dead
6783 = Mons Veneris
Metamorphosis
-6960 = Jarðlig skilning – Earthly understanding
5596 = Andlig spekðin – Spiritual Wisdom
143010
D
Alfa og Omega
54910
Meint Spásögn Virgils
um Kristskomu
20087 = Magnus ab integro saeclorum nascitur ordo.¹
1000 = Heimsljós
5979 = Girth House – Grafhvelfing í Orkneyjum, tákn Grafar Krists í Jerúsalem
Drápsmaður Heimsljóss/Snorra –
Árni beiskr – á hinzta degi.
(Íslendingasaga)
15256 = „Man engi nú Snorra Sturluson
5588 = ef þú fær grið.”
Metamorphosis
Nýr Maðr
7000 = Microcosmos – Maður sem Ímynd Guðs
54910
***
Reiknivél sem umbreytir bókstöfum í tölugildi er hér:
http://www.light-of-truth.com/ciphersaga.htm
¹The greater order of the Ages is born afresh.