Í þessum mánuði eru liðin 2 ár frá því að ég nefndi fyrst á fundi hugmynd um stjórnlagaþing – og reifaði hana svo fyrst á opnum fundi um miðjan desember 2009. Hér má lesa um mína upphaflegu uppskrift.

Í lok þessa mánaðar verður kjörið til stjórnlagaþings – og ég hef boðið mig fram; lesa má um rök mín og stefnumál í daglegum pistlum hér á Eyjunni.

Hvers vegna?

Hér má einnig lesa um helstu ástæður þess að ég lagði þegar í árslok 2008 til að efnt  yrði til stjórnlagaþings:

Stjórnarskráin er 135 ára í þessum mánuði að stofni til.

Í 105 ár, frá heimastjórn 1904, hefur stjórnskipulag lítið breyst með nánum tengslum þings og ráðherra/ríkisstjórnar.

Frumkvæði að stjórnarskrárbreytingum hefur hingað til aðeins getað komið frá Alþingi og stjórnmálaflokkunum sem þar eiga fulltrúa.

Stjórnarskrárbreytingar hafa ávallt fallið í skugga almennra kosninga.

Heildarendurskoðun stjórnarskrárinnar hefur oft staðið til en alltaf mistekist.

Vantraust er á stjórnvöldum og stjórnmálaflokkum.

Krafa er um beint lýðræði.

Óskir eru uppi um róttæka heildarendurskoðun stjórnskipunarinnar.

Þarna er töluverður samhljómur við grein sem Jón Kristjánsson ritaði daginn áður, sbr. eftirfarandi klausu úr pistli mínum:

Bloggheimar brenna nú ekki lengur bara af bræði – heldur logar allt í lausnum; undafarna sólarhringa hefur risið hvað hæst þverpólitísk hugmynd um stjórnlagaþing en um það ritaði fyrrverandi formaður stjórnarskrárnefndar, Jón Kristjánsson, fyrrverandi þingmaður og ráðherra, grein í Fréttablaðið í gær sem má lesa hér.

Meira en ráðgefandi?

Lítið hefur breyst um þessi rök síðan – nema að krafan er líklega orðin útbreiddari og jafnvel sterkari auk þess sem útfærslan er aðeins önnur og lakari að mínu mati – enda er fyrirhugað stjórnlagaþing ekki sjálfstætt, þ.e. með stjórnarskrárvarið umboð; ég mun síðar útfæra mínar tillögur að því að bæta úr þeim annmörkum – svo að væntanlegt stjórnlagaþing verði meira en ráðgefandi fyrir Alþingi.