Í 38. gr. stjórnarskrárfrumvarps stjórnlagaráðs segir:
Alþingi er friðheilagt. Enginn má raska friði þess né frelsi.
Í 36. gr. gildandi stjórnarskrár er nákvæmlega sama ákvæði að finna.
Vildi breyta „friði“ í „öryggi“
Sjálfur var ég eindregið þeirrar skoðunar að orðið „öryggi“ ætti að koma í stað hugtaksins friðar – sem mér þótti settur ríkissaksóknari í frægu 9-menninga-máli hafa oftúlkað mjög og höfðað sakamál á alröngum grunni vegna brots sem nálgast landráð í stað þess að ákæra fyrir húsbrot og minniháttar ofbeldi eins og sakfellt var fyrir í héraðsdómi; ítarleg rök mín má lesa hér.
Þessi afstaða naut ekki nægileg stuðnings og er rök meirihlutans að finna hér í stuttu máli:
Rætt var hvort orðið „öryggi“ ætti að vera inni í þessari grein, hugsanlega í staðinn fyrir „frið“. Fallið var frá því þar sem orðið þótti of þröngt. Þá hafa myndast fordæmi fyrir túlkun greinarinnar sem ekki þykir ástæða til að raska.
Fátt friðheilagt samkvæmt stjórnarskrá
Aðeins
- Alþingi,
- eignarrétturinn og
- einkalíf
njóta „friðhelgi“ samkvæmt gildandi stjórnarskrá en auk þess er vörn alþingismanna gegn ákæru, gæsluvarðhaldi og meiðyrðamálum samkvæmt stjórnarskrárfrumvarpinu þar nefnt friðhelgi.
Um tíma var hins vegar í áfangaskjali að stjórnarskrárfrumvarpinu rætt um að náttúra Íslands væri friðhelg – auk þess sem þar er kveðið á um að öllum beri að virða hana og vernda eins og áður er vikið lauslega að. Þótti varhugavert að kveða á um fortakslausa friðhelgi náttúru Íslands þar sem sammæli er væntanlega um að hana megi nýta á sjálfbæran og skynsamlegan hátt eins og hér má lesa um.
- Hér má lesa stutta skýringu skrifstofu stjórnlagaráðs með þessu ákvæði stjórnarskrárfrumvarpi stjórnlagaráðs (sjá um þetta ákvæði á bls. 109).