Í þessari viku er fjallað í nefnd (A) stjórnlagaráðs um mannréttindi o.fl. um tengsl ríkis og kirkju.

Sjálfur er ég ekki í þeirri nefnd og er auk þess fjarverandi nú en árétta mína afstöðu sem ég lýsti hér í ítarlegu máli og með rökstuddum hætti – en þess má geta að engin bloggfærsla mín fékk eins margar (og sterkar) athugasemdir að ég hygg í aðdraganda kosninga til stjórnlagaþings í nóvember í fyrra; ég var þó heiðarlegur í að gefa upp mína skýru afstöðu fyrirfram – þó að hún hafi kostað mig atkvæði eins og fram kemur í athugasemdum.

Þjóðin ráði – en úrlausn bíði kannski um stund

M.ö.o. tel ég rétt að þjóðin ákveði framtíðarskipan þessara mála í þjóðaratkvæðagreiðslu – án þess að stjórnlagaráð, Alþingi, ríkisstjórn eða aðrir handhafar ríkisvalds móti tillögur í því efni.

Ég tel hins vegar ekki brýnt að taka þetta heita ágreiningsmál á dagskrá alveg strax meðan við deilum um svo margt annað og leysum úr svo mörgum brýnum álitaefnum.

Varatillaga

Til vara má ræða að bráðabirgðaákvæði mætti setja í stjórnarskrá um að aðilum málsins – til þess bærum handhöfum ríkisvalds, fulltrúum þjóðkirkjunnar og eftir atvikum öðrum hagsmunaðilum – yrði gert að semja innan tiltekins árafjölda um

• hvernig hugsanlegur frekari aðskilnaður ríkis og kirkju gæti átt sér stað,
• hvenær,
• með hvaða réttaráhrifum og semja um
• viðbrögð við þeim samfélagslegu áhrifum sem slík breyting gæti haft.

Slíkt bráðabirgðaákvæði má þó ekki svipta þjóðina þeim rétti sem hún hefur til þess að velja – af eða á – hvort hér verði tengslum ríkis og kirkju breytt. Um þetta sagði ég:

Það er svo til marks um fremur lélega “lagatækni” að á allt öðrum stað í stjórnarskránni, þ.e. í lok hennar, kemur fram að ef Alþingi samþykki “breytingu á kirkjuskipun ríkisins” skuli þjóðin taka afstöðu til þeirrar breytingar í sérstakri þjóðaratkvæðagreiðslu um það mál – en stjórnarskrárbreyting er, sem sagt, óþörf.