OECD samtökin voru að senda frá sér nýja greiningu á þróun ójafnaðar fyrir og eftir kreppu í aðildarríkjunum (meira hér).
Þeir staðfesta margt sem ég og samstarfsmaður minn, Arnaldur Sölvi Kristjánsson hagfræðingur, höfum áður sýnt varðandi þróunina á Íslandi, fyrir og eftir hrun.
Þeir birta líka athyglisverðar upplýsingar um hvernig kreppan lagðist misjafnlega á ólíka þjóðfélagshópa í aðildarríkjunum. Þær upplýsingar sýna að Ísland er í sérstöðu og fór aðra leið í kreppuviðbrögðum en flestar kreppuþjóðir. Hér var lágtekjufólki hlíft.
Ójöfnuðurinn jókst óvenju mikið á Íslandi á áratugnum fram að hruni, samanborðið við OECD-ríkin almennt. Samt vantar í tölur OECD stóran hluta fjármagnstekna sem renna fyrst og fremst til allra hæstu tekjuhópanna (mat þeirra á ójöfnuði hér er því mjög hóflegt, raunar vanmat – en mynstrið er rétt).
Síðan snérist þróunin við á Íslandi eftir hrun og úr ójöfnuði dró hratt á ný.
Í flestum kreppuhrjáðum ríkjum jókst ójöfnuður eftir hrun, en ekki á Íslandi. Ísland er því undantekning í hópi helstu kreppuríkjanna.
- Víðast lagðist kreppan með mestum þunga á lágtekjufólk, en ekki á Íslandi. Samt var kreppan hér dýpri en annars staðar.
- Mest kjaraskerðing lagðist á lágtekjufólk í helstu kreppulöndum, eins og Grikklandi, Írlandi, Spáni, Ungverjalandi, Eistlandi, Ítalíu, Bretlandi og Bandaríkjunum. Á Íslandi lagðist hlutfallslega meiri þungi af kreppunni á tekjuhærri hópana.
- Samkvæmt þeim mælingum sem OECD notar til að meta fátækt (afstæð fátækt) þá dró heldur úr fátækt á Íslandi eftir hrun, en í flestum ríkjum jókst fátækt. Það þýðir að tekjur lágtekjufólks minnkuðu minna en tekjur miðhópa á Íslandi. Hér tókst sem sagt að milda áhrif kreppunnar á fólk í lægri tekjuhópum umfram hærri tekjuhópa. Þarna staðfestir OECD það sem var niðurstaða okkar Arnaldar Sölva fyrir ári síðan.
- Í OECD-ríkjunum fækkaði eldri borgurum undir fátæktarmörkum að jafnaði úr 15% í um 12%, en á Íslandi fækkaði þeim mun meira.
Ósannindamenn frjálshyggjunnar, t. d. Hannes Hólmsteinn og Birgir Þór Runólfsson, höfnuðu því að ójöfnuður hefði aukist á áratugnum fram að hruni. Þeir gerðu líka lítið úr því að jöfnuður hefði aukist á ný eftir hrun. Þeim fannst það ómerkilegt að lágtekjufólki hefði verið hlíft við kreppunni hér á landi og reyndu að afbaka staðreyndirnar með vúdú-hagfræði sinni.
Þess vegna er ágætt að fá skýrar niðurstöður frá OECD.
Sjá gögn OECD hér.
Fyrri pistlar