Hvar eru milljónirnar hans afa? Þetta er góð spurning sem forsvarsmenn lífeyriskerfisins eiga að svara.

Málið er að þessir snillingar komast upp með að segja ár eftir ár að þetta sé besta lífeyriskerfi í heimi og það þrátt fyrir að það vanti um 1000 milljarða til að það geti staðið við sínar skuldbindingar sem kerfið hefur lofað sínum sjóðsfélögum.

En hvar eru peningarnir hans afa? Getur verið að afi hafi ekki átt eitthvað af þessum 500 milljörðum sem lífeyrissjóðirnir töpuðu í hruninu, allt vegna þess að sjóðirnir stigu trylltan dans með útrásinni?

Þessu til viðbótar liggur fyrir að örorkuþáttur sjóðanna hefur stóraukist á liðnum árum og er að sliga suma sjóðina en í dag eru um 19 þúsund manns á örorku sem er um 10% af öllu vinnuaflinu á íslenskum vinnumarkaði og sumir sjóðir eru að greiða uppundir 40% af útgreiðslum vegna örorku.

Sjötugur maður sem greitt hefur 30 miljónir í lífeyrissjóð á starfsævinni fær bara rúmar 14 milljónir. Barnabarnið spyr: Hvað varð um milljónirnar hans afa?

Pistill Vilhjálms er byggður á skrifum Margrétar Tryggvadóttur fyrrverandi þingmanns sem birti skrif á heimasíðu sinni árið 2012 um lífeyrisgreiðslur. Það var haft eftir barnabarni manns sem var að verða sjötugur og á leið á ellilífeyri að maðurinn hafi sjálfur viljað greiða lífeyrinn sinn í eigin sjóð og ávaxta á eigin vegum. Honum hefði hins vegar verið neitað um það vegna lífeyriskerfisins en skrif Margrétar voru eftirfarandi:

Afi hefur unnið sömu vinnuna alla sína starfsævi og á alla launaseðla frá því hann var 11 ára þegar hann byrjaði að vinna. Hann hefur samtals borgað í lífeyrissjóð rétt tæpa 31 milljón króna. Ég er hagfræðingur og búinn að núvirða til að mynda það sem borgað var fyrir gjaldfellingar og þess háttar. Þetta er peningur sem var tekinn af hans launum og „geymdur“ fyrir hann því íslenska ríkið treystir honum ekki til þess að gera það sjálfur. 31 milljón plús allir vextirnir sem lífeyrissjóðurinn hefur skaffað honum hlýtur að koma sér vel. En sjáum til!

Bréfritari segir að hann fái 80.000 krónur á mánuði úr lífeyrissjóðnum.

Til þess að fá allt sem hann hefur greitt til baka þarf hann að lifa þangað til hann verður 103 ára. Þannig að hann spurði lífeyrissjóðin hve lengi er reiknað með að hann lifi , eða hvernig þetta sé reiknað. Fimmtán ár er svarið! Þannig að hann er að fá kr. 14.400.000.- miðað við þeirra útreikning.

Og hann spyr hvernig hægt sé að taka ákveðna upphæð af fólki en ekki greiða það til baka, heldur mun minna.

Hann spurði hvort það væri hægt að fá þetta í eingreiðslu og já en þá væri tekin þóknun og hann gæti fengið 11.000.000 í eingreiðslu! Það er EINN ÞRIÐJI af því sem hann hefur borgað í sjóðinn í gegnum tíðina. Aftur segi ég, þetta er peningur sem afi var skyldugur til að borga en ef hann hefði lagt þetta sjálfur til hliðar þá væri hann að fá ALLA fjárhæðina auk vaxta núna. Hann væri að vísu búinn að borga fjármagnstekjuskatt alla sína ævi en þetta væru kr. 48.000.000.- sem hann ætti í dag hefði hann lagt peningana inn á lágvaxtabók í stað þess að greiða í lífeyrissjóð.

Hins vegar fengi hann þetta ekki allt þar sem lífeyririnn er skattskyldur.

11 milljónirnar væru til að mynda bara útgreiddar 9 milljónir og svo mætti lengi telja. Sem betur fer dó afi ekki því þá hefði amma bara fengið fyrir skatt 7.000.000 eða rétt um EINN FIMMTA af því sem afi er búinn að borga.

Kæru félagar!

Ég vil byrja á því að óska okkur öllum innilega til hamingju með baráttudag verkalýðsins en í dag er eins og allir vita 1. maí á því herrans ári 2018. Það þýðir ekki nema eitt að nú eru 10 ár frá því fyrrverandi forsætisráðherra Íslands hann Geir Haarde bað Guð um að blessa Ísland í kjölfar bankahrunsins.

Já hugsið ykkur það eru liðin 10 ár frá því að botnlaus græðgi hjá fámennum hópi manna í bankakerfinu orsakaði það að íslenskan þjóðin varð nánast í heild sinni gjaldþrota á einni nóttu.

Við munum flest hvar við vorum þegar Geir Haarde flutti ávarp sitt 6. október árið 2008. En angist, ótti og gríðarlegur kvíði heltók alþýðu þessa lands í kjölfar efnahagshrunsins enda stökkbreyttust skuldir íslenskra heimila á einni nóttu, þúsundir launafólks misstu atvinnuna, og þúsundir misstu einnig húsnæði sitt og það má eiginlega segja að íslenskt samfélag hafi botnfrosið með skelfilegum afleiðingum fyrir almenning í þessu landi.

Kæru félagar: Hver hefði t.d. trúað því að einungis tæpum 10 árum eftir hrun virðist allt stefna í nákvæmlega sama farið og var látið viðgangast fyrir hrun þar sem fámenn snobbelíta fjármálakerfisins og atvinnulífsins sópaði til sín ofurlaunum, bónusum og kaupréttarsamningum, allt á kostnað almennings.

Það er svo sorglegt og ótrúlegt að fjármálaelítan og hluti af atvinnulífinu ætli að reyna enn og aftur að misbjóða siðferðiskennd almennings með sjálftöku og græðgivæðingu. Það er svo mikilvægt að við gleymum aldrei þeim afleiðingum sem hrunið olli skuldsettum heimilum og alþýðu þessa lands og við megum heldur aldrei gleyma hverjir það voru sem báru ábyrgð á þeim hamförum sem íslenskur almenningur mátti þola eftir hrun.

Það er mikilvægt að rifja örlítið upp þessar afleiðingar hrunsins og þær byrðar sem lagðar voru á herðar almennings. En eins og við vitum öll þá hækkuðu verðtryggðar húsnæðisskuldir almennings um yfir 400 milljarða vegna hrunsins.

Hugsið ykkur að fjármálakerfið sem bar ábyrgð á hruninu hirti síðan uppundir 10 þúsund íbúðir af almenningi og frá árinu 2009 til 2014 voru að meðaltali 3 fjölskyldur á dag sem misstu heimili sitt. Þúsundir launafólks missti vinnuna og lífsviðurværi sitt með skelfilegum afleiðingum fyrir þá sem í því lentu.

Lífeyrissjóðirnir sem stigu trylltan dans með útrásinni töpuðu um 500 milljörðum og það allt vegna glórulausra fjárfestinga í fjármálafyrirtækjum og atvinnulífinu. Afleiðingar af þessu 500 milljarða tapi er að lífeyrissjóðirnir eru búnir að skerða lífeyrisréttindi launafólks á hinum almenna vinnumarkaði um tæpa 200 milljarða frá hruni, samkvæmt Fjármálaeftirlitinu. Rétt er að geta þess að lífeyrissjóðirnir töpuðu ekki einni krónu af þessu 500 milljarða tapi vegna lána til sjóðsfélaga.

Ekki má heldur gleyma að á herðar skattgreiðenda voru lagðir 440 milljarðar til að endurreisa fjármálakerfið samkvæmt frétt frá fjármálaráðuneytinu á sínum tíma.

Já, skattgreiðendur þurftu að taka á sig 440 milljarða til að endurreisa fjármálakerfið en á sama tíma fengu nýju bankarnir lánasöfnin frá gömlu bönkunum með gríðarlegum afslætti en skuldsett heimili og almenningur var síðan í mörgum tilfellum rukkaður upp í topp þrátt fyrir að nýju bankarnir hefðu fengið lánasöfnin á hrakvirði.

Viðskiptabankarnir þrír sem báru ábyrgð á þeim hamförum sem íslenskur almenningur þurfti að ganga í gegnum vegna hrunsins fengu semsagt skotleyfi á skuldsetta alþýðu, alþýðan var látin taka allan skellinn á sig. Hver er niðurstaðan hjá viðskiptabönkunum þremur vegna þessa? Jú, þeir hafa skilað tæpum 700 milljörðum í hagnað frá hruni m.a. vegna uppfærslu á eignasafninu sem þeir fengu með miklum afslætti frá gömlu bönkunum. Einnig má rekja hagnaðinn til okurvaxta, verðtryggingar og himinhárra þjónustugjalda.

Það er svo nöturlegt að stjórnvöld á hverjum tíma fyrir sig kjósi ætíð að krjúpa frekar við hreiður fjármálaelítunnar en að taka stöðu með almenningi í þessu landi.

Já hugsið ykkur að það var gefin út Rannsóknarskýrsla Alþingis í níu bindum þar sem raktar voru orsakir og afleiðingar hrunsins, meðal annars hvernig ofurlaun, bónusar og kaupaukakerfi fjármálakerfisins hafi ýtt undir áhættuhegðun stjórnenda bankakerfisins með afleiðingum sem við öll þekkjum vel. Græðgin hjá mörgum stjórnendum fjármálakerfisins var fordæma- og taumlaus.

Rétt er að geta þess að skýrsluhöfundar rannsóknaskýrslu Alþingis bentu á þá gríðarlegu meðvirkni, þöggun og gagnrýnislausu hugsun sem ríkti í íslensku samfélagi fyrir hrun hvað fjármálakerfið varðar. Allir muna eftir því fyrir hrun hvernig æðstu stjórnendur fjármálakerfisins voru bornir á gullstólum og rauðir dreglar dregnir út hvert sem þeir komu og það á sama tíma og þeir voru nánast að‘ræna bankanna innanfrá.

Já skýrsluhöfundar rannsóknarskýrslu Alþings bentu réttilega á þetta og það kom skýrt fram hjá þeim að slíkt mætti ekki gerast aftur.

Kæru vinir og félagar.

Við megum og ætlum alls ekki að taka þátt í meðvikni, þöggun og gagnrýnislausri hugsun eins og gerðist fyrir hrun. Við verðum að mótmæla því siðrofi, þeirri sjálftöku, spillingu og græðgivæðingu sem enn og aftur eru farin að skjóta föstum rótum í okkar samfélagi.

Það er svo ótrúlegt og miskunnarlaust það sem almenningi í þessu landi hefur verið boðið upp á undanfarnar vikur og ár hvað sjálftöku og græðgi varðar í ljósi þess sem gerðist hér fyrir hrun. Ég ætla að nefna nokkur dæmi um það sem hefur leitt til þess að siðferðis- og réttlætiskennd alþýðunnar er gjörsamlega að þrotum komin:

* Framkvæmdastjóri Framtakssjóðs fékk 20 milljónir fyrir að ná þriggja ára starfsaldri. Rétt er að geta þess að lífeyrissjóðirnir eiga um 70% í sjóðnum.

* Nokkrir aðilar fengu 90 milljóna bónus vegna uppgjörs til stjórnenda LBI sem heldur utan um eignir gamla Landsbankans.

* Árið 2015 seldi Arion banki Símann til vildarvina á sérkjörum og högnuðust þeir um 722 milljónir á 48 dögum.

* Allir þekkja Borgunarmálið fræga frá árinu 2015 þar sem íslenskir skattgreiðendur töpuðu milljörðum króna til fárra útvaldra.

* Árið 2016 tilkynntu tryggingafélögin um 10 milljarða króna arðgreiðslur vegna breytinga á reikningsskilaaðferðum á bótasjóðum.

* Samkeppniseftirlitið tilkynnti um þá niðurstöðu að neytendur hafi greitt 4,5 milljörðum of mikið fyrir bifreiðaeldsneyti í smásölu bara fyrir árið 2014. Ástæðan sé sú að samkeppni sé verulega skert.

* Árið 2016 greiddi Íslandsbanki um 400 milljónir í bónusa til starfsmanna.

* Árið 2016 tilkynnti stjórn VÍS um hækkun iðgjalda vegna slæmar stöðu en nokkrum dögum síðar tilkynnir stjórnin um 75% hækkun launa stjórnarmanna.

* Árið 2015 fengu 20 starfsmenn gamla Straums Burðaráss greiddan bónus uppá 3,3 milljarða.

Já þetta voru nokkur dæmi um þá græðgivæðingu sem hefur heltekið suma stjórnendur íslenskra fyrirtækja á nýjan leik. En þetta er ekki eina dæmið um að siðferðiskennd almennings í þessu landi sé gjörsamlega misboðið þegar kemur að sjálftöku stjórnenda íslenskra fyrirtækja. Eigum við að skoða launahækkanir hjá sumum forstjórum á síðustu 12 mánuðum og já launahækkanir hjá embættismönnum og æðstu ráðmönnum þjóðarinnar í gengum kjararáð.

Já kæru félagar förum yfir þessar launahækkanir:

* Forstjóri N1 hækkaði í launum um 1 milljón á mánuði- Mánaðarlaun 5 milljónir.

* Forstjóri Landsvirkjunar hækkaði í launum um 800 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 2,7 milljónir.

* Forstjóri Eimskips hækkaði í launum um tæp 700 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 8,6 milljónir.

* Forstjóri Símans hækkaði í launum um 433 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 4 milljónir

* Forstjóri Reita hækkaði í launum um 400 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 3,7 milljónir

* Forstjóri HB Granda hækkaði í launum um 330 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 4,2 milljónir

* Forstjóri Sjóvá hækkaði í launum um 242 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 4,1 milljón.

* Forstjóri Íslandspósts hækkaði í launum um 252 þúsund á mánuði- Mánaðarlaun 1,7 milljónir.

* Forstjóri Landsnets hækkaði í launum um 180 þúsund á mánuði- Mánaðarlaun 1,8 milljónir.

* Sjónvarpsstjóri RÚV hækkaði í launum um 250 þúsund á mánuði-Mánaðarlaun 1,8 milljón

* Kjararáð hefur hækkað laun æðstu stjórnenda og embættismanna ríkisins um 200 til 400 þúsund á mánuði með afturvirkni í allt að tæp 2 ár.

Á þessum fréttum síðustu tveggja ára eða svo sést að græðgin, okrið, spillingin, óréttlætið og misskiptingin grasserar aftur á fullu í íslensku samfélagi og allt á kostnað almennings. Það sorglega í þessu öllu saman er að þessir aðilar sem raka til sín auði á kostnað alþýðunnar komast alltaf upp með það. Þeir virðast vera búnir að læra inn á það að það hvessir hressilega í þjóðfélaginu í nokkra

daga og síðan lygnir á nýjan leik. Kannski er uppáhaldslagið þeirra með Ragnari Bjarnasyni þar sem segir í textanum:

„Það hvessir, það rignir en það styttir alltaf upp og lygnir…“

Nú verða þingmenn og ráðamenn þessarar þjóðar að koma íslenskum almenningi til bjargar og taka á þessum gripdeildum. Það þýðir ekkert fyrir ráðamenn að koma alltaf fram þegar svona spillingarmál koma upp og segja þetta er klúður, okkur er misboðið og þeirra er skömmin og gera svo aldrei neitt. Hættið að tala og farið að standa með almenningi í þessu landi því yfirelíta landsins virðist líta á almennt alþýðufólk sem grálúsugt og það eigi bara að brosa, borga og þegja!

Kæru félagar

Það er með sanni hægt að segja að hræsnin, misskiptingin og óréttlætið ríði ekki við einteyming í þessu landi okkar

Lágmarkslaun nema núna 300 þúsund krónum á mánuði og eftir standa rétt rúmar 232 þúsund krónur þegar skatturinn og iðgjald í lífeyrissjóð hafa verið dregin frá. Það er gjörsamlega óskiljanlegt að af 300 þúsund króna lágmarkslaunum og bótum frá almannatryggingum skuli fólki vera gert að greiða rúmar 52.000 krónur í skatt.

Að hugsa sér að hér séum við með lágmarkslaun sem duga engan veginn fyrir þeim framfærsluviðmiðum sem hið opinbera hefur gefið út og það vantar mikið upp á að svo sé.

Það er lýðheilsumál að lágmarkslaun dugi fyrir þeim framfærsluviðmiðum sem hið opinbera hefur gefið út. Það vita það allir sem hafa gengið í gegnum það að eiga ekki fyrir mat handa sér og sinni fjölskyldu hvaða andlegu og líkamlegu áhrif það getur haft. Það hefur ekki bara áhrif á einstaklinginn heldur alla fjölskylduna, líka börnin. Því er það risastórt verkefni að lagfæra og leiðrétta kjör þeirra sem höllustum fæti standa í íslensku samfélagi og þetta verkefni verða stjórnvöld, verkalýðshreyfingin og við öll sem samfélag að ráðast í.

Það er svo sorglegt að horfa upp á þá skefjalausu misskiptingu sem fær að þrífast í okkar samfélagi. Það er bláköld staðreynd þótt sumir ráðamenn vilji alls ekki viðurkenna það að það eru alltof margir sem ná alls ekki endum saman frá mánuði til mánaðar vegna þess að laun og bætur eru alltof lág.

Það vita það allir sem vita vilja að það er útilokað fyrir einstakling að lifa á lágmarkslaunum eða á bótum frá almannatryggingarkerfinu, það er gjörsamlega útilokað.

Ég hef sagt það oft í ræðu, riti og á þingum Alþýðusambands Íslands að það er verkalýðshreyfingunni, Samtökum atvinnulífsins og í raun samfélaginu öllu til skammar þau lágmarkslaun sem nú eru í boði. Ég hef líka sagt að ef fyrirtæki hafa ekki burði til að greiða starfsfólki sínu laun sem gera þeim kleift að halda mannlegri reisn og framfleyta sér og sínum þá hafa þau ekki tilverurétt á íslenskum vinnumarkaði.

Ég skil reiði og gremju lágtekjufólks fyllilega enda þekki ég það af eigin raun að hafa þurft að reyna að framfleyta mér og minni fjölskyldu á lágmarkslaunum og þeim angistarárum mun ég aldrei gleyma. Það er svívirðilegt að í hvert sinn sem kjarasamningar verka- og verslunarfólks eru lausir þá skella þessir snillingarnir frá greiningardeildum bankanna, Samtökum atvinnulífsins, Seðlabankanum og fjármálaráðuneytinu á fóninn hræðsluáróðursplötunni þar sem lög eins og „ekki má ógna stöðugleikanum“ og „stöðva verður höfrungahlaupið“ er að finna!

Það er hins vegar athyglisvert að fulltrúar Samtaka atvinnulífsins, Seðlabankans, fjármálaráðuneytisins og ráðamenn almennt hafa ekki miklar áhyggjur af „stöðugleikanum“ né „höfrungahlaupinu“ þegar kjararáð hækkar laun um hundruð þúsunda á mánuði með afturvirkni sem nemur milljónum eins og ég rakti hér í ræðu minni áðan

Það ömurlegasta í þessu öllu saman er þegar einstaka aðilar innan verkalýðshreyfingarinnar, Samtaka atvinnulífsins og ráðamenn slá á brjóst sér og segja „við höfum hækkað lágmarkslaun umfram aðra.“

Fyrirgefið orðbragðið kæru félagar en þvílíkt bull og kjaftæði! Skoðum þetta bull nánar. Árið 1996 eða fyrir 22 árum var lágmarkstaxti verkafólks á Íslandi 60 þúsund á mánuði en í dag er lágmarkstaxtinn kominn í 266 þúsund og hefur hækkað um 206 þúsund á mánuði á þessu 22 árum sem þýðir að lágmarkslaunataxtar verkafólks hafa hækkað að meðaltali um rétt rúmar 9.000 krónur á ári þessi 22 ár.

Já þið tókuð eftir því sem ég sagði áðan að kjararáð hefur að undanförnu verið að hækka laun þeirra sem heyra undir kjararáð á einu bretti þetta frá 200 þúsund á mánuði upp í allt að 400 þúsund á mánuði með afturvirkni sem nemur allt að 2 árum.

Ég nefndi líka að í fyrra hafi laun fjölmargra forstjóra íslenskra fyrirtækja hækkað á mánuði frá tæpum 200 þúsundum upp í tæpa 1 milljón. Já þessar ofurlaunahækkanir komu til þessara aðila á einu ári, en verkafólk hefur á 22 árum hækkað um einungis 206 þúsund eða rúmar 9 þúsund krónur að meðaltali á ári. Þessu til viðbótar er hægt að nefna að þingfararkaupið var árið 1996 195.000 þúsund en er í dag komið í 1,1 milljón og hefur á þessum 22 árum hækkað um 905 þúsund á mánuði en eins og áður sagði hafa lágmarkslaun hækkað á sama tímabili um 206 þúsund á mánuði. Það er rétt að nefna að krónutölumunur á milli þingfarakaups alþingsmanna og lágmarkslaunataxta verkfólks var árið 1996 135.000 krónur en í dag er þessi krónutölumunur orðinn 834.000. Hugsið ykkur að krónutölumunurinn á milli lágmarkslauna og þingfarakaupsins hefur hækkað frá 135.000 sem hann var 1996 í 834.000 þúsund sem munurinn er í dag.

Ég skoðaði einnig launabreytingar í krónum talið hjá nokkrum forstjórum íslenskra fyrirtækja sem og lágmarkslaun verkafólks frá árinu 1998 til ársins 2018 eða á síðustu 20 árum.

• Árið 1998 voru mánaðarlaun forstjóra Eimskips 2,3 milljónir á mánuði í dag eru þau 8,3 milljónir og hafa því hækkað í krónum talið um 6 miljónir á þessum 20 árum.

• Árið 1998 voru mánaðarlaun forstjóra N1 1,6 milljónir á mánuði í dag eru þau tæpar 6 milljónir og hafa því hækkað í krónum talið um 4,4 miljónir mánuði á þessum 20 árum.

• Árið 1998 voru mánaðarlaun forstjóra VÍS 1,4 milljónir á mánuði í dag eru þau 5 milljónir og hafa því hækkað í krónum talið um 3,6 miljónir á mánuði á þessum 20 árum.

• Árið 1998 voru mánaðarlaun forstjóra Icelandair Group 1,2 milljónir á mánuði í dag eru þau 4,6 milljónir og hafa því hækkað í krónum talið um 3,4 miljónir á mánuði á þessum 20 árum.

• Árið 1998 voru lágmarkslaun verkafólks 70 þúsund á mánuði í dag eru þau 280 þúsund á mánuði og hefur því hækkað á þessum 20 árum um 210 þúsund krónur.

Hugsið ykkur að það tekur forstjóra Eimskips 6 klukkustundir að vinna sé inn mánaðarleg lágmarkslaun verkafólks og það tekur þennan sama forstjóra einungis rúma 8 daga að ná árslaunum verkafólks á lágmarkslaunum!

Já við höfum hækkað lægstu launin sérstaklega segja Samtök atvinnulífsins, æðstu ráðamenn og fulltrúar Seðlabankans og forseti ASÍ. Þvílíkur brandari eins

og sést á þessum dæmum sem ég hef nefnt og þessi brandari um að lægstu laun hafi hækkað sérstaklega umfram aðra hópa í íslensku samfélagi myndi sóma sér vel í uppistandi hjá t.d. Ara Eldjárn.

Ég hef sagt það áður og segi það enn og aftur: prósentulaunahækkanir eru aflgjafi misskiptingar og óréttlætis í íslensku samfélagi eins og sést á þessum gríðarlega krónutölumun sem þeir tekjuhærri fá umfram þá tekjuminni.

Já prósentuhækkanir eru aflgjafi misskiptingar og óréttlætis og við eigum að hætta að semja með prósentum og taka þess í stað krónutöluhækkanir enda verslum við ekki með prósentum heldur krónum.

Kæru félagar, við í Verkalýðsfélagi Akraness höfum barist fyrir því að tekið sé á því óréttlæti sem íslenskt verkafólk hefur þurft að þola um áratuga skeið. Óréttlæti. sem meðal annars lýtur að okurleigu, okurvöxtum, verðtryggingu og því að húsnæðisliðurinn sé inni í lögum um vexti og verðtryggingu. Ég vil upplýsa ykkur um að bara það að húsnæðisliðurinn sé inni í lögum um vexti og verðtryggingu hefur orsakað það að færðir hafa verið um 50 milljarðar á síðustu 12 mánuðum yfir til fjármálaelítunnar og á síðustu 3 árum hafa verið færðir tæpir 130 milljarðar frá skuldsettum heimilum yfir til fjármálaaflanna. Já takið eftir ef húsnæðisliðurinn hefði ekki verið inni í neysluvísitölunni hvað vexti og verðtryggingu varðar væru íslensk heimili 130 milljörðum betur stödd hvað síðustu 3 ár varðar.

En takið eftir kæru vinir nú er von, von um að hægt verði að kalla eftir róttækum kerfisbreytingum íslensku launafólki og íslenskum heimilum til hagsbóta. Þessi von byggist á því að núna hafa orðið stórkostlegar breytingar til góðs í íslenskri verkalýðshreyfingu en með sigri Sólvegar Önnu til formanns í Eflingu og sigri Ragnars Þórs í VR hefur skapast nýr meirihluti innan Alþýðusambands Íslands. Meirihluti sem hafnar samræmdri láglaunastefnu undir forystu forseta ASÍ, láglaunastefnu sem byggð er á svokölluðu Salek samkomulagi þar sem til stendur að fórna mikilvægasta rétti launafólks sem er frjáls samningsréttur. Þessi meirihluti ætlar líka að beita sér af alefli fyrir lækkun vaxta, afnámi verðtryggingar og því að húsnæðisliðurinn verði tekinn úr lögum um vexti og verðtryggingu. Þessi meirihluti vill líka beita sér fyrir því að tekið sé á þeirri græðgivæðingu og þeim tryllta leigumarkaði þar sem leiguverð hefur t.d. hækkað um 10,6% á síðustu 12 mánuðum og ef skoðuð er hækkun á leiguverði frá 2011 þá kemur í ljós að leiguverð hefur hækkað um 81%.

Það er svo nöturlegt og sorglegt að sjá hvernig hin ýmsu leigufélög hafa verið að misnota slæma stöðu leigjenda, meðal annars þegar leigjendum er tilkynnt með afar stuttum fyrirvara að leigan sé að hækka um tugi þúsunda og við erum með splunkuný dæmi þar sem leigjendum hér á Akranesi er boðinn leigusamningur til 12 mánaða þar sem leigan hækkar á einu bretti um 30 þúsund á mánuði. Við erum líka með dæmi um fólk sem biður um lengri leigusamning og þá hækkar leigan ekki um 30 þúsund á mánuði heldur 45 þúsund. Þessu til viðbótar er allavega eitt leigufélag hér á Akranesi sem krefst þess að ef fólk flytur sig á milli íbúða hjá leigufélaginu t.d. úr minni eða stærri íbúð þá er fólk krafið um þjónustugjald sem nemur 120.350 kr. Rétt er að geta þess að ekkert er getið um þetta gjald í leigusamningum fólks og ég kalla þetta ekkert annað en fjárkúgun.

Kæru félagar það er von, von sem byggist á því að Verkalýðfélag Akraness, VR, Efling og Framsýn hafa náð yfir 53% meirihluta í ASÍ. Þessi félög hafa myndað bandalag fyrir komandi kjarasamninga og eru þessi félög tilbúin að láta kné fylgja kviði við að knýja fram t.d. lagasetningu á þessi leigufélög þar sem hagsmunir leigutaka verði tryggðir betur. Einnig ætla þessi félög að beita sér af alefli fyrir hækkun á ráðstöfunartekjum lág- og millitekjufólks. En til að það gangi eftir þarf að framkvæma umtalsverðar kerfisbreytingar í íslensku samfélagi, kerfisbreytingar á forsendum almennings á kostnað fjármálaelítunnar.

Það er rétt að geta þess að fulltrúar þessara stéttarfélaga hafa verið að funda nokkuð stíft að undanförnu til að undirbúa sig fyrir það að kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði verða lausir um næstu áramót og já við ætlum að mynda bandalag þar sem kallað verður eftir róttækum breytingum íslensku lág- og millitekjufólki til heilla í næstu kjarasamningum.

Ég vil líka upplýsa ykkur um að formenn þessara stéttarfélaga funduðu með forsætisráðherra fyrir nokkrum vikum þar sem við sendum skýr skilaboð um að við værum tilbúin að ganga frá samfélagssáttmála sem myndi jafnvel gilda í 3 til 4 ár, sáttmála sem byggður yrði á hagsmunum alþýðunnar og að í þessum samfélagssáttmála yrðu einnig hagsmunir lág-og millitekjufólks sérstaklega hafðir að leiðarljósi. Til að þessi sáttmáli geti orðið að veruleika þarf aðkoma stjórnvalda að verða mjög mikil enda myndi þessi sáttmáli kalla á umtalsverðar kerfisbreytingar.

Í þessum samfélagssáttmála þyrfti t.d. eftirfarandi atriði að koma fram:

* Samið verði í krónutölum en ekki prósentuhækkunum

* Vextir verði lækkaðir, verðtrygging verði afnumin og húsnæðisliður í lögum um vexti og verðtryggingu verði tekinn út.

* Lögum verði breytt þannig að lífeyrissjóðirnir hafi heimild til að stofna leigufélög í 100% eigu þeirra, leigufélög sem verði lítt hagnaðardrifin.

* Launafólki verði heimilt að ráðstafa 3,5% úr iðgjaldi í samtryggingu í frjálsa séreign og launafólk hafi heimild til að niðurgreiða húsnæðislán sín með þessum 3,5% kjósi það svo og/eða að safna fyrir útborgun í fyrstu fasteign.

* Barnabætur hækki verulega

* Kostnaðarhlutdeild sjúklinga í heilbrigðiskerfinu lækki verulega

* Lífeyriskerfið verði endurskoðað m.a. með auknu lýðræði sjóðsfélaga og hagsmunir sjóðsfélaga verði hafðir að leiðarljósi

* Tekinn verði upp þrepaskiptur persónuafsláttur þar sem markmiðið verði að lækka skattbyrði lág- og millitekjufólks.

* Komið verði lagasetningu á þann tryllta leigumarkað sem nú ríkir hér á landi þar sem græðgin virðist hafa heltekið hin ýmsu leigufélög.

Það er morgunljóst að með þessum atriðum yrði hægt að hækka ráðstöfunartekjur lág- og millitekjuhópa umtalsvert og núna er boltinn hjá stjórnvöldum en rétt er að geta þess að það er útilokað að koma á sátt á íslenskum vinnumarkaði byggðum á þessum kerfisbreytingum án að komu stjórnvalda. Formenn þessara stéttarfélaga sem mynda meirihluta innan ASÍ gerðu forsætisráðherra á þessum fundi einnig grein fyrir því að forysta ASÍ með forseta ASÍ í broddi fylkingar fer alls ekki með samningsumboð fyrir þessi stéttarfélög, hvorki er lýtur að viðræðum við stjórnvöld né við Samtök atvinnulífsins.

Kæru vinir og félagar, alþýða þessa lands er reið og henni er misboðið vegna alls þessa og líka vegna þess að alþýðunni er ætíð lofað fyrir Alþingiskosningar að tekið verði á þessari misskiptingu, óréttlæti og ójöfnuði en síðan gerist ekkert. Fagurgali og loforð stjórnmálamanna ómar um allt fyrir hverjar kosningar, loforð eins og nú skuli koma á heilbrigðum fjármálamarkaði, afnámi verðtryggingar á neytendalánum til einstaklinga og heimila eða kosningaloforðið upp á að sett yrði á fót myntráð sem myndi leiða til þess að vextir á Íslandi myndu lækka um 2 til 4% en slík lækkun vaxta átti að skila almenningi með 30 milljóna húsnæðislán auknum ráðstöfunartekjum upp á 60 þúsund á mánuði. Hvar man t.d. ekki eftir loforði um að taka þurfi húsnæðisliðinn úr lögum um vexti og verðtryggingu eða svokallaða Svissnesku leiðina sem átti að auðvelda ungu fólki að fjármagna útborgun í fyrstu fasteign. Allt svikið, allt

ekki hnjánum gagnvart fjármála-og embættiselítunni sem öllu vill ráða og stjórna hér á landi!

Munum kæru félagar að okurleiga, okurvextir, verðtrygging, misskipting, óréttlæti og ójöfnuður er ekkert náttúrulögmál heldur mannanna verk og öllu þessu er hægt að breyta, eina sem til þarf er kjarkur og vilji og trúið mér að Verkalýðsfélag Akraness, VR, Efling og Framsýn hafa þann kjark, þor og vilja til að knýja fram þær bráðnauðsynlegu kerfisbreytingar, kerfisbreytingar þar sem hagsmunir alþýðunnar verða teknir framyfir hagsmuni fjármálaelítunnar á Íslandi. Við viljum, getum og ætlum að knýja fram þessar kerfisbreytingar og það verður gert með góðu eða illu.

Ég vil segja við stjórnvöld, ef þið ekki hlustið á grasrótina í íslenskri verkalýðshreyfingu sem hefur um allanga hríð öskrað á kerfisbreytingar þar sem þeirra hagsmunir verði hafðir að leiðarljósi þá munu stjórnvöld sjá átök á íslenskum vinnumarkaði í upphafi næsta árs, sem ekki hafa sést í marga áratugi! Þetta er ekki hótun, heldur staðreynd!

Stöndum saman öll sem eitt því við höfum fengið nóg!

Takk fyrir mig.

Já í greinargerð fjármálaáætlunar ríkisstjórnarinnar kemur fram að ríkisstjórnin leggi áherslu á að gott samstarf takist milli stjórnvalda og aðila vinnumarkaðarins til að varðveita efnahagslegan stöðugleika og efla velferð.

Þar segir einnig orðrétt:

„Þannig megi stuðla að farsælli niðurstöðu í kjarasamningum sem varðveiti óvenju mikla kaupmáttaraukningu síðustu ára með hóflegum launahækkunum og skili heimilunum áfram auknum kaupmætti“

Enn og aftur á að reyna að níðast á íslensku lágtekjufólki og það eitt á að bera ábyrgð á ímynduðum stöðugleika. Hvernig á að verja efnahagslegan stöðuleika verkafólks sem tekur laun efir lágmarkstöxtum verkafólks? Lágmarkslaunum og -töxtum sem eru langt undir öllum framfærsluviðmiðum sem hið opinbera hefur gefið út.

Lágmarkstöxtum sem hækkuðu einungis um rétt rúmar 12 þúsund krónur á síðasta ári og nemur lægst taxti verkafólks í dag einungis 257 þúsundum á mánuði! Á sama tíma hækkaði húsaleiga á höfuðborgarsvæðinu um 10,6% og frá árinu 2011 hefur leiguverð hækkað um 81%.Bullandi kaupmáttaraukning segja stjórnvöld hvað lægstu launin varðar, þvílíkt bull því frá árinu 2011 hafa lægstu laun hækkað um 51,7% á meðan leiguverð á höfuðborgarsvæðinu hefur hækkað um 81%. Það er bullandi kaupmáttarskerðing hjá lágtekjufólki enda er stór hluti þess á leigumarkaðnum og þessu til viðbótar liggur fyrir að það er útilokað fyrir lágtekjufólk að framfleyta sér á lágmarkslaunum eins og öll framfærsluviðmið sýna og sanna.

Já svo segir ríkisstjórnin:

Við viljum eiga gott samstarf við aðila vinnumarkaðarins“ og að gera þurfi hóflegar launahækkanir sem skili heimilunum áfram auknum kaupmætti.

Nei við erum ekki að fara að ganga frá hóflegum kjarasamningum á sama tíma og ráðstöfunartekjur verkafólks duga ekki fyrir nauðþurftum frá mánuði til mánaðar.

Við erum ekki að fara að ganga frá hófstillum kjarasamningum á með skattbyrði lágtekjufólks er eins og hún er í dag.Við erum ekki að fara að ganga frá hófstillum kjarasamningum á meðan almenningur þarf að búa hér við okurvexti, verðtryggingu og að húsnæðisliðurinn sé inni í lögum um vexti og verðtryggingu.

Við erum ekki að fara að ganga frá hófstillum kjarasamningum á meðan almenningur þarf að búa við trylltan leigumarkað þar sem okurleiga er látin átölulaus.

Á sama tíma og stjórnvöld kalla eftir að almennt launafólk eitt og sér haldi að sér höndum þegar kemur að því að lagfæra ráðstöfunartekjur sínar þá skammta forstjórar og auðmannselítan sér gríðarlegar launahækkanir, kaupauka og bónusa eins og enginn sé morgundagurinn.Bara þannig að það sé á hreinu þá verður þessi misskipting, óréttlæti og ójöfnuður ekki látinn átölulaus í komandi kjarasamningum fái ég einhverju ráðið í þeim efnum.

Hérna er nokkur dæmi um þá græðgivæðingu sem hefur fengið að þrífast hjá auðmannselítunni á liðnum árum. Ég vil enn og aftur minna á að lágmarkstaxtar launafólks hækkuðu um 12 þúsund krónur á mánuði og gott fyrir fólk að hafa það í huga þegar það les þessar hækkanir forstjóranna.

Forstjóri N1 hækkaði í launum um 1 milljón á mánuði- Mánaðarlaun 5 milljónir.

Forstjóri Landsvirkjunar hækkaði í launum um 800 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 2,7 milljónir.

Forstjóri Eimskips hækkaði í launum um tæp 700 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 8,6 milljónir.

Forstjóri Símans hækkaði í launum um 433 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 4 milljónir

Forstjóri Reita hækkaði í launum um 400 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 3,7 milljónir

Forstjóri HB Granda hækkaði í launum um 330 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 4,2 milljónir

Forstjóri Sjóvá hækkaði í launum um 242 þúsund á mánuði!- Mánaðarlaun 4,1 milljónir

Forstjóri Íslandspósts hækkaði í launum um 252 þúsund á mánuði- Mánaðarlaun 1,7 milljónir.

Forstjóri Landsnets hækkaði í launum um 180 þúsund á mánuði- Mánaðarlaun 1,8 milljónir.

Sjónvarpsstjóri RUV hækkaði í launum um 250 þúsund á mánuði-Mánaðarlaun 1,8 milljón

Framkvæmdastjóri Framtakssjóðs fékk 20 milljónir fyrir að ná þriggja ára starfsaldri.

Nokkrir aðilar fengu 90 milljóna bónus vegna uppgjörs til stjórnenda LBI sem heldur utan um eignir gamla Landsbankans.

Kjararáð hefur hækkað laun æðstu stjórnenda og embættismanna ríkisins um 200 til 400 þúsund á mánuði með afturvirkni í allt að tæp 2 ár.

Árið 2015 seldi Arion banki Símann til vildarvina á sérkjörum og högnuðust þeir um 722 milljónir á 48 dögum.

Allir þekkja Borgunarmálið fræga frá árinu 2015 þar sem íslenskir skattgreiðendur töpuðu milljörðum króna til fárra útvaldra.

Árið 2016 tilkynntu tryggingafélögin um 10 milljarða króna arðgreiðslur vegna breytinga á reikningsskilaaðferðum á bótasjóðum.

Samkeppniseftirlitið tilkynnti um þá niðurstöðu að neytendur hafi greitt 4,5 milljörðum of mikið fyrir bifreiðaeldsneyti í smásölu bara fyrir árið 2014. Ástæðan sé sú að samkeppni sé verulega skert.

Árið 2016 greiddi Íslandsbanki um 400 milljónir í bónusa til starfsmanna.

Stjórn VÍS tilkynnti í fyrra um hækkun iðgjalda vegna slæmrar stöðu en nokkrum dögum síðar tilkynnir stjórnin um 75% hækkun launa stjórnarmanna.

Árið 2015 fengu 20 starfsmenn gamla Straums Burðaráss greiddan bónus uppá 3,3 milljarða.

Var að lesa viðtal við Gylfa Arnbjörnsson, forseta ASÍ, en í þessu viðtali segir hann að innan Alþýðusambandsins standi yfir „persónulegar nornaveiðar“ af hálfu forsvarsmanna ákveðinna aðildarfélaga. Þannig upplifi Gylfi gagnrýni Ragnars Þórs Ingólfssonar, formanns VR, sem persónuníð í sinn garð, ekki sé um málefnaágreining að ræða.

Það er með ólíkindum og í raun grátbroslegt að forseti ASÍ ætli núna að reyna að endurskrifa söguna og láta í veðri vaka að gagnrýni á hans störf lúti að persónuníði en ekki málefnalegum ágreiningi. Er forseti ASÍ ekki að grínast? Á hverju einasta þingi Alþýðusambandsins frá árinu 2004 hef ég farið ítarlega yfir þann djúpstæða málefnaágreining sem er t.d. á milli okkar í Verkalýðsfélagi Akraness og stefnu og áherslur sem forseti ASÍ hefur barist fyrir.

Það liggur t.d. algerlega fyrir að forseti ASÍ er hugmyndasmiður að þeirri samræmdu láglaunastefnu sem ASÍ hefur reynt að troða ofan í kok á öðrum aðildarfélögum ASÍ.

Það er t.d. mikilvægt að rifja upp þegar forseti ASÍ og aðrir forystumenn innan ASÍ kölluðu fulltrúa Samtaka atvinnulífsins árið 2011 á fund þar sem forseti ASÍ húðskammaði og gagnrýndi fulltrúa Samtaka atvinnulífsins harðlega. Ástæðan var að Samtök atvinnulífsins höfðu gengið frá kjarasamningi við Verkalýðsfélags Akraness vegna starfsmanna sem vinna hjá Elkem Ísland á Grundartanga sem var mun betri en sá samningur sem gerður var á hinum almenna vinnumarkaði samningur VLFA við SA hljóðaði upp á rúm 10% auk þess sem hver starfsmaður fékk afturvirkni og 500 þúsund króna eingreiðslu.

Já hugsið ykkur forysta ASÍ kallaði forystu Samtaka atvinnulífsins á fund til að gagnrýna að eitt af aðildarfélögum ASÍ hafi náð mun betri kjarasamningi en samræmda láglaunastefna kvað á um og forseti ASÍ gerði þennan kjarasamning að umtalsefni í 1. maí ræðu sinni árið 2011 þar sem hann gagnrýndi Samtök atvinnulífsins harðlega fyrir að hafa gert þennan samning

Hugsið ykkur að ef Verkalýðsfélag Akraness hefði ekki barist af alefli gegn samræmdu láglaunastefnunni sem forysta ASÍ vildi að gilti fyrir alla fyrir félagsmenn sína á Grundartanga þá væru árslaun starfsmanna Elkem Ísland og Norðuráls um 1,5 milljón lægri en þau eru í dag. Já launin væru 1,5 milljón lakari en þau eru í dag ef VLFA hefði ekki barist gegn þessari samræmdu láglaunastefnu sem forseti ASÍ vildi að gilti fyrir allan vinnumarkaðinn.

Er það persónuníð að hafna þessari samræmdu láglaunastefnu í þeim sérkjarasamningum sem Verkalýðsfélag Akraness er með og sem dæmi þá eru um 700 manns sem eru félagsmenn VLFA sem vinna á Grundartanga sem þýðir að ef við hefðum tekið þátt í samræmdu láglaunastefnunni þá væru laun á Grundartanga um 1 milljarði lægri en þau eru í dag. Er þetta persónuníð? Nei að sjálfsögðu ekki, þetta er djúpstæður málefnaágreiningur þegar kemur að því að semja um kaup og kjör.

Ég tala alla vega fyrir mína hönd þá hef ég ekkert út á persónu forseta ASÍ út á að setja en gagnrýni hins vegar harðlega þá brauðmolahagfræði sem forseti ASÍ vill vinna eftir og við höfnum henni algerlega og höfum margoft fært góð og gild rök fyrir þeirri höfnun.

En hérna eru nokkur dæmi sem ég hef gagnrýnt forseta ASÍ harðlega fyrir á liðnum árum þar sem hann tekur stöðu með fjármálaöflum og auðmannselítunni í þessu landi:

• Forseti ASÍ vildi að íslenskir skattgreiðendur myndu ábyrgjast og greiða Icesave.

Forseti ASÍ barðist gegn því í október 2008 að neysluvísitalan yrði tekin úr sambandi vegna verðbólguskotsins sem kom í kjölfarið á hruninu. Ástæðan var að það myndi kosta fjármálakerfið 200 til 300 milljarða! Skítt með að verðtryggðarskuldir heimilanna skyldu hækka um 400 milljarða þeim mátti fórna á blóðugu altari verðtryggingar.

Forseti ASÍ lagðist alfarið gegn því að forsendubrestur heimilanna yrði leiðréttur í kjölfar hrunsins

• Forseti ASÍ lagðist gegn ályktun sem VLFA lagði fram á þingi ASÍ um að ASÍ myndi beita sér fyrir afnámi verðtryggingar og þak yrði sett á óverðtryggða vexti.

• Forseti ASÍ lagðist gegn tillögu VLFA á þingi ASÍ um að auka lýðræðið við stjórnarval í lífeyrissjóðunum og að atvinnurekendur færu úr stjórnum sjóðanna.

• Forseti ASÍ er hugmyndafræðingur að samræmdri láglaunastefnu enda liggur fyrir að honum fannst krafa samninganefndar SGS árið 2015 um að hækka lágmarkslaun í 300 þúsund á mánuði of há.

• Forseti ASÍ gagnrýndi Samtök atvinnulífsins í ræðu á 1. maí árið 2011 um að hafa gengið frá of góðum kjarasamningi við Verkalýðsfélag Akraness vegna starfsmanna á Grundatanga.

• Forseti ASÍ gekk frá Salek samkomulaginu án þess að bera það undir flest aðildarfélög innan SGS en í þessu samkomulagi var verið að takmarka samningsrétt stéttarfélaganna enda skýrt kveðið á um að aðildarfélögin máttu ekki semja um meira en 32% launahækkun á tímabilinu nóv. 2013 til ársloka 2018.

• Forseti ASÍ samdi við Samtök atvinnulífsins um tilgreinda séreign þar sem reynt var að þvinga launafólk til að greiða eingöngu til lífeyrissjóðanna þrátt fyrir að Fjármálaeftirlitið hafi ítrekað bent á að launafólk hefði val um að velja sér vörsluaðila til að ávaxta sína séreign.

Á þessari upptalningu sem er alls ekki tæmandi sést að forseti ASÍ hefur ætíð tekið hagsmuni fjármálakerfisins framyfir hagsmuni sinna félagsmanna og því nýtur hann ekki trausts hins almenna félagsmanns.

Því segi ég við forseta ASÍ, þetta hefur ekkert með þína persónu að gera heldur þá staðreynd að þú tekur ætíð hagsmuni fjármálakerfisins og auðmannselítunnar framyfir hagsmuni félagsmanna þinna og guðanna bænum ekki reyna að endurskrifa söguna upp á nýtt. Mín skoðun er að þinn tími sem forseti ASÍ er liðinn!

Það er morgunljóst að Verkalýðsfélag Akraness, VR, Efling og Framsýn ætla að leggja ofuráherslu í komandi kjarasamningum að ná tökum á hinum tryllta leigumarkaði, enda liggur fyrir að stór hluti ráðstöfunartekna lágtekjufólks fer í að greiða húsaleigu.

Eins og kemur fram í þessari frétt þá hækkaði vísitala leiguverðs um 10,4% á síðustu 12 mánuðum sem þýðir að fólk sem greiddi 200 þúsund fyrir leigu í febrúar í fyrra þarf að greiða núna 220.800 eða 20.800 krónum meira en fyrir ári síðan.

Rétt er að geta þess að launataxtar verkafólks hækkuðu á sama tíma um 12 þúsund krónur á mánuði og þegar búið er að taka skatta og önnur gjöld þá voru eftir í vasann um 7.000 krónur en á sama tíma hækkaði leiguverð um 10,4% eða af 200 þúsund króna leigu um 20.800.

Það á hvert einasta mannsbarn að sjá að þetta er glórulaust og getur ekki endað nema með skelfingu fyrir þá sem eru á leigumarkaði og svo tala menn um fordæmalausa kaupmáttaraukningu hjá þeim tekjulægstu! Nei það er bullandi kaupmáttarskerðing eins og þetta dæmi sýnir og sannar.

Rétt er líka að geta þess að leiguverð á höfuðborgarsvæðinu hefur hækkað um 81,1% frá janúar 2011 til dagsins í dag á meðan lágmarkslaunataxtar hafa hækkað um 52%

Áðurnefnd stéttarfélög ætla að berjast af alefli fyrir því að koma böndum á þá græðgivæðingu sem er að eiga sér stað á íslenskum leigumarkaði enda er verið að murka lífið úr lágtekjufólki með þeirri okurleigu sem hefur fengið að grassera óáreitt á liðnum árum.

Í dag eru einungis 292 dagar eða nánar til getið 9 mánuðir þar til kjarasamningar á hinum almenna vinnumarkaði renna út.

Það er morgunljóst að landslagið í íslenskri verkalýðshreyfingu hefur gjörbreyst á liðnum misserum og dögum, fyrst með kjöri Ragnars Þórs til formanns VR og núna síðast með kjöri Sólveigar Önnu til formanns Eflingar.

Eins og fram hefur komið í fréttum þá hafa formenn VR, Verkalýðsfélags Akraness og nýkjörinn formaður Eflingar verið funda að undanförnu og bera saman bækur sínar og það er ljóst að þessi félög mynda nú þegar meirihluta innan ASÍ.

Það liggur líka fyrir að formenn þessara stéttarfélaga munu alls ekki láta forystu ASÍ leiða komandi kjaraviðræður fyrir sína hönd enda hafa félagsmenn þessara stéttarfélaga og reyndar fleiri stéttarfélaga algerlega hafnað samræmdri láglaunastefnu sem rekin hefur verið undir forystu ASÍ á liðnum árum.

Það liggur einnig fyrir í ljósi niðurstöðu nýafstaðinna kosninga, bæði í VR og Eflingu, að grasrót alþýðunnar hefur kallað eftir því að tekin verði upp markvissari og róttækari verkalýðsbarátta.

Það er ákall um að gert verði þjóðarátak í því að auka ráðstöfunartekjur lágtekjufólks og millistéttarinnar í komandi kjarasamningum og það er kristaltært að á þá kröfu munu áðurnefndir formenn hlusta og fylgja eftir. Það má klárlega halda því fram með rökum að það sé lýðheilsumál að tryggja lágtekjufólki mannsæmandi kjör þannig að það geti haldið mannlegri reisn.

Það verður ekki látið átölulaust að launahækkanir til handa launafólki verði teknar til baka í formi hinna ýmsu skerðinga og jaðarskatta eins og t.d. í formi skerðinga á barnabótum og öðru slíku eins og verið hefur á liðnum árum og áratugum.

Það er ljóst að krafa verður um að samið verði í krónutölum í stað prósentuhækkana enda liggur fyrir að prósentulaunahækkanir eru aflgjafi misskiptingar, óréttlætis og gera ekkert annað en að auka á ójöfnuð í íslensku samfélagi.

Það liggur líka fyrir að gera þarf róttækar kröfur um hinar ýmsu kerfisbreytingar sem lúta að hagsmunum alþýðunnar eins t.d. að skapa heilbrigðan og sanngjarnan húsnæðis- og leigumarkað þar sem hagsmunir fjármálaaflanna verði látnir víkja fyrir hagsmunum almennings. Það verður ekki látið líðast lengur að fjármálakerfið stingi ryksugubarkanum ofaní launaumslag launafólks og sogi stóran hluta ráðstöfunartekna yfir til sín.

Það er einnig á hreinu að kallað verður eftir endurskoðun á lífeyriskerfinu þar sem einnig verði horft á aukna lýðræðisvæðingu og fækkun sjóðanna með það að markmiði að ná niður gríðarlegum rekstrarkostnaði þeirra. Einnig þarf að kalla lífeyrissjóðina að nauðsynlegum samfélagsverkefnum eins og að sjóðirnir stofni lítt hagnaðardrifin leigufélög þar sem launafólki með lágar og miðlungs tekjur verði boðið upp á sanngjarnt leiguverð öllum til hagsbóta.

Það er mikilvægt að Samtök atvinnulífsins og stjórnvöld taki þessa lýðræðisbyltingu og breytingu á samsetningu meirihlutans innan Alþýðusambands Íslands grafalvarlega, því ef ekki verður hlustað á kröfur um kerfisbreytingar og auknar ráðstöfunartekjur lág- og millitekjuhópa þá mun það kalla á mjög róttækar aðgerðir af hálfu þessara stéttarfélaga og það verður látið sverfa til stáls!

Á þeirri forsendu er mikilvægt að taka þarf samtal um þessi mál strax og það er mikilvægt fyrir stjórnvöld að átta sig strax á því að aðkoma þeirra að nýjum stöðugleikasáttmála þar sem hagsmunir alþýðunnar og íslenskra heimila verður í fyrirrúmi er mjög mikilvæg.

Það er gríðarlega mikilvægt að forystumenn Samtaka atvinnulífsins og stjórnvalda hugsi vel út fyrir kassann og rammann til að finna leiðir til þess að hægt sé að ganga hér frá kjarasamningi og forða vinnumarkaðnum frá gríðarlegum átökum í byrjun næsta árs

Á þeirri forsendu er eins og áður sagði mikilvægt að hefja vinnu að nýjum stöðugleikasáttmála sem byggist á hagsmunum alþýðunnar og íslenskra heimila eins fljótt og kostur er og eitt er víst að ekki mun standa á formönnum VR, Eflingar og Verkalýðsfélags Akraness í þeim efnum.

Það liggur algerlega fyrir að áðurnefndir formenn munu berjast með kjafti og klóm fyrir sína félagsmenn til að stöðugleikasáttmáli alþýðunnar verði að veruleika og verði sem hagstæðastur fyrir okkar fólk.

Nú er komið að ögurstundu. Tryggja verður stöðugleika fyrir íslenska alþýðu eigi síðar en núna, en slíku hefur alls ekki verið til að dreifa um alllanga hríð enda ljóst að ráðstöfunartekjur mjög margra duga ekki fyrir nauðþurftum frá mánuði til mánaðar. Við viljum stöðugleika fyrir alla, ekki bara suma og núna er komið að því að tryggja stöðuleikasáttmála fyrir íslenska alþýðu þessa lands!