Fyrirsögnin á þessum pistli er röng, en til þess gerð að draga athyglina að staðreynd sem er álíka fáránleg. Eins og sjá má hér er það venjan að flokkarnir á Alþingi velji fulltrúa sína í Landskjörstjórn. Mér dettur ekki í hug að halda að þetta hafi valdið því að svindlað hafi verið í kosningum. Það er hins vegar lýsandi dæmi fyrir hugsunarhátt sem gegnsýrir íslenska stjórnsýslu, og er ekki í lagi: Að ríkisvaldið sé til fyrir stjórnmálaflokkana, en ekki fyrir almenning.
Þessi hugsunarháttur er eitt af því sem ný stjórnarskrá þyrfti að snúa við, meðal annars með upplýsingaákvæðum í stíl við sænsku stjórnarskrána. Þar er grundvallarreglan að allar upplýsingar í fórum opinberra aðila eiga að vera aðgengilegar almenningi, tafar- og undanbragðalaust. Hugsunin á bak við íslensku upplýsingalögin, meira að segja þau nýju sem eiga að vera í burðarliðnum, er hins vegar að stjórnvöld skammti borgurunum upplýsingar úr hnefa. Sú hugsun byggir á þeirri afstöðu að stjórnsýslan eigi að vera tæki valdhafa til að treysta völd sín, ekki þjónn almennings.
En hvernig ætti að skipa í landkjörstjórn? Þetta system hefur virkað ágætlega, og fulltrúar flokkana eru þarna til að fylgjast með fulltrúum hinna flokkana, gagnkvæm tortryggni og alles… Hver ætti að velja óháðu fulltrúana?
Snæbjörn: Það ætti varla að vera flóknara að velja óháð fólk í Landskjörstjórn en til dæmis dómara. Þótt fólk hafi ýmsar skoðanir á dómurum dettur fáum í hug að það væri skynsamlegt að þeir væru skipaðir sem fulltrúar flokka eins og hér er raunin.
Það er í sjálfu sér ekkert að því að Alþingi velji í Landskjörstjórn, alveg eins og það skipar Umboðsmann Alþingis. Það þarf bara að leggja af þennan hugsunarhátt að Landskjörstjórn eigi að vera skipuð fulltrúum pólitískra flokka. Það er mikilvægt, en kjörið í Landskjörstjórn smáatriði, sem þó er lýsandi fyrir hugsunarháttinn.
NKL 🙂
Kveðja að norðan.