Um helgina fór ég að sjá bandarísku heimildarmyndina Grimmd (Bully) sem fjallar um einelti, með þremur fjölskyldumeðlimum mínum í Háskólabíói. Sem við vissum að ætti örugglega erindi til okkar allra, en sem því miður virðist ekki ná til nógu margra. Enda vorum við aðeins fjögur ein í stórasalnum. Staðreynd sem varð til þess að maður upplifði myndina enn sterkar og eins og í ákveðnu tómarúmi umræðunnar hér á landi. Umræðu sem sannarlega hefur þó skilað miklu á síðust árum í skólunum og á vinnustöðunum. Vandamálum sem eiga sér ekki svo sterkar rætur hjá fórnarlömbunum sjálfum, heldur miklu frekar í samfélaginu. Sem vex sem illgresi og getur auðveldlega kæft sál þess sem fyrir eineltinu verður. Verið orsök stöðugs kvíða, og þunglyndis með tímanum. Jafnvel leitt viðkomandi á óheillabraut ofbeldis síðar, gegn öðrum eða sjálfum sér. Þegar öll sund virðast lokuð og sjálfsvíg er neyðin. Jafnvel í hugum ungra barna. Um þetta fjallaði þessi frábæra mynd, staðreyndir. En ekkert síður um tilfinningarnar sem að baki býr og sálarangistina, líka meðal aðstandenda, jafnvel um ókomin ár sem eiga bara minningar um saklausa barnið sitt sem varð aldrei eldra en kannski 11 ára.
Myndin sýnir á einstakan hátt samstöðuna innan fjölskyldunnar þegar á reynir og vangaveltur. Líka hvað hefi ef til verið hægt að gera áður en allt varð um seinan. Hvað skiptir mestu máli í ólíku lífi okkar hvers og eins og hvað þarf oft lítið til. Jafnvel bara tilviljanir að einhver verður fórnalamb eineltis. Hvað erfitt getur verið að takast á við grimmdina sem virðist búa innra með okkur flestum. Líka saklausari grimmd barna og unglinga og skilningsleysi okkar eldri sem horfum á og ætlumst jafnvel til að sá sem verði fyrir einelti sættist við árásaraðilann með handarbandi eins og sýnt er svo vel í myndinni. Í því litla en daglega, jafnvel tölvusamskiptum eða með símboðum og sem brýtur að lokum einstaklinginn niður. Jafnvel svo að hann telur óvini sína vini sína, því annars á hann enga vini.
Hver er ábyrgð okkar allra í samfélaginu, að drepa ekki niður lífsvilja annarra, oft í hálfgerðu hugsunarleysi eða vegna eigin vanlíðan? Þessu reynir myndin, eða öllu heldur tilfinningarnar og hugsanirnar eftir á, fyrst og fremst að svara. Þökkum líka fyrir það brautryðjendastarf sem þegar hefur verið unnið hér á landi síðastliðin áratug á vegum Regnbogabarna. Starf sem er fyrst og fremst sjálfboðaliðastarf, sprottið upp af illri nauðsyn og sem þarf að styrkja miklu meira. Í heimi þar sem allir eiga að mega vera aðeins öðruvísi og sem bara auðgar mannlífið og gerir það skemmtilegra. Þar sem góðu tilfinningar fá að ráða, tillitsemin og frelsið sem við öll viljum eiga, til að dafna.
http://eyjan.is/2012/05/07/nidurlaegjum-vid-tholendur-einelti-er-ekki-samskiptavandi-heldur-ofbeldi/
Vilhjálmur Ari Arason
