Samgöngustofa samþykkti varanlega lokun neyðarbrautarinnar 27.6.2017 (rauða brautin) og þar sem byggingaframkvæmdir eru þegar hafnar við NA endann (á gömu Valslóðinni). Hvernig getur Ríkisstjórn Íslands, framkvæmdaráð LSH og Reykjavíkurborg skipulagt Nýtt Þjóðarsjúkrahús til framtíðar sem tryggir ekki einu sinni öruggt aðgengi neyðarflutinga úr lofti (með öruggu aðflugi fyrir þyrlur á spítalann og sjúkraflugi til nærliggjandi flugvallar)?

Eftir að leyfi fékkst hjá flugmálayfirvöldum og hönnun þyrlupalls var lokið 2011, var ákveðið (2012) að loka neyðarbrautinni og byggja upp á Valslóðinni. Forsendu fyrir áframhaldandi nálægð við Reykjavíkurflugvöll var jafnframt kippt út úr skipulagi fyrir Nýjan Landspítala sama ár af kröfu Reykjavíkurborgar og sem upphaflega var ein meginforsenda fyrir staðarvali á Hringbraut upp úr aldarmótunum síðustu.

Í nýrri skýrslu samgöngumálaráðherra um framtíð Reykjavíkurflugvallar sem kom út í vikunni segir meðal annars: „Ef loka á Reykja­víkurflugvelli árið 2024 þarf að gera ráðstafanir varðandi aðflug þyrla að Landspítalanum sérstaklega varðandi skipulag og notkun lands í Vatnsmýrinni.“

Skipulag Vatnsmýrarinnar hjá Reykjavíkurborg (2010-2030) og staðsetning þyrlupalls á Nýjum Landspítala við Hringbraut (gamla neyðarbraut Reykjavíkurflugvallar horfin).

Ekkert nýtt áhættumat hefur hins vegar enn farið fram eftir árið 2012 vegna breyttra aðstæðna í Vatnsmýrinni þegar í dag og sjúkraþyrluflugið. Lokun neyðarbrautar og um leið aðal-aðflugsbrautar fyrir þyrlur að Nýjum Landspítala og byggingaframkvæmdir á Valslóðinni sem lokar síðustu aðkomuleiðinni næst spítalanum. Flestar þjóðir reyna hins vegar að tryggja 2-3 opnar aðflugsbrautir í hönnun nýrra þjóðarspítala eins og t.d. í Árósum í Danmörku.

Þyrlusjúkraflug eru þegar í ár hátt í 200 á ári, en upphaflegar áætlanir um not á þyrlupallinum við Nýjan Landspítalann voru aðeins áætlaðar milli 4-10 og aðeins í brýnni neyð! Áætlað mat fyrir þörf á þyrlusjúkraflugi er hins vegar áætlað milli 300-600 flug af landinu öllu ef vel á að vera og þar sem hver mínúta getur skipt máli að koma sjúklingi á bráðsjúkrahús. Eins er um 700 venjuleg sjúkraflug og tíminn skiptir oft líka miklu máli, ekki síst í tíma aksturs til og frá flugvöllum.

Léttar sjúkraþyrlur sem nú eru mikið í umræðunni til slíkrar þarfar ásamt þyrlum LHG og bent er á á í nýrri skýrslu fagráðs um sjúkraflutninga með þyrlum, hafa ekki leyfi flugmálayfirvalda til að lenda á þyrlupallinum á þaki Nýja Landspítalans við Hringbraut. Aðeins öflugar 2-3 mótora þyrlur sem geta haldið sér á lofti ef einn mótor bilar og vegna slæmra aðstæðna og ekkert opið svæði á jörðu niðri til nauðarlendinga. „Miðað er við að þyrlur sem noti pall séu í afkastagetu 1, þ.e. þyrla sem hefur þá afkastagetu að ef markhreyfill verður óvirkur þá geti hún lent á flugtaksstöðvunarsvæðinu eða haldið fluginu örugglega áfram til viðeigandi lendingarstaðar eftir því hvenær hreyfillinn verður óvirkur!“ En auðvitað geta allar þyrlur bilað alvarlega, ekki síst í slæmum veðrum. Pallurinn auk þess aðeins á 5 hæð við hlið sjálfs meðferðarkjarna spítalans. Lendingar munu auk þess valda mikilli truflun rétt við hliðina á kjarnastarfseminni vegna hávaða og mengunar.

Borgarstjóri Reykjavíkur var þess vegna beinlínis kjánalegur og í raun heimaskítsmát í Kastljósþætti vikunnar og þegar hann ræddi m.a um fyrirhuguð óleyfileg not léttari þyrla að þyrlupalli Nýs Landspítalans í framtíðinni. Um svipað leyti og núverandi áætlanir gera ráð fyrir að meðferðarkjarni NLSH verður kominn í gagnið og byggingaframkvæmdir hefjast að fullu í Vatnsmýrinni eins og hann óskar og Reykjavíkurflugvöllur farinn. En auðvitað gæti líka Nýr Landspítali verið á mikið betri stað, allra hluta vegna og við öll unnið taflið.

Draumsýn SPITAL-hósins á Hringbraut og þar sem framkvæmdir eiga að hefjast á næsta ári.