Fyrir öld síðan var sjötta hvert barn óskilgetið á Íslandi. Fjöldi lekandatilfella árið 1914 voru 235 og sárasóttartilfellin 40, einu mestu samfélagsvandamáli þess tíma. Í þá daga voru ungir ungir menn hvattir til að lesa handbækur um það hvernig þeir ættu að hegða sér gagnvart hinu kyninu, ekki síst áður en þeir lögðu út í […]
Hef tekið eftir töluverðum misskilningi með notkun hugtaksins, hjarðarónæmi (herd immunity). Hjarðarónæmi kallast það hins vegar þegar ónæmir eru svo margir í þjóðfélaginu að það hindri smit í þá næmu og sem hafa þá ekki sýkst áður og myndað mótefni eða með gilda/virka bólusetningu gegn samsvarandi veiru eða bakteríu. Vörnin sem aðeins hjörðin veitir og […]
Sagan kennir okkur margt og farsóttir ekki nýjar af nálinni. Inflúensa, bólusótt, taugaveiki og barnaveiki, ásamt berklum og holdsveiki voru allt að því hversdagsleg vandamál hér áður fyrr. Fátækt, hungur og lélegur húsakostur ásamt náttúruhamförum, fylgdi auk þess þjóðinni fram á 19. öldina. Hef nokkrum sinnum áður vitnað og haft eftir texta úr greinum […]
Ekkert er betra en eiga góða fjölskyldu, góðan samanstað og gott nábýli við nágrannana. Er nú læknir á Hólmavík tímabundið yfir páskana eins og svo oft áður sl. rúma tvo áratugi. Nú á tímum Covids-heimsfaraldurs, en þar sem allir þekkja alla svo vel. Líka þann sem hefur barist fyrir lífi sínu vegna covidsýkingar og […]
Vaxandi sýklalyfjaónæmi helstu sýkingavalda mannsins skýrist í allt að 60% á fráflæði ákveðinna sýklalyfjaónæmra dýraflórusýkla í menn, svokallaðra súnu-baktería og sem eru í grunninn sameiginlegar stofnar flórubaktería dýra og manna og smitast geta á báða vegu. Sýklalyfjaónæmi í heiminum er skilgreind nú sem mesta heilbrigðisógn framtíðar af Alþjóða heilbrigðisstofnuninni, WHO. Sýklalyfjaónæmar flórubakteríur geta þannig auðveldlega […]
Í tilefni af „kvefveirunni“ Covid19 og þegar heimurinn okkar fór á hliðina, 2020, köldum vetri á Íslandi í ár og nú slæmrar veðurspáar um helgina, endurrita ég hér grein Jónasar Jónassen landlæknis úr alþýðutímaritinu Eir, nánar tiltekið nóvemberheftinu 1899. Dreifbýlið og kaldar aðstæður hér á landi þurfa þannig alls ekki alltaf að vera ókostir. Jafnvel […]
Í flensufaröldrum eins og nú stefnir í, eykst notkun sýklalyfja mikið, eða yfir 50%. Oftast er um að ræða notkun vegna hræðslu um bakteríusýkingar eins og miðeyrnabólgu barna, kinnholusýkingar og jafnvel lungnabólgur. Bakteríusýkingar eru vissulega auknar líkur að fá eftir flensur, en þar sem sýklalyf gagnast ekkert ef aðeins er um veirusýkingu að ræða. Margar […]
Þróun í starfsemi BMT LSH eða eins og við þekkjum hana á SLYSÓ hefur verið að breytast mikið sl. ár. Mikill og stöðugt aukinn fráflæðisvandi frá deildinni og aukin áhersla bráðalækna á frumgreiningu þeirra sem eru í innlagnaferli á aðrar deildir og fyrstu meðferðarúrræðum, en á kostnað almennrar móttöku og þjónustu veikra og slasaðra sem […]
Svona átti að stækka bráðamóttökuna eftir að fyrsta áfanga lauk á G álmunni 1980 – núverandi húsnæði BMT LSH og sem tók aðeins 2 ára að byggja (Stálgrindarhús). Álagið samt tugfaldast síðan, ekkert af framkvæmdum og ríkið tók við rekstri Borgarspítala stuttu síðar (1986) og stóraukning vaxandi fráflæðisvandi, aðallega aldraða sem þurfa að komast […]
Mikil umræða hefur verið á árinu um brothætta byggð í Árneshreppi á Ströndum. Eins um fyrirhugaða virkjun Hvalár í Ófeigsfirði í næsta nágrenni og sem sumir telja að geti tryggt varanlega búsetu í Árneshreppi. Ég hef fengið tækifæri sem “höfuðborgarbarn” og “tíðan gest í héraði” og afleysingalæknir á Ströndum til tveggja áratuga, að leggja persónulegt […]
Vilhjálmur Ari Arason
