Af hverju eru við framsóknarmenn að kalla eftir heildstæðri áætlun um afnám gjaldeyrishaftanna?  Ástæðan er einföld.  Í gildi er áætlun um afnám gjaldeyrishaftanna sem Árni Páll Árnason, þáverandi efnahags- og viðskiptaráðherra og Már Guðmundsson, seðlabankastjóri kynntu sem sína.

Í þeirri áætlun er aðeins fjallað um hvernig eigi að aflétta snjóhengjunni.  Nánast ekkert er fjallað um uppgjör föllnu bankanna, – með smá undantekningu.

Þar segir: „ Endurfjármögnun gömlu bankanna er afstaðin og aðgerðir til að taka á skuldavanda heimila og fyrirtækja liggja nú fyrir í endanlegri mynd.“ Þar segir einnig: „Gjaldeyrisforði Seðlabankans er nú í sögulegu hámarki og nemur 47% af landsframleiðslu ársins 2010, en búast má við að forðinn dragist saman þegar slitastjórnir gömlu bankanna hefja greiðslur til kröfuhafa.“

Engin önnur áætlun liggur fyrir.

Hvergi er talað um heildstæða áætlun um afnám gjaldeyrishaftanna þar sem tekið er á bæði uppgjöri föllnu bankanna og snjóhengjunni.

Samtök atvinnulífsins voru ekki alveg sátt við þessa áætlun og  kynntu því sína eigin í maí 2012.  Við það tilefni sagði Árni Páll Árnason að eina leiðin til að afnema gjaldeyrishöftin væri upptaka evru. Friðrik Már Baldursson talaði hins vegar við sama tækifæri um mikilvægi trúverðugra hótana og þrýsting gagnvart eigendum erlends gjaldeyris.

Í millitíðinni hafði nefnd um afnám gjaldeyrishaftanna, skipuð fulltrúum þingflokkanna, verið að störfum, en stjórnarandstaðan hafði krafist þess að hún yrði skipuð til að fá betri heildarsýn á vandann.  Niðurstaða þeirrar vinnu var meðal annars að í bréfi dagsettu 20. desember 2012 komu þeir á framfæri áhyggjum sínum af fréttum af fyrirhugðum nauðsamningum hinna föllnu banka og skipulagðri útgreiðslu gjaldeyris til kröfuhafanna í kjölfarið.

En í ljósi þess að menn sáu þetta allt fyrir er áhugavert að kíkja á ályktanir nokkurra flokka um afnám gjaldeyrishaftanna árið 2013.

Flokksþing framsóknarmanna 2013: „“Afnám fjármagnshafta er mikilvægt til að ná fram heilbrigði í efnahagsmálum og innleiða  markaðsskráningu íslensku krónunnar. Heildstæð áætlun um afnám fjármagnshafta er nauðsynleg í ljósi þess að vandinn er mun stærri en áætlað hefur verið. Lausnir varðandi skuldaskil gömlu bankanna, „snjóhengjuna“ og ýmis önnur atriði þurfa að vera hluti af slíkri  áætlun. Tryggja þarf að þrotabú gömlu bankanna fái ekki heimildir til gjaldeyrisútflæðis fyrr en heildstæð áætlun um losun hafta liggur fyrir. Slík áætlun þarf að taka tillit til þess að kröfuhafar gömlu bankanna hafa hagnast mjög á sínum viðskiptum og eðlilegt er að þeim ávinningi sé skipt á milli þjóðarinnar og kröfuhafa. Við afnám hafta er brýnt að traust umgjörð sé um gjaldeyrismarkaðinn til framtíðar og að fyrir liggi trúverðug peningastefna. Þá er mikilvægt að koma í veg fyrir að hugsanleg skammtíma veiking íslensku krónunnar í kjölfar haftaafnáms leiði til sjálfvirkrar hækkunar lána í landinu og þar með skuldaaukningar heimila og fyrirtækja.”

Vinstri Grænir landsfundur 2013: „Verkefnin framundan í efnahagsmálum eru ærin og meðal annars þarf að losa um aflandskrónur samkvæmt þeirri áætlun sem samþykkt hefur verið og gerir ráð fyrir útgönguskatti á þá fjármuni.“

Samfylkingin landsfundur 2013: „Samfylkingin vill að unnið verði áfram með Evrópusambandinu, Evrópska seðlabankanum og Alþjóða gjaldeyrissjóðnum að lausn á vanda krónunnar og útskiptingu hennar fyrir evru. Trúverðugleiki áætlunarinnar, sem unnið er eftir, skiptir einn og  sér miklu máli. Því trúverðugri og gegnheilli sem áætlunin og framtíðarsýnin er, því  minni verður hvati til að selja krónueignir við fyrsta tækifæri og valda þar með því að krónan veikist hratt. Áætlun sem unnin er í samvinnu við ESB, Evrópska seðlabankanna og Alþjóða gjaldeyrissjóðinn með þátttöku í evrópska myntsamstarfinu sem miðar að upptöku evru hefur þann trúverðugleika sem til þarf svo áætlunin skili árangri.“

Svo mörg voru þau orð.