Það er allt að verða vitlaust út af „litlum“ 400-800 milljónum sem bráðvantar upp á rekstur LSH. Lagðar eru til 30 milljónir til að greina vandann, meðal annars í vanáætlun fjárlaganna sjálfra vegna kjarasamninga á árinu. Svo stefna megi að aukinni hagræðingu eins og það heitir og þegar raunverulega vantar tæpa 3 milljarða í reksturinn! Allt eftir að forstjóri Landspítalans var tekinn á beinið af fjárlaganefnd Alþingis og sem vildi bara benda á vandann. Launum er þegar haldið niðri, mannekla víða og viðhald lítið. Ný tæki jafnvel vantar nema sem gefin eru af góðgerðafélögum og Kára. Sjúkrarúmin af rekstrarafgangi og hagnaði bankanna. Spítali og heilbrigðiskerfi sem er að hruni komið og Alþingi lítur á sem bagga á þjóðfélaginu.

Sameinað nýtt stórt og hagkvæmt þjóðarsjúkrahús á sem bestum stað getur skilað allt að 6 milljarða hagnaði af rekstrakostnaði á ári samanborið við aðeins 2 milljarða sem stefnt er að á Hringbrautarlóð með bútasaum og miklum aukakostnaði í viðhaldi og endurnýjun. Hagnaður sem gerir þá mikið meira en t.d. að standa undir lánakostnaði og miðað við NÚVERANDI fjárveitingar til spítalans og sem eru auðvitað allt of lágar.

Hvað er Alþingi eiginlega að hugsa? Hvar eru langtímamarkmiðin m.t.t. raunverulega og hagkvæma nútímalega uppbyggingu heilbrigðiskerfisins? Er ekki bara verið að teyma þjóðina á asnaeyrum í áframhaldandi og langvarandi raunniðurskurði á heilbrigðiskerfinu og sem mörgum stjórnmálamönnum finnst þegar vera orðið allt of kostnaðarsamt?

Fréttir á Vísi (auðvitað ekki á RÚV) svo 6.12.2015

http://www.visir.is/sigridur-osatt-vid-vigdisi—ogedfelld-nidurstada-/article/2015151209607

http://www.laeknabladid.is/tolublod/2015/12/nr/5661

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/11/07/lifshaettuleg-gagnryni-a-nyja-landspitalann/

Súrefnismólikúlið, cytochrome c oxidase. Mikilvægasta sameind líkamans til stjórnunar á orkubúskapnum. Rafeindahleðslutæki líkamans.

Mólekúlið er eitt það stærsta og mikilvægasta í líkama okkar ásamt genunum og samsett af allskonar sameindapörtum, frumefnum, fitu og kolvetnum auk próteinsameindanna sem gegnir mikilvægasta hlutverkinu í orkubúi okkar sjálfra með rafeindatilflutiningi. Það þarf auðvitað ekki öflugt ímyndunarafl til að sjá fyrir sér hvað mengun í okkar nánasta umhverfi og lofti getur skaðað þessa risasameind eða flókin tengslin þess við orkubúskapinn. Sennilega ekki mikið umfjöllunarefni nú í París, en sem full ástæða væri að halda aðra heimsráðstefnu um síðar ásamt öðrum mögulegum slæmum nýjum áhrifum frá umhverfinu okkar.

http://www.nature.com/articles/srep12047

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3302176/

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/10/04/garnafloran-okkar-arsen-og-oll-eiturefnin/

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2012/02/01/pfc-idnadarefnin-i-sjonum-kringum-nordurlondin/

http://www.dv.is/blogg/vilhjalmur-ari/2014/5/5/haettur-i-naerumhverfi-islands/ 

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/01/15/thegar-litlu-skrefin-telja-mest/

Þessi orð eru fræg tilvitnun úr ræðu JFK forseta Bandaríkjanna í Vestur-Berlín fyrir rétt rúmri hálfri öld síðan (1963), rúmu ári eftir að Rússar byggðu Berlínarmúrinn til að aðskilja vesturpart Berlín frá austurhlutanum. Í Kalda stríðinu svokallaða til að koma í veg fyrir flóttamannastraum til vestursins og frelsisins. Orð gegn kúgun, lokuðum og einangruðum samfélögum. Stórmenn í sögunni sem hefur verið til umræðu í fjölmiðlum hér á landi af öðru tilefni og virkað hefur viðkvæmt fyrir suma. Fræg orð sem samt lifa og eiga að lifa og sem voru látin falla til stuðnings hinu opna og lýðræðislega samfélagi sem við viljum öll búa í. Gegn sérhagsmunum minnihlutahópa og eins fyrir eina þjóð í samfélagi þjóðanna.

Fjármálakerfið okkar var tekið í gegn og ekki af góðu eftir hrun, með Rannsóknarskýrslu Alþingis. Aðrir hafa bent á að svipað hefði þurft að gera með aðra stjórnsýslu, ekki síst heilbrigðiskerfið og þar múrar eru ófáir. Kirkjan hefur eins opnast í sínu umburðarlyndi og þurft að taka rækilega til í sínum innri málum. Það heldur ekki af góðu, ljótum málum þegar gröftur spýttist opnaðist loks upp á yfirborðið eins og við sprungin kýli. Sama hefur upplýst varðandi ýmsa félags- og samfélagsþjónustu barna- og fatlaðra gegnum árin þar sem múrar voru reistir. Allt til dagsins í dag, víða um landið.

Því er því sannarlega engin skömm að menn og konur vilji líkja sinni hugmyndafræði við hugmyndafræði JFK, þessa ágæta manns og sem ég hef svo sem skrifað um áður. Ætti í raun að vera takmark flestra stjórnmálamanna og þótt sagan dæmi verk þeirra síðan auðvitað að lokum. Ég telst hins vegar ekki til stjórnmálamanns og á í raun hvergi heima á þeim vettvangi. Samfélag okkar er enn furðu lokað, ekki síst í stjórnsýslunni og í stjórnmálaflokkunum sjálfum. „Á stríðstímum verða oft til hetjur. Í dag vantar okkur foringja til að sameina okkur um einhvern góðan málstað og stefnu. Manneskju með áræðni, kraft og elju eins og ég var reyndar búinn að kynnast strax á barnsaldri. Einhvern sem getur talað milliliðalaust til þjóðarinnar og sem allir treysta. Þótt við lifum á erfiðum tímum í mikilli upplausn, komum við ekki auga á óvininn. Við eigum í stríði við okkur sjálf. Óvinurinn hefur einhvern veginn læðst inn á milli okkar og er jafnvel einn af okkur. Við  finnum ekki foringjann og reiði okkar beinist að hvort öðru. Okkur vantar hetjur og að þora.“. Þetta skrifaði ég fyrir 5 árum, nýbyrjaður að blogga og sem ég helda að eigi jafn vel við í dag.

Stjórnsýslan beitir sér enn gegn umbótum víða í þjóðfélaginu og þar sem unnið  er jafnvel beint eða óbeint gegn almannaheill. Siðfræðin er víða afbökuð og jafnvel stundum látin víkja fyrir vísindalegri hugsun og hagsmunum Háskólasamfélagsins. Eitt dæmið er t.d. stuðningur, með þögninni aðallega, á lífsýnasöfnun meðal þegnanna í nafni „Útkalli til þjóðar“ um árið. Ákvörðun um staðsetningu Nýs Landspítala við Hringbrautarlóð er enn eitt slíkt mál og þar sem hagsmunir stjórnsýslu Háskólans og Reykjavíkurborgar eru látin ráða fyrir skyndigróða þeirra sjálfra. Staðreyndir afbakaðar og fóstbræðrabönd ólíkra eldri stjórnmálamanna og frammámanna látin ráða með samþykkt Alþingis sem auðvitað má breyta með nýjum lögum og nýjar staðreyndir liggja fyrir. Aðallega samt í dag með þögninni á gömlum úrheltum markmiðum og gegn betri vitund.

Sjálfur hef ég skrifað um þessi málefni og synnt oft gegn gegn straumnum sl. ár. Og þrátt fyrir áratuga rannsóknavinnu og ákveðnu gæðaþróunarstarf í nafni vísinda og Háskóla Íslands, mæta niðurstöður takmörkuðum velvilja háskólasamfélagsins sjálfs. Þar sem þær eru óþægilegar stjórnvöldum og jafnvel særandi fyrir kollega í ríkjandi kerfi. Kallar á uppstokkun og nýja hugsun, m.a. í skipulagi heilbrigðismála og verklagi lækna. Eins er varðar samskipti og uppbyggingu sjálfrar heilsugæslunnar, grunnstofnun almenns heilbrigðis og forvarna. Sumir vinir mínir hafa reyndar kallað mig Don Kíkóta, hefur ekkert með DeCode að gera, heldur riddarann spænska sem stöðugt barðist við vindmillur. Það er svo sem í lagi og ef árangurinn verður að lokum enginn hjá mér. Ég vil þó mikið frekar vera kallaður Berlínarbúinn undir slagorðinu, Ich bin ein Berliner, og með þeim markmiðum sem í orðunum felst. Kannski of stór orð. Ekki samt í hátíðarræðum eða á flokksfundum, heldur einfaldlega með opnu lýðræði og tjáningu í netmiðlum, gegn meðvitaðri og ómeðvitaðri þöggun og spillingu í íslensku þjóðfélagi í dag. Nú síðast reyndar gegn annarskonar múr og nýjum höftum sem við blasa í framtíðinni að óbreyttu. Nýjum Landspítala á gömlu Hringbrautarlóðinni til að þókknast nokkrum, nýja þjóðar- og háskólasjúkrahúsi okkar allra.

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/06/17/spitalaheilbrigdid-og-folkid/

Svokölluð dead-curve fyrir þyrluflug (Bell 204B) sem ræðst af hraða og hæð frá jörðu. Þannig þarf flug að nást utan rauðu kúrfunnar og ef vélarbilun verður.

Þyrluaðflug mun alltaf verða varhugavert yfir lágreista spítalaþorpinu í Þingholtunum og þar sem ekki verður nein aðstaða til neyðarlendingar á opnum svæðum. Þyrlupallurinn (helipad) sem hefur verið hannaður þar m.t.t. öryggis er fyrir miklu fullkomnari þyrlur en við eigum í dag, svokallaðar 3 mótora þyrlur (hönnunarþyrlan í undirbúningsskýrslunni), kosta auk þess mikið meira og eru miklu dýrari í rekstri. Alltaf hefði samt þurft að tryggja plan B – öryggisplan- við aðstæður sem þessar í Þingholtunum að mínu mati og sem aðeins verður gert með léttari þyrlum og opnu svæði nálægt í að- og fráflugsstefnu. Varla sem neyðarbrautinni í Vatnsmýrinni heldur gerir og verður látin fara. Þannig afskaplega heimskulegt og hættulegt aðeins eitt plan A nú verð ég að segja og sem toppar vanhugsun í Hringbrautarmódelinu öllu saman og sem ég hef oft komið inn á áður tengt öðrum aðgengishindrunum þar;

„Eitt af því sem ekki hefur heldur fengið umfjöllun sl. ár (við Hringbrautaráætlunina) er öryggi sjúkraflutninganna, sérstaklega með þyrluflugi og sem skiptir sennilega Íslendinga meiru máli en flestar aðrar þjóðir, af landinu öllu og miðunum umhverfis. Ég er reyndar ekki flugmenntaður, en hef starfað í yfir 30 ár á Bráðamóttöku LSH. Í raun nokkrum árum áður en þyrlulendingaraðstaðan var hönnuð við gamla góða Borgarspítalann. Öll þessi ár og í misslæmum veðrum hafa þyrlulæknarnir talað um öryggið að hafa plan B til lendingar á túnunum þar í kring. Við venjuleg skilyrði lendir reyndar þyrlan eins og býfluga beint ofan á þyrlupallinn, en við verstu skilyrði og sérstaklega ef vélarbilun verður, þarf þyrlan að hafa aðgang að opnu svæði í aðflugs/fráflugsstefnu. Því hærri sem þyrlupallur er fyrirhugaður á byggingum erlendis, því lengra frá getur hinsvegar neyðarsvæðið verið (opið svæði) og reikna má einnig út úr grafinu að ofan. Þyrluflug er a.ö.l. mjög öruggur flutningsmáti slasaðra af slysstað, en oftast er aðeins er um eina heimkomuáætlun er að ræða, nú í framtíðinni á þyrlupall á þaki 5 hæðar Nýja spítalans í Þingholtunum eða nærliggjandi flugvelli á höfuðborgarsvæðinu? Ófullkomin aðstaða til lendingar á sjúkrahúsi skapar líka mikið óöryggi áhafnar, sjúklinga og nærliggjandi spítaladeilda.“

Gamli góði Borgarspítalinn okkar og bráðasjúkrahús allra landsmanna með þyrluvöllinn sinn góða, en sem farið er að þrengja að.

Nú er þannig ljóst að kaupa þarf öflugar og dýrar 2-3 mótora þyrlur og að skilyrðum um fullt öryggi verður aldrei náð varðandi aðstæður í Þingholtunum með aðeins einn þyrlupall (helipad) á þaki 5 hæðar Nýja Landspítalans samkvæmt fyrirliggjandi teikningum. Vaxandi áhersla er hins vegar lögð á litla þyrluvelli (heliport) erlendis við stór sjúkrahús (t.d. í Danmörku, Þýskalandi og Bandaríkjunum) sem gjarnan eru hafðir sem næst jörðu og sem getur rúmað 2-3 þyrlur þess vegna samtímis og sem er mikið öryggisatriði auðvið ef bilun verður svo völlurinn/pallurinn teppist ekki. Að mörgu leiti uppfyllir litli völlurinn í Fossvogi betur öll skilyrði í dag, þótt aðeins ein þyrla rúmast þar (sjá mynd) og opnu aðflugssvæðin þar nokkuð tryggð eftir vindáttum. Þannig má sjá að um mikla afturför er að ræða nú með áætlað þyrlusjúkraflug framtíðarinnar á Hringbraut, og þá eina bráða- og hátækni/háskólasjúkrahúsi landsins.

Fyrir áhugasama þá er tenging á hönnunarskýrsluna á þyrlupallinum á Nýjum Landspítala við Hringbraut hér sem gaman væri að fá skoðun á frá flugmönnum; https://drive.google.com/open?id=0B91EwWZv2AGmb3JOcEZBRTdLUmc

https://en.wikipedia.org/wiki/Helicopter_height–velocity_diagram.

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/10/06/adeins-um-adgengi-og-oryggismal-nyja-landspitalans/

Í Læknablaðinu fyrir ári er rakin saga eins af hápunktum heilbrigðisþjónustunnar á Íslandi með byggingu Sjúkrahús Reykjavíkur (Borgarspítalans), 1968 og nútímalega þjónustu sárvantaði. Enn í dag má sjá og skynja andann sem ríkti á fyrstu árum spítalans í gamla anddyrinu. Marmarastyttur sem minna á sögu læknisfræðinnar til áminningar fyrir gesti og gangandi. Meðal annars af sjálfum Hippókrates og grískum goðum lækninga og heilbrigðis. Bygging sem var tákn framsýnarinnar og sem var miklu nýtískulegri og rýmri en gamli góði Landspítalinn. Stærsta átak sem gert gert hafði verið í heilbrigðisþjónustunni í tæplega hálfa öld, eða frá byggingu gamla góða Landspítalans. Borgarspítalinn eins og hann var lengst af nefndur, enda rekinn af borginni fyrstu árin, bætti einnig mikið aðgengið fyrir sjúka og slasaða og sem er gert vel skil í greininni. Áður en hagræðingaróvætturinn sem stundum hefur verið kallaður svo, hélt innreið sína með sameiningu sjúkrahúsanna fjögra á höfuðborgarsvæðinu og versandi opinberri þjónustu.

Sameining sjúkrahúsanna i Reykjavík, var krafa heilbrigðisyfirvalda í lok síðustu aldar og þar sem draumurinn um gamla stóra Landspítalann á Hringbrautarlóð einni var síðan uppvakinn. Með enduruppbyggingu og þéttingu svæðisins, lágreistum byggingum og löngum göngum um Þingholtin sem nú er verið að hefjast handa við að byggja. Og þar sem stefnt verður síðan að, að láta Borgarspítalann besta sem mest hverfa af borgaryfirborðinu, enda í eigu ríkisins.

Sannarlega má segja að um mikið afturhvarf til fortíðar hafi verið að ræða. Litið var yfir möguleikann á stækkun Borgarspítalans meðan enn var nóg landrými í Fossvogsdalnum. Troða skal hins vegar nú systur Öskubusku í skóinn hvað sem það kostar. Bygginga- og viðhaldkostnaður á Hringbrautarlóðinni sjá allir að er miklu óhagkvæmari en bygging hagkvæmrar nýtískulegrar og sjúklingavænnar sjúkrahúsbyggingar sem getur verið með nánast alla starfsemina undir sama þaki og sem flestar þjóðir kappkosta í nútímanlegum sjúkrahúsrekstri og sem er miklu hagkvæmari í rekstri á tækniöld.

Sagan síðar, dæmir auðvitað verk okkar og framtíðarsýnin í heilbrigðismálunum á hverjum tíma. Hugsanlega nú sem dæmi um eina mestu þröngsýni Íslandssögunnar á dýrustu ríkisframkvæmdinni og með miðaldarhugsun um aðeins eitt nýgamalt sjúkrahús fyrir landið allt í gömlu miðborg Reykjavíkur. Nýr Landspítali á Hringbrautarlóð hefur reyndar verið þverpólitískt rófutog loforða endalaust fyrrum heilbrigðisráðherra úr flestum flokkum. Allt frá tímum Sighvats og Jóns forðum til Kristjáns Þórs í dag. Og enn heldur rófan sem borgastjórnin heldur dauðahaldi í á móti svo hún slitni ekki of fljótt vegna sinna eigin fjárhagshagsmuna. Öldin er önnur og þegar Reykjavíkurborg reisti sjálf sinn spítala.

Það dýrmætasta sem fortíðarþráhyggjan og seinagangurinn í öllu rófutoginu sl. áratug hefur þrátt fyrir allt gefið okkur, er að enn er möguleiki á endurskoðun og skynsamlegri ákvörðun. Miklu hagkvæmari og betri spítala á betri stað. Kastljósinnslagið í gærkvöldi á RÚV fyrir þátt kvöldsins, LOKSINS, gaf þó tóninn að halda megi áfram með leikinn eða hvað? Einbjörn dró Tvíbjörn, Tvíbjörn dró Þríbjörn, ……….en að lokum slitnaði þó rófan. Vonandi sem fyrst og að Alþingi taki við af leiknum til endurskoðunar.

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2014/11/11/forsendubrestur-og-meinloka-21-aldarinnar-nyr-landspitali-i-gamla-midbaenum/

Nýja Kalnes-sjúkrahúsið í Noregi

Umræða um mögulega nýja staðsetningu á nýjum Landspítala en við Hringbraut, er nú talin ógna sjúklingaöryggi landans ef marka má fjölmiðlaumræðu stærstu fjölmiðlanna og tafir verði á áætlaðri uppbyggingu við Hringbraut. Reyndar afar hægt og aðeins með byggingu sjúkrahótels í stað legudeilda sem mest vantar fyrstu 2 árin, en síðan með byggingu svokallaðs meðferðakjarna eftir 2-3 ár og sem taka mun 3-4 ár að klára. Að lokum endurnýjun á öllu gamla húsnæðinu á lóðinni og frágangi allra tengibygginga. Stórt reiknisdæmi með ótal óvissubreytum ásamt óhagræðisþáttum og ónæði á starfsemi sem er rekin er þar fyrir og íbúa Reykjavíkur. Óöryggisatriði varðandi umferðaþunga og aðgengi, sjúkraflug með þyrlum um langa framtíð í yfirþroðnum miðbæ Reykjavíkur.

Tafir sem verða ef byggt verður á besta (mikið betri stað) þurfa alls ekki að verða miklar og jafnvel styttir byggingatíma á fullkomnum spítala miðað við Hringbrautaráformin og margoft hefur verið rakið. Getgátur sem kastað er nú fram af lítt athuguðu máli þeirra sem staðið hafa að undirbúningnum við Hringbraut og sem verja sitt verkefni, hvað sem það kostar. Sennilega gríðarlegir fjárhagslegir hagsmunir annarra líka undir og margra milljarða króna undirbúningsvinna farin í súginn og sem gagnrýnd hefur verið, en sem auðvitað má nýta að hluta eins og er varðar sjúkrahússtærðina. Nýtt deiliskipulag á nýjum stað, útboð, frumhönnun og síðan lokateikningar þarf ekki að taka nema 2-3 ár og hægt að fullklára byggingu á 5 árum eins og tvö nýleg dæmi eru um á Norðurlöndunum á álíka stórum sjúkrahúsum. Nú nýopnað sjúkrahús í Kalnes í Noregi sem tók fimm ár að byggja og annað sem er á byggingastigi í Danmörku í Hilleröd og sem á að klára 2020. Bæði þessi sjúkrahús þar sem vel var vandað til verka kosta tæpl. 90 milljarða króna og sem er svipuð upphæð og bútasaumurinn við Hringbraut getur orðið þegar upp verður staðið og ef endurnýjunarkostnaður á gömlu húsnæði verður meiri en lágmarksáætlanir nú gera ráð fyrir og flestir reikna með.

Eftir er hins vegar að reikna hagkvæmnissparnað af rekstri hagstæðs sjúkrahús undir einu þaki miðað við Hringbraut og sem sennilega eru nokkrir milljarðar á ári. Sameining allrar sjúkrahússtarfsemi í einn spítala, hvar sem hann verður, er reiknaður um 6% af fjárveitingu til sjúkrahúsrekstarar nú sem eru 54 milljarðar fyrir árið 2016 og sem er þannig um 3.2 milljarðar á ári. Þegar reiknað hefur verið inn í dæmið sala eigna á gömlu spítlalóðunum og nýr staður hefur verið fundin, gæti söluhagnaður skilað 20-30 milljörðum króna. Hagræðisáhrif hafa þannig verið reiknuð út að þau geti staðið undir lánakostnaði við nýjan spítala á betri stað, 40 ára lán með 3% vöxtum, sem rekstur í öllum húsunum á Hringbrautarlóð mun ekki gera, sérstaklega þegar tekið er tillit til bygginga nauðsynlegra umferðamannvirkja og sem slegnar hafa verið af í núverandi deiliskipulagi Reykjavíkurborgar til 2030 (umferðastokkur frá Miklubraut vestur úr og umferðabraut um Hlíðarfót). Samtökin betri spítali á besta stað (SBSBS) hafa reyndar reiknað hagkvæmnisáhrifin mikið lengra fram yfir Hringbrautarhugmyndirnar eða allt að 100 milljarða króna til lengri framtíðar, og munar um minna.

Maður spyr því nú í hverju hin lífshættulega gagnrýni sé fólgin sem forstöðumenn LSH og Samtaka Hringbrautasinna (Spítalans okkar) hamra á í fréttum og viðtölum við helstu fjölmiðla landsins þessa daganna og þegar hún þvert á móti getur hugsanlega leitt til framkvæmda með mikið skemmri byggingatíma, sparað miklar fjárhæðir og gert spítalann sjálfbærari í rekstri miðað við fyrirliggjandi fastar fjárveitingar til spítalans í dag, fullkomnara og sjúklingavænna sjúkrahúss, sjúkrahúss með meiri framtíðarmöguleikum og þróunar samskipta nátengdra vísinda og atvinnustarfsemi sem og nauðsynlegra háskólabygginga (heilbrigðisvísindasviðs). Að minnsta kosti teljum við í Samtökum um betri spítala á betri stað full ástæða að staldra aðeins við og endurmeta áætlanir nú á dýrustu ríkisframkvæmd sögunnar. Framkvæmd sem getur svo sannarlega margborgað sig hvað heilsuöryggi landans áhræri til langrar framtíðar og rétt er að henni staðið. Alveg eins og menn hugðuðu fyrir einni öld og þegar menn völdu gamla Landspítalanum staðsetningu í útjaðri borgarinnar. Þannig alls ekki lífshættuleg umræða heldur þvert á móti þjóðhagslega mjög gagnleg og heilsusamleg.

Eins má alltaf spyrja sig hvort umræða um „sjálfbæra“ sjúkrahússtarfsemi sé réttlætanleg og víst er að þjóðin hefur skuldað sér og börnum sínum fyrir löngu nýjan og betri spítala og þegar tekið var út eins og af sparisjóðsbók barnanna sinna og eytt til að borga eigin skuldir. 18 milljarðar króna hurfu þannig af söluverðmætum gamla Símans og eignaðar höfðu verið Nýjum Landspítala. Víst er að Alþingi á nú næsta leik og þarf að tryggja Nýjum Landspítala öruggar fjárveitingar til rekstrar og nýbygginga og breyta lögum ef með þarf fyrir nýjan og betri spítala á besta stað. Sjaldan eins og nú getur Alþingi unnið jafn mörg prik hjá þjóðinni.

Greinar um málið á blogginu mínu áður:

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/09/10/dyrkeyptur-einn-fugl-i-hendi-a-landspitalalodinni/

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/06/17/spitalaheilbrigdid-og-folkid/  

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2012/05/05/nyr-landspitali-eins-og-slaemur-draumur-i-dos/

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2014/10/20/akvordunin-um-nyjan-landspitala-arid-1900-eir-viii/

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2014/11/11/forsendubrestur-og-meinloka-21-aldarinnar-nyr-landspitali-i-gamla-midbaenum/

http://blog.dv.is/vilhjalmurari/2015/08/26/reykjavikurkludrid-og-nyi-landspitalinn-vid-hringbraut/

Þróunin í heilbrigðisþjónustunni á höfuðborgarsvæðinu er að stöðugt eykst þörf á bráðaþjónustu fyrir lýðheilsusjúkdóma og smærri slys á sjálfu háskólasjúkrahúsinu, í stað hefðbundinnar heilsugæsluþjónustu á heilusgæslustöðvunum og sem allar aðrar þjóðir leggja höfuðáherslu á. Álagið í dag er allt að áttfalt miðað við það sem þekkist hjá nágrannaþjóðunum og eykst stöðugt. Heilsugæslan á höfuðborgarsvæðinu er að hruni komin og þótt allir sem þar vinna reyni sitt besta. Fleiri og fleiri heilsugæslustöðvar reyndar orðnar nær heimilislæknalausar sem stöðugt þurfa að hlýða á skammir og verktökusamningar við eldri lækna úr hinum ýmsu sérgreinum á stærstu stöðvunum duga ekki einu sinni til.

Bráðamóttökurnar koma hins vegar sjúklingunum illa áfram inn á legudeildir vegna frárennslisvanda af legudeildunum og sem aftur er tilkomin vegna vöntunar á úræðum og þjónustu í heimabyggð og í heilsugæslunni. Stöðugt yfirflæði á bráðamóttökurnar kallar nú á fjölgun starfskrafts og stærra húsnæði. Allt er þetta mikið í fréttum og þar sem spítalamálin eru oftar til umræðu. Stjórnmálamennirnir hafa heldur aldrei skilið rót vandans og benda endalaust á heilsutölur sem sýna að þrátt fyrir allt séu Íslendingar meðal heilbrigðustu þjóða heims. Enn sem komið er kannski en sem allt bendir nú til að muni breytast mikið í náinni framtíð. Aukinn einkarekstur og einkavæðing mun heldur ekki leysa vandann eins og þeir margir halda og geta orðið þjóðfélaginu frekar dýrari en ódýrari þegar upp er staðið.

Vitað er að kostnaður heilbrigðiskerfisins í dag á Íslandi er þó mun lægri miðað við þjóðartekjur en hjá flestum nágranaþjóðum okkar og þrátt fyrir að við séum fámenn þjóð í dreifðu og erfiðu landi. Kostnaður við heilsugæslu og forvarnir er auk þess ekki nema aðeins rúmlega 3% af heildarútgjöldum til heilbrigðismála. Samstaða á hinum pólitísku vængjum virðist samt ótrúlega mikil að spara meira og halda sig við framtíðarkreppuúræði við nýja þjóðarsjúkrahúsið okkar í gamla miðbænum. Með smjörklípuúrræðum og bútasaum, nánar tiltekið á Hringbrautarlóðinni. Ekki fastra fjárveitinga og langtímamarkmiða um fullkominn spítala á betri stað, sem dugað getur til lengrar framtíðar og kostar auk þess minna. Spítala sem alls ekki leysir heldur brýnasta vandann í dag en þar sem úrræðaleysið æpir. Á styrkingu heilsugæslunnar, fjölgun legudeilda og stórbætta þjónustu við aldraða.

Stjórnmálamennirnir hlupu á sig með því að loka St. Jósefsspítala fyrir nokkrum árum í sparnaðarskyni, án þess að skapa önnur úrræði í staðinn. Reyndar neyðst  í kostnaðarsama framkvæmd að lokum með opnun Vífilstaðaspítala fyrir aldraða. Stjórnskipan heilsugæslunnar hefur auk þess verið læknum afar dýrkeypt og jafnvel óbærileg. Öllum yfirlæknum var sagt upp fyrir nokkrum mánuðum og sem ekki mátti vera í fréttum. Búið er að ráða rekstrastjóra yfir kippum heilsugæslustöðva í einu til að freista þess enn frekar að auka afköst með einkarekstri og verktöku áhugasamra. Mikill atgerfisflótti er hins vegar staðreynd, nær hundruð lækna vantar og tugir sérmenntaðir heimilislæknar að hætta á allra næstu árum vegna aldurs.

Mikil vakning er hins vegar meðal unglækna að sérmennta sig í bráðalækningum og sem er enn sem komið er í öruggum ríkisrekstri á háskólasjúkrahúsinu og þannig síðasta vígi heilbrigðisþjónustunnar. Þangað sem vel á þriðja hundruð einstaklingar sækja til á sólarhring en leysa mætti oft í dagþjónustu heilsugæslu undir venjulegum kringumstæðum. Mikill kerfisfeill í raun sem stjórnvöld hafa horft framhjá sl. áratugi og þar sem æ sjaldnar er orðið hægt að fara eftir alþjóðlegum klínískum leiðbeiningum um meðferð lýðheilsusjúkdómanna okkar, eftirfylgd í heilsugæslu og þar sem stunda má nauðsynlega heilsuvernd og forvarnastarf, annað en bara bólusetningar.

Húðberklar með húðflúri í New York.

Gríðarleg aukning hefur orðið í að ungt fólk fái sér húðflúr hér á landi eins og annars staðar í hinum vestræna heimi og sem nálgast að fjórði hver fullorðinn einstaklingur sé með húðfúr ef marka má erlendar kannanir. Ætla má að tíðnin sé allt að 80% meðal ungs fólks auk þess sem húðflúrin ná yfir sífellt stærri hluta líkamans. Líta má húðflúrstískuna sem menningartákn 21. aldarinnar og þar sem jafnvel tugprósent yfirborðs líkamans er flúrað með varanlegum litarefnum, en sem því miður standast ekki neinar heilbrigðiskröfur og sem gerðar eru til lyfja eða lækningavara. Litir og áhöld til húðflúrsgerðar þannig innflutt til landsins án eftirlits með hjálp internetsins. Litir sem við vitum að geta innihaldið óhreint vatn, sýkla, sveppi, þungmálma og önnur eiturefni. Allskonar framandi efni og jafnvel sóttkveikjur sem sitja mun ævilangt í húð og vessum þess sem ber.

Sterk tengsl eru á milli húðflúrsgerðar, félagslegs þrýstings, kynímyndar og tískustrauma. Eins hvernig yngri kynslóðirnar vilja marka sína sérstöðu á ystu nöf, hvað sem um alla almenna skynsemi og hollustu má segja og við sem eldri erum látum óátalið. Hefðir sem jafnvel hafa verið teknar upp frá frumbyggjum í fjarlægum heimsálfum af hentisemi, en sem tengist upphaflega ævafornri menningu og trú. Hefðir annarra sem við virðumst getað afbakað og túlkað að vild og sem hafa harslað sér völd sem nýtt listform. Listahátíðar jafnvel haldnar af því tilefni og sem fjölmiðlar eltast eftir.

Rauður tattoo-litur í eitli á Íslandi

Læknar hafa hins vegar lengi varað við húðflúrinu af ýmsum heilsufarsástæðum. Erfitt eða ómögulegt getur verið að fjarlægja illa farin listaverkin síðar og þegar angist og eftirsjái nagar orðið inn að beini. Kannanir sýna að um fjórðungur er óánægður með listaverkið strax á eftir og um 15% sér eftir framkvæmdinni alfarið. Oft vaknar hins vegar ákveðin fíkn hjá viðkomandi að halda frekar áfram og bæta við fleiri myndum, jafnvel að lokum yfir meiripart líkamans og sem er þá orðinn oft eins og eitt stórt misheppnað veggteppi. Enginn segir þó fullum fetum að „listaverkin“ séu ekki oft vel unnin í byrjun, myndirnar jafnvel skoplegar og sem fá mann til að brosa út í annað. Myndir og textar sem tengjast tilfinningum þeirra sem bera, en sem geta engu að síður breytst með tímanum. Óhreinindin við húðflúrsaðgerðina sjálfa, með litunum og hugsanlega húðflúrsnálum er þó það sem flestir hafa mestar áhyggjur af. Litir þar sem sumir geta verið skaðlegri en aðrir vegna eituráhrifa og sem innihalda t.d blý (svarti liturinn) eða kopar (rauði liturinn) og ýmiss hugsanleg krabbameinsvaldandi efni (svo sem polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs)).

Í vikunni voru fréttir um að Danir vildu lögbinda starfsleyfi húðflúrara til að tryggja betur hreinlæti og gæði. Húðsjúkdómalæknar sjá hins vegar flest tilfelli þrálátra bólgubreytinga í húð og t.d. ef húðflúrað hefur verið of djúpt í leðrið eða slæmir litir notaðir. Litir sem margir voru upphaflega framleiddir fyrir blekhylki og blekprentara en ekki í húð á fólki og sem veldur snemmbúnum ofnæmisviðbrögðum hjá allt að þriðjungi húðflúrsþega. Málmefnin, blý og kopar geta einnig truflað myndgæði nauðsynlegra segulómskoðana síðar og bruna í húð við leit að hættulegum meinum eins og gengur, ekki síst í höfði. Þá er að lokum ótalin tilvik á höfunarviðbrögðum líkamans sjálfs með örmyndunum og  eins eftir lasermeðferð þegar reynt hefur verið að eyða húðflúrinu með að bræða litarefnin upp.

Í grein sem birtist í læknatímariti NEJM fyrir 3 árum og unnin var af bandaríska landlæknisembættinu (CDC), voru rakin tugir smittilfella húðberkla vegna húðflúrs í New York.  Sýkingarnar urðu í húð með gráu litarefni sem notað var til húðflúrs. Ósótthreinsað vatn sem notað var til að þynna litina er helst kennt um, en sýkingarnar mátti alls rekja til a.m.k. 4 framleiðenda og sem upphaflega höfðu komið frá Suður-Ameríku. Bakterían Mycobacterium chelonae er skyld berklabakteríunni olli ljótum þrálátum sýkingum í húð og sem gekk illa að meðhöndla (sjá mynd að ofan) með sýklalyfjum, auk hættu á útbreiddari sýkingum um allan líkamann. Bandaríska landlæknisembættið og lyfja- og matvælaeftirlitið (FDA) vildu í framhaldinu auka kröfur um innflutning og framleiðslu litarefna til húðflúrsnotkunar og sem hingað til hafa aðeins fallið undir regluverk snyrtivara.

Ekki má þó gleyma öllum venjulegu húðsýkingingunum strax eftir flúrið, eins og sannaðist eftirminnilega eftir Reykjavíkurmerkið á upphandlegg þáverandi borgarstjóra Reykjavíkur fyrir nokkrum árum. Sýkingar sem oftast miklu auðveldara að meðhöndla en alvarlegustu veirusýkingarnar sem jafnvel engin lyf eru til gegn og sem smitast geta með litunum, nálunum eða jafnve tattoo-vélunum og sem oft erfitt er að sótthreinsa. Kaflinn, Fingurmein, í alþýðuritinu Eir frá aldarmótunum 1900, var áminning um algenga sjúkdóma í þá daga, slys og sýkingar sem gat verið erfitt að fást við og þar sem fræðslan var mikilvægust, m.a. um almennt hreinlæti. Eitt af litlu vandamálunum í dag hins vegar og þar sem við treystum endalaust á sýklalyf sem lausn allra mála, en sem eru jafnvel hætt að virka vegna ofnotkunar. 

Algengasta vandamálið tengt húðflúri í dag nær hins vegar til helmings húðflúrsbera og þegar og ef skömmin fer að segja til sín síðar og fólk vill láta fjarlægja „listaverkin“. Flóknar aðgerðir þá með laser eða jafnvel skurðaðgerðum og sem reynast bæði dýrar og erfiðar. Framtíðin ein sker nú úr um hvort fylgikvillar húðflúrs til lengri tíma litið á Íslandi uppfylli skilgreiningu á nýjum alvarlegum lýðheilsuvanda. Hvernig væri því að að fara að að ráðum Dana og sem ræða nú hvort ekki eigi að lögbinda starfsleyfi húðflúrara. Svona rétt til að lágmarka aðeins áhættu tugþúsunda Íslendinga í framtíðinni á sjúkdómum tengdu eins mikilvægasta líffærakerfis okkar og öldin er allt önnur en hún var áður varðandi yfirborð húðar.

(Unnið að hluta upp úr fyrri greinum frá 2012 m.a. „Húð, flúr, fár og tár“.)

http://www.mbl.is/frettir/innlent/2015/10/09/hudflurslitur_finnst_i_eitlum/

http://www.vancouversun.com/touch/story.html?id=11122918

http://ruv.is/frett/margir-danir-thjast-vegna-hudflursmistaka

Allt snýst um peninga er einhvers staðar sagt og vissulega á það aldrei betur við en þegar reynt er að snúa tölum á haus til að fá sitt fram gegn betri vitund og sem nú á sér stað með dýrustu ríkisframkvæmd sögunnar, Nýjan Landspítala við Hringbraut og ég hef oft skrifað um áður. Þegar beita á smjörklípuaðferðinni og bútasaum málinu til framgangs í stað nauðsynlegra skynsamlegra og raunhæfra fjárlaga. Þegar framkvæmdin verður síðan að lokum miklu dýrari og óhagkvæmari en þurfti að vera og byrja þarf jafnvel allt upp á nýtt. Mesta skömmin að þetta þurf að snúast um framtíðarskipan þjóðarsjúkrahúsins okkar allra nú, en ekki gæluverkefni stjórnmálamannanna eins og oft vill vera og við höfum mörg dæmi um að gangi afar illa í dag.

Þegar byggja þarf 140.000 fm2 spítala, hvar sem hann kann svo að vera staðsettur, er mikilvægast að átta sig á raunverulegu fermetraverði, í nýbyggingakostnaði og raunhæfum endurbyggingakostnaði eldra húsnæðis þegar það á við. Í Evrópu er nýbyggingakostnaður spítala almennt reiknaður frá 500.000 – 1.000.000 krónur á fm2 og endurbyggingakostnaður allt að sá sami eða hærri og sem fer auðvitað eftir hvað þarf að breyta miklu og ástandi húsnæðisins fyrir. Meta þarf bútasaumsmódel sem oftast er gert eingöngu þá til að varðveita menningarverðmæti gamalla húsa.

Varðandi nýjar kostnaðaráætlanir á byggingaframkvæmdunum nú við Nýjan Landspítalann á Hringbraut, óháð öllu óhagræðinu við að byggja í miðbænum á þröngri lóðinni jafnhliða mjög viðkvæmri starfsemi sem þar er rekin, svokölluðum Kosti 2 og sem er endurnýting á um 60.000 fm2 gamals húsnæðis og 80.000 fm2 í nýbyggingum, hafa verið lagðar fram tvær skýrslur. Önnur er frá Hagfræðistofnun HÍ (HHÍ) og hin frá KPMG endurskoðun.  Ef rýnt er í forsendur nýbyggingakostnaðar og endurnýjunarkostnaðar per fm2 sem þessir aðilar gáfu sér, er auðvelt að skila muninn á heildarkostnaðinum sem var um 87 milljarðar króna hjá HHÍ og 47.6 milljarðar króna hjá KPMG. Samtökin um betri spítala á betri stað (SBSBS) létu líka vinna fyrir sig skýrslu um kostnaðarmun á að byggja á hugsanlega besta stað samanborið við framkvæmdirnar nú við Hringbraut og sem var yfirfarin os samþykkt líka af KPMG. Niðurstaða þeirrar skýrslu tók fyrst og fremst tilliti til hagkvæmnisáhrifa til lengri tíma og söluverðmæti eldri eigna. Munurinn var að allt að helming hagstæðara væri að byggja á besta stað .

Samsvarandi byggingamagn á nýjum hátæknispítala í Hilleröd á Norður-Sjálandi í Danmörku og sem er ní í byggingu (2015-2020) og þar sem hvergi er til sparað í gæðum, er um 80 milljarðar ísl. króna (um 650.000 krónur per fm2) og sem gott er að hafa til viðmiðs í þessum útreikningum hér heima . Í HHÍ skýrslunni var nýbyggingakostnaður 750.000 krónur per fm2 en aðeins 550.000 krónur í KPMG skýrslunni. Að sama skapi var endurnýjunarkostnaður 250.000 krónur á fm2 í HHÍ skýrslunni, en aðeins 110.000 í KPMG skýrslunni.

Munurinn þarna á milli er nánast helmingur fyrir sömu framkvæmd. HHÍ skýrslan er vönduð skýrsla sem tók fleiri mánuði að vinna og sem var tilbúin þegar í sept. 2014. Henni var hins vegar haldið leyndri vegna niðurstöðu um allt of háan kostnað á Kosti 2 og sem átti alltaf að vera sparileiðin (bútasaumsleiðin) frá árinu 2009. Eftir að umræðan fór í gang hjá SBSBS var HHÍ skýrslan loks birt í sumar. Í mótsvari síðan við háum kostnaði við bútasauminn pantaði Heilbrigðisráðuneytið aðra skýrslu í snarhasti. Hún var unnin á nokkrum dögum og sem gaf allt aðra niðurstöðu en HHÍ skýrslan. Þeir sem skrifuðu KPMG skýrsluna nýju vöruðu við að hún væri ekki áreiðanleg gagnvart heildarkostnaði og miðaði aðeins við þær forsendur sem ráðuneytið gaf fyrirtækinu að vinna úr!!.

Miðað við kostnaðaráætlun byggingaráformanna nú við Hringbraut samkvæmt HHÍ skýrslunni og kostnaðs samsvarandi byggingarmagns í nýjum og fullkomnum spítala sem er  nú í byggingu í Danmörku (Hilleröd 2015-2020) má vel ætla að hægt sé byggja nýjan og fullkomin spítala á betri stað á höfuðborgarsvæðinu fyrir um 80 milljarða króna. Sala á gömlum eignum á Hringbrautarlóð og í Fossvogi upp á 10-20 milljarða króna dregst síðan frá upphæðinni. Auk þess tugmilljarðar í hagræðisáhrifum til lengri tíma litið og SBSBS hefur sýnt fram á, a.m.k. að stórum hluta. Meðal annars með möguleikum á miklu meiri byggingarhraða á opnu svæði í stærri einingum (hagkvæmari byggingarmáta), miklu betra aðgengi fyrir alla höfuðborgabúa, styttri akstursleiðir og minni mengun. Meira öryggi í sjúkraflutningum með bílum og þyrlum. Meiri möguleikum varðandi stækkunarmöguleika og sem allt stefnir í að þurfi miðað við hratt vaxandi ferðamannafjölda til landsins. Minni kostnaður í nauðsynlegum umferðarmannvirkjum og minni mengunaráhrif. Síðast og ekki síst manneskjulegra spítalaumhverfi fyrir sjúklinga og starfsfólk og sem skapar hraðari bata sjúklinga og ánægjulegra starfsumhverfi. Þátta sem nú er einnig litið fram hjá næsta áratuginn við framkvæmdir á Hringbraut til ársins 2023 og þegar þeim á loks að vera hugsanlega lokið.

Allt virðist stefna í framkvæmdir á Nýjum Landspítala við Hringbraut, ákvörðun stjórnvalda sem vægast sagt hefur verið mikið gagnrýnd að undanförnu m.a. af Samtökum um Betri spítala á betri stað (SBSBS). Aðeins er beðið um endurskoðun á staðarvalinu áður en sjálfar framkvæmdirnar hefjast á næstu vikum. Að öll nauðsynleg matsgöng á ákvörðuninni liggi skýr fyrir en sem ekki virðist hafa mátt ræða opinberlega og sem boðað málþing um staðarvalið ber vel með sér 13. okt. nk. og marka má af frummælendalistanum. Ég kemst þó ekki hjá því að minnast nú á nokkur gagnstæð sjónarmið sem ekki hafa verið rædd á þeim vettvangi. Ekki um hvernig undirbúningi hefur verið slælega háttað sl. áratug og sem kostað hefur hátt í 10 milljarða króna með hugsanlegum hagsmunatengslum ríkis og borgar við verktaka og fleiri aðila. Ekki þá gríðarlegu fjármuni sem fara í súginn (80-100 milljarða króna) og staðarvalið nú stenst ekki kröfur í náinni framtíð og byggja þarf allt upp á nýtt á betri stað. Ekki heldur að nýbyggingaframkvæmdirnar sem nú eru fyrirhugaðar (80.000 fm2) með bútasaum og miklum kostnaði við endurbyggingu á gamla húsnæðinu (60.000 fm2) kosti meira en að byggja nýjan spítala frá grunni á betri stað (140.000 fm2).

Ekki um þrengslin og gamaldags hönnun tengibygginga við nýjan meðferðarkjarna og gamla Landspítalann, þ.e. aðliggjandi deildir í yfir 40 húsum. Ekki að sumar deildir eins og t.d. kvennadeild, barnadeild og geðdeild gleymdust og að hin mannlegu gildi í auknu rými innan- sem utanhúss fyrir sjúklinga og aðstanendur séu látin víkja fyrir nútímalegri hönnun og gert er ráð fyrir meðal nágrannaþjóðanna. Ekki allt ónæði á núverandi starfsemi sem skapast með framkvæmdunum næstu árin og á sama tíma og aðrar stórframkvæmdir verða einnig í næsta nágrenni í miðbænum. Bygging stærsta hótel landsins í Vatnsmýrinni, Landsbankahallar og Marriotshótels á Hörpureitnum, auk uppbyggingar á Háskólareitnum og íbúðabyggðar í Vatnsmýrinni allri, auk annarra hótelbygginga í miðbænum. Nei, það sem ég vil gera hér að sérstöku umræðuefni að gefnu tilefni eru AÐGENGISHINDRANIR á þjóðarsjúkrahúsinu okkar fyrir almenna sjúkraflutninga, sjúklinga, aðstandendur og starfsfólk á stærsta vinnustað landsins. Um alla ofangreinda þætti hef ég hins vegar skrifað um í fyrri pistlum mínum áður og sem lesa má einnig um á fésbókarsíðu SBSBS.

Allir vita hvernig samgöngum er háttað vestur í miðbæ Reykjavíkur á annatímum í dag. Ekki er gert ráð fyrir umtalsverðum breytingum á samgöngukerfinu, nema ef vera skyldi hjólreiðarstígum og sem yfirstjórn spítalans treystir á þegar þeir vitna í eldri könnun sem segir að meirihluti starfsmann spítalans búi í göngu eða hjólafæri við spítalann!! Búist er auk þess við mikilli fjölgun ferðamanna næstu árin. Ef búast má við fjölda ferðamanna um 2 milljónir á ársgrundvelli og að hver ferðamaður staldri við í viku að meðaltali, samsvarar það auknum íbúafjölda um 30 -40 þúsund og sem líka þarf heilbrigðisþjónustu. Við starfsmenn LSH höfum þegar svo sannarlega séð aukna þjónustuþörf meðal eldriborgaranna á skemmtiferðaskipunum í sumar. Einnig eftir mikilla aukningu umferðaslysa úti á landi og þar sem útlendingar koma við sögu í meira en helming tilfella alvarlegustu slysanna. Erfitt er að sjá hvernig starfseminni verður háttað á Hringbrautinni í framtíðinni þar sem stækkunarmöguleikar eru þegar mjög takmarkaðir vegna þrengsla. Nú þegar nýbúið að úthluta m.a. áður fráteknu svæði fyrir spítalann undir nýtt hótel neðan Hringbrautar og sem mikið hefur verið í fréttum hvernig staðið var að.

Eitt af því sem ekki hefur heldur fengið umfjöllun sl. ár (við Hringbrautaráætlunina) er öryggi sjúkraflutninganna, sérstaklega með þyrluflugi og sem skiptir sennilega Íslendinga meiru máli en flestar aðrar þjóðir, af landinu öllu og miðunum umhverfis. Ég er reyndar ekki flugmenntaður, en hef starfað í yfir 30 ár á Bráðamóttöku LSH. Í raun nokkrum árum áður en þyrlulendingaraðstaðan var hönnuð við gamla góða Borgarspítalann. Öll þessi ár og í misslæmum veðrum hafa þyrlulæknarnir talað um öryggið að hafa plan B til lendingar á túnunum þar í kring. Við venjuleg skilyrði lendir reyndar þyrlan eins og býfluga beint ofan á þyrlupallinn, en við verstu skilyrði og sérstaklega ef vélarbilun verður (annar mótor fer í 2 mótara þyrlu), þarf þyrlan að hafa aðgang að opnu svæði í aðflugs/fráflugsstefnu.Því hærri sem þyrlupallur er fyrirhugaður á byggingum erlendis, því lengra frá getur hinsvegar neyðarsvæðið verið (opið svæði). Þyrluflug er a.ö.l. mjög öruggur flutningsmáti slasaðra af slysstað, en oftast er aðeins er um eina heimkomuáætlun er að ræða, nú í framtíðinni á þyrlupall á þaki 5 hæðar Nýja spítalans í Þingholtunum eða nærliggjandi flugvelli á höfuðborgarsvæðinu? Ófullkomin aðstaða til lendingar á sjúkrahúsi skapar líka mikið óöryggi áhafnar, sjúklinga og nærliggjandi spítaladeilda. 

Ef Reykjavíkurflugvöllur fer (neyðarbrautin svokallaða sem er næst spítalalóðinni svo gott sem farin nú þegar) er væntanlega ekkert plan B til, nema ef vera skyldi á Hringbrautinni sjálf. „Neyðarbrautin“ er þannig ekki bara hugarburður minn eins og sumir halda, heldur svæði sem flugmaðurinn vill vita af sem neyðarúrræði til lendingar í stöðugu þyrluflugi til spítalans og sem á eftir að fjölga mikið. Ég hef engar úttektir  fengið á þessum öryggisatriðum þrátt fyrir 5 ára umræðu og sem margir kollegar mínir furða sig á, eins og reyndar svo mörgu tengt þessu máli öllu saman. Hef reyndar ekki heldur heyrt mikið frá íbúasamtökum í grenndinni og þaðan af síður frá borgaryfirvöldum sem heldur spítalanum nú sem næst í gíslingu og sem vill auk þess allar flugbrautir burt sem fyrst, til að byggja meira í miðbænum. 

Allt sem Samtökin Betri spítali á betri stað fer fram á nú er að Alþingi taki áskorun um óháða endurskoðun á staðarvali Nýja Landspítalans við Hringbraut áður en það verður of seint og þá hugsanlega í framhaldinu ákvörðun um langtímafjármögnun betri og nútímalegri spítala á opnu og rúmgóðu svæði. Framkvæmd sem tekur mikið skemmri tíma og kostar auk þess minna en fyrirhugaðar áætlanir á Hringbraut nú. Þar sem aðgengi yrði tryggt fyrir alla hlutaðeigandi sem og ásættanlegur aðbúnaður sjúklinga og starfsfólks í framtíðinni.