Í tengslum við færslu um ”Fingurskipulag” Kaupmannahafnar í síðustu viku vakti Jón Guðmundsson arkitekt athygli  á Alfred Jensen Raadvad.   Jón  upplýsti í athugasemdarkerfinu að Jensen sé álitinn fyrsti skipulagsfræðingur dana og einn helsti hugmyndafræðingurinn að baki fingurplansins.   Hann setti skipulagshugmyndina fram í bók sinni ”borgmesterbogen” sem hann hafði skrifað árið 1914 og endurskoðað og gefið út árið 1929.  Það er 18 aárum áður en skipulagið var samþykkt og að mestu eignað Steen Ejler Rasmussen og Peter Bredsdorff.   En eins og fram kom er fingurskipulagið álitið eitt af helstu menningarverðmætum dönsku þjóðarinnar.

Það skemmtilega við þetta er að Alfred Jensen (1848-1933) var stóribróði Thors Jensen (1863-1947) sem var mikill athafnamaður hér á landi í upphafi síðustu aldar.

Eftir að Jón vakti athygli á þessum stórmerkilega manni hefur mér borist ljósrit og aðrar upplýsingar frá fleiri kollegum m.a. frá Ólafi Mathiesen arkitekt o.fl.   Þarna opnast saga af afar merkilegum manni með nýjar hugmyndir í skipulagsmálum og byggingarlist.  Alfred Jensen skrifaði  merkilegar bækur og greinar í blöð um efnið og lagði mikið til í umræðu um bygginga- og skipulagsmál hér á landi.

Alfred Jensen Raavad haslaði sér völl í Chigaco í Bandaríkjunum á þeim tíma sem helstu nýungar í nútíma byggingalist voru að vakna.  Hann vann fyrir og með þeim bestu í faginu þar í borg.  Þeir sem hafa komið til Chigaco þekkja Lake Front og Lake Shore Drive, en borgarskipulagið þar byggir á skipulagi Jensen.  Hann hitti og átti viðtöl við Luis Sullivan (1856-1924) sem ég hef alltaf haft mikil dálæti á og tel upphafsmann nútíma byggingalistar.  Götur Alfreds og Frank LloydWright krossuðust og áttu þeir samleið á mörgum sviðum.

Alfred Jensen  komst í úrslit í samkeppni um skipulag höfuðborgar Ástralíu Canberra að mér er tjáð.

Alfred kom til Íslands og skrifaði um íslenskan arkitektúr og gerði svæðaskipulag af höfuðborgarsvæðinu.  Mér sýnist á Reykjavíkuruppdrættinum, sem hér fylgir, að Alfred hafi gert sér góða grein fyrir mikilvægi samgangna í borgum. Samgöngur er hryggjarstykkið í tillögu hans.

Jón Guðmundsson arkitekt segir í athugasemd sinni að þar hafi  hann ”m.a. lagt til að byggðin ætti að liggja í lægðunum í landslaginu, en hæðirnar og holtin skildu bera meginsamgönguæðarnar og gróðurbeltin.  Þá var hann að hugsa um lestir og sporvagna þar sem bíllinn var rétt að koma til sögunnar. Á Arnarhóli lagði hann til árið 1918 að yrði reistur útsýnisskáli”.

Það veldur manni alltaf vonbrigðum þegar þeir sem skrifa söguna vanda sig ekki. Mér hefur alltaf verið sagt og það stendur í þeim bókum sem ég var látinn lesa að frumkvöðlar Fingraskipulagsins hafi verið Steen Ejler og Bredsdorff árið 1947. En nú kemur í ljós að það var náinn ættingi Thorsaranna sem setti hugmyndina fyrstur fram í bók sinni “Borgmesteren” árið 1929.  Á þessu er hugsanlega  ein skýring sem ég kem að seinna

Ég mun fjalla nánar um Alfred Jensen Raadvad í næstu færslu.

Að ofan er ljósmynd af Alfred tekin 1916 og hér að neðan svæðaskipulag hans af Reykjavík og nágreinni.  Ljósgrái litiurinn er byggðin.