Í liðnum mánuði var gefin út skýrsla sem heitir “Miklabraut-þjóðvegur í þéttbýli?”

Skýrslan er skrifuð af hópi arkitekta sem kallar verkefnið  “Betri borgarbragur” og er unnið fyrir styrk frá Vegagerðinni.

Skýrslan sem er greining á Miklubraut/Hringbraut og nánasta umhverfi er gott innlegg í umræðu um samgöngur og borgarskipulag. Markmið vinnunar var að greina staðreyndir og vandamál og hafa áhrif á skipulagsmál framtíðarinnar í átt að vistvænni byggð.

Höfundar setja fram róttækar spurningar eins og  hvort hægt væri að minnka helgunarsvæði götunnar og gera hana að borgarstræti á borð við þungar umferðagötur stórborganna? Þetta er hugmynd sem Samúel T. Pétursson skipulagsverkfræðingur hefur sett fram víða og fjallað ýtarlega um. Skýrsluhöfundar spyrja einnig hvort mögulegt sé að gera Hringbraut frá Melatorgi að Ánanaustum að „Shared Street“ og margt fleira.

Miklabrautin er skilgreind sem þjóðvegur nr 49 í íslenska vegakerfinu.

Miklabrautin er sem sagt þjóðvegur í þéttbýli og þá vakna margar spurningar á borð við;  Hvar endar þjóðvegurinn og hvar byrjar borgin? Hvað er þjóðvegur að gera inni í miðri borg?

Eftir götunni við Elliðaár aka nú um 74 þúsund bílar á sólarhring og samkvæmt spám verður fjöldi bíla þarna 20 þúsund fleiri eftir 6 ár eða 94 þúsund bílar á sólahring. Þetta segir okkur að ástand skipulagsmála er ekki að batna í bráð.

Fullyrða má að mikið umfang götunnar á rætur sínar að rekja til óskynsamlegra skipulagsáætlanna sem hægt er að rekja til aðalskipulags sem samþykkt var fyrir tæpum 50 árum og sýnir það hvað aðalskipulag er áhrifamikið gagn.

Ég ætla ekki að gera lítið úr skýrslugerð almennt en segi að þær eru oft fyrirsjáanlegar og útreiknanlegar. Einkum ef þær eru samdar af verkfræðingum eða hagfræðingum. Það er í raun ótrúlegt hvað oft verkfræðingar eru ráðnir til þess að semja skýrslur um efni sem fyrst og fremst heyra undir starfssvið rkitekta. Nægir þar að nefna þarfagreiningar og húsrýmisáætlanir.  Skýrslur eru oft leiðinlegar vegna þess að í þær vantar innsæji og/eða einhverja hugmyndafræðilega sýn á viðfangsefnið. Arkitektar gera ekki mikið af skýrslum því miður. Þeir gera ástandsmat, SVOT greina viðfangsefni, spyrja spurninga, setja fram tilgátur og leita lausna.

Þegar arkitektar gera skýrslu eru þær gjarna vel myndskreyttar, briddað á nýjungum og hugmyndum, þær eru oft hlaðnar tilgátum sem eiga að feta í átt til lausna.  Skýrsla Betri borgarbrags er hér engin undantekning. Hún er ekki bara greinandi, upplýsandi, fróðleg og bráðskemmtileg hvað texta og myndskreytingu varðar heldur vekur hún upp margar mikilvægar og tímabærar spurningar.

Skýrsluna má lesa í heild sinni hér:

http://issuu.com/betri_borgar_bragur/docs/0915-110330-issuu?mode=embed&layout=http%3A%2F%2Fskin.issuu.com%2Fv%2Flight%2Flayout.xml

Ég mæli með því að fólk kynni sér skýrsluna. Þar kemur líka fram hvaða einstaklingar stóðu að heni m.m.

Myndin efst í færslunni sýnir teikningu af gatnamótum við Elliðaár sem er lögð yfir loftmynd af Kvosinni í réttum hlutföllum. Þessi samsetning er sláandi og sýnir hvað umferðamannvirkið er frekt á  landrými. Myndin er í raun ekki bara sláandi heldur beinlínis ógnvekjandi.

Að neðan er  svo önnur mynd úr skýrslunni sem sýnir hvað Miklabrautin tekur mikið landsvæði í samanburði við Kvosina. Blágrátt er malbik og grænt er helgunarsvæði götunnar. Alls er þarna um að ræða 78,4 hektara eða sem nemur ríflega helming þess svæðis sem núverandi Reykjavíkurflugvöllur stendur á.  78,4 hektarar fara sem sagt undir eina samgönguæð í smábæ sem telur rúmleg 100 þúsund íbúa. Þrátt fyrir  þessa staðreynd er enn til fólk sem heldur því fram að einkabíllinn sé heppilegasti samgöngumátinn í borgum.

Að ofan er loftmynd af gatnamótum við Elliðaár. Þarna mætast tvær götur sem taka landsvæði sem er stærra en öll Kvosin í miðborginni.