Einhver sagði einhverntíma: “Til hvers að fara til Danmerkur ef ekki væri það til þess að heimsækja Louisiana listasafnið?” *)

Umrætt nútímalistasafn er í Humlebæk á norður Sjálandi og er það vissulega virði einnar ferðar til Danmerkur a.m.k.

Það sem gerir safnið einstakt, byggingarlistarlega, er að það er í nokkrum byggingum sem tengdar eru saman með glergöngum sem slengja sig milli trjáa í landslaginu. Ef nefna ætti eitt dæmi um byggingu sem kallast á við umhverfið og nýtir kosti þess þá kemur mér Louisiana fyrst í hug. Ekki bara að byggingin taki sjálf tillit til landsins nær og fjær heldur upplifir gesturinn landið, náttúruna og umhverfið á eðlilegan og afslappaðann hátt þegar hann færir sig milli rýma safnsins. Og þá gyldir einu hvort hann er innan- eða utandyra. Safnið er ekki síður einstakt hvað varðar myndlistina.

Byggingarnar er konfekt fyrir unnendur byggingalistar, konfekt fyrir unnendur garðlistar og konfekt fyrir unnendur ósnortinnar náttúru. Þessu til viðbótar er þarna að finna úrvalsverk eftir bestu myndlistarmenn síðari tíma í vestrænum heimi.

Alexander Brun byggði þarna hús fyrir sennilega meira en 100 árum sem hann nefndi Louisiana eftir eiginkonum sínum þrem sem allar hétu Loise. Gamla húsið stendur enn og þjónar sem aðalinngangur í safnið.

Safnið er stofnað árið 1958, af Knud W. Jensen sem átti húsið á þeim tíma. Jensen réði tvo  arkitekta, þá Wilhelm Wohlert og Jörgen Bo til verksins. Þeir urðu síðar báðir prófessorar við Listaakademíuna í Kaupmannahöfn.

Meðal listaverka í eigu safnsins má nefna verk eftir marga fremstu listamenn nútímans. Menn á borð við Roy Lichtenstein, Henry Moore Andy Warhole, Anselm Kiefer, Alberto Giacometti, Pablo Picasso, Yves Klein, Robert Rauschenberg, Asger Jörn, okkar mann Svavar Guðnason og marga fleiri

Eins og áður er getið skipar landslagið lykilhlutverk þarna. Landslagið samanstendur af  grasflötum  og hallandi grænum brekkum í átt að Eyrarsundi með áberandi stórum eðaltrjám og runnum sem mynda með útilistaverkum forgrunn útsýnis til sjávar. Á lóðinni eru þrívíð verk heimsfrægra manna eins og Jean Arp, Max Ernst, Alexander Calder (sonur Calders sem gerði Leifsstyttuna við Hallgrímskirkju) Henri Laurens, Louise Bougeois, Jean Miro og að sjálfsögðu Henry Moore.

Mér er hlýtt til Louisisana m.a. vegna þess að annar höfundanna Jörgen Bo var kennari minn og professor á Listaakademíunnin í Kaupmannahöfn. Það voru líka fleiri íslenskir arkitektar sem nutu kennslu hans. Ég nefni Sverri Norðfjörð heitinn, Albínu Thordarson, Dagnýju Helgadóttur,  og fl.  Stefán Thors skipulagsstjóri var einnig nemandi hans um tíma. Það má því ætla að þessir tveir heiðursmenn hafi skilað einhverju af kunnáttu sinni hingað til lands.

*) Mig minnir að það hafi verið Hörður Ágústsson myndlistarmaður og heiðursfélagi arkitektafékagsins sem sagði þetta þegar hann var í DK að skoða sýningu Man Ray í Louisiana fyrir einum 35 árum

Afstöðumynd og grunnmynd. Ljósgrái hlutinn er neðanjarðartenging milli álmana tveggja.