Af gefnu tilefni langar mig til þess að vitna í bókina „Pælingar“ eftir vin minn Pál Skúlason heimspeking (1945-2015) þar sem hann veltir fyrir sér spurningunni um hvort hægt sé að kenna gagnrýna hugsun? Hann segir á einum stað:
Frá sjónarhóli vísinda og fræða skiptir svarið við spurningunni sköpum vegna þess að skipuleg þekkingar og skilningsleit er óhugsandi án gagnrýnnar hugsunar. Ef menn væru ekki sífellt að gagnrýna kenningar, aðferðir og vinnubrögð í vísindum mundu vísindin staðna og smám saman verða úr sögunni. Framfarir eru undir því komnar að menn efist um gildi ríkjandi kenninga, reyni að finna á þeim veika bletti. Þetta virðist raunar vera eitt helsta skilyrðið fyrir framförum á hvaða sviði sem vera skal: að litið sé gagnrýnum augum á þau vinnubrögð sem tíðkast og reynt að finna önnur betri; að reynt sé að finna galla á verki – hvert sem það er – til að unnt sé að gera betur.
Og síðar skrifar Páll í umræddum bókarkafla:
Hagnýtt gildi hugmynda og skoðana er svo augljóst að raunar er ástæðulaust að eyða orðum að því. Þó er eins og margir sjái það ekki og vanræki gersamlega að hirða um skoðanir sínar og hugmyndir, rétt eins og þeir haldi að þær geti gengið sjálfala og þurfi engrar aðhlynningar við. Því miður er fátt eins fjarri sanni. Hugsanir eru meðal viðkvæmustu vera í þessum heimi og þær lifa einungis og dafna í þeim sem lætur sér annt um þær.
Í dægurmálaumræðunni þyrfti fólk að hafa þessi orð Páls Skúlasonar í huga og átta sig á að ef vel er á haldið eru það hugmyndir og hugsanir sem takast á og fleyta okkur áfram, ekki einstaklingar eða hópar.
Fólk þarf líka að átta sig á að gagnrýnendur hugmynda sem maður aðhyllist eru ekki andstæðingar, heldur samstarfsmenn í leitinni að þeirri slóð sem heppilegast er að feta.
Blessuð sé minning Páls Skúlasonar.
Fólk kann almennt ekki að gagnrýna og getur bara ekki tekið gagnrýni. Þetta þarf að kenna á heimilunum og í skólum frá blautu barnsbeini ef við ælum að vera siðuð. Páll bregst ekki hér frekar en annarsstaðar
Þetta þyrftu margir stjórnmálamenn og hinir svokkölluðu „álitgjafar“ að hugleiða vel.