Já, ég var að horfa á Hamfarakenninguna eftir Naomi Klein í sjónvarpinu í gær.

Lítið á hana hér – myndin fjallar í stuttu máli um hvernig auðvaldið og krókamakarar í samfélaginu nota sér krísur af öllu tagi til að kasta út græðgisneti sínu, sem kennt er við frjálshyggju.

Sem og til að kveða niður alla sem ógna gróðasókn hinna fáu með kröfum um að fleiri fái að njóta.

Og ef það vantar krísur, þá búa peningaöflin þær bara til. Þótt það kosti jafnvel stríð.

Því þá hefur almenningur um annað að hugsa en verjast framgangi þeirra.

Fyrir hátt í fimm árum reið mikil krísa yfir Ísland.

Þótt við eigum ekki að dvelja um of í fortíðinni, þá er hollt að muna hvernig var þá spáð fyrir okkur.

Málsmetandi menn hvísluðust á um það í skúmaskotum (til að hræða ekki almenning um of) að búast mætti við að tugþúsundir manna flýðu land, jafnvel allt að fimmtungur þjóðarinnar.

Þeir sem eftir sætu væru einfaldlega of fátækir til að koma sér burt.

Búast mætti við 20-30 prósenta atvinnuleysi næstu tvo áratugina.

Og matarskorti, einangrun þjóðarinnar, nær algjöru hruni innviða samfélagsins og svo framvegis.

Kannski voru verstu spádómarnir allan tímann heldur ýktir. En það er samt enginn vafi á því að þetta hefði getað farið mjög illa.

Vissulega var þessi krísa ekki skipulögð af auðvaldsöflunum, þótt þau bæru alla ábyrgð á henni.

En þau fóru samt að reyna að viða að sér vopnum sínum – til að notfæra sér hana í sína þágu.

Byrjuðu smátt – tóku upp gamalt baráttumál um að selja brennivín í matvörubúðum, svo við hefðum þó eldvatn á kvöldin til að hugga okkur við.

Sem betur fer tókst að ýta peningaöflunum úr brúnni á þjóðarskútunni þar sem hún hafði sogast í brimgarðinn …

Og síðastliðið haust, fjórum árum eftir hrun, virtist blasa furðu jákvæð mynd við.

Eftir langa og erfiða niðurleið var stöðugleika náð. Gylfi Zoëga lýsti því yfir að kreppunni væri lokið.

Auðvitað ekki í þeim skilningi að aftur væri runninn sá tími frá 2007 þegar við höfðum það sem „best“. Það er að segja þegar sápukúlurnar flugu sem fagurlegast.

Heldur í þeim skilningi að þaðan í frá lægi leiðin aftur upp á við.

Kannski hægt, en samt ótvírætt upp á við.

Fólksflótti hafði þá stöðvast. Og atvinnuleysið minnkað mikið frá því það var mest, þótt enn sé það vissulega töluvert meira en okkur þykir hæfa.

En ýmsar framkvæmdir á döfinni, svo vonir voru skikkanlegar um að brátt fækkaði atvinnulausum enn.

Skjaldborg hafði verið reist um hag hinna verst settu. (Já, ég þori að taka mér þetta orð í munn!)

Vissulega voru margir fastir í erfiðum skuldum – en ýmis úrræði voru til, og altént virtist hafa tekist að kveða niður áköfustu áköllin á töfralausnir.

Og ríkisstjórnin vann – þrátt fyrir massífan andróður – að einu haldbæru leiðinni í hinum aðkallandi gjaldmiðilsmálum sem ennþá hefur verið bent á, vilji menn hætta að reiða sig á rotnandi hræ krónunnar.

Það er að segja upptöku evru gegnum aðild að Evrópusambandinu.

Menn þurfa ekkert að fá í hnén yfir ESB, en aðrir flokkar hafa einfaldlega ekki lagt fram neina trúverðuga stefnu í gjaldmiðilsmálum, svo það er sjálfsagt að reyna þó þessa leið til þrautar og sjá hvert hún liggur.

Gríðarleg áróðursherferð sægreifanna gegn auknu réttlæti í sjávarútvegsmálum virtist þá runnin út í sandinn – já, það var eiginlega bara hlegið að þeirri herferð undir lokin.

Og í október lýstu tveir þriðju hlutar kjósenda í þjóðaratkvæðagreiðslu yfir því að stjórnarskrárfrumvarp sem ríkisstjórnin hafði beitt sér fyrir skyldi verða grundvöllur að nýrri og betri stjórnarskrá Íslands.

Þetta leit sem sagt allt tiltölulega bærilega út.

Verst var að ríkisstjórnin hafði gefið fjármálakerfinu of lausan tauminn við endurreisn bankanna, en það mátti kannski vona að þessi síðasti vetur kjörtímabilsins yrði eitthvað notaður til að setja nokkrar skorður þar á.

En já – þótt margt væri óleyst enn eftir „sjáiði-ekki-veisluna“ sem peningaöflin og pólitískir armar þeirra héldu hér og fór svo rækilega úr böndunum, þá virtist margt stefna heldur í rétta átt.

En núna hálfu ári seinna er öldin önnur.

Núna erum við skyndilega aftur orðin sannfærð um að allt sé í kaldakoli.

Og það sé allt ríkisstjórninni að kenna.

Silfurskeiðarstrákarnir sem stýra pólitískum örmum peningaaflanna standa nú á miðju gólfi þar sem lúið hreingerningafólkið er komið langleiðina með að þrífa eftir partíið og arga að ennþá sjáist ryk útí hornum og slettur á veggjum.

Skuldavandi heimilanna!

Heilbrigðiskerfið í rúst!

Dýrmætum tíma eytt í gæluverkefni eins og nýja stjórnarskrá – fuss, fuss!

Jú, heimilin glíma mörg við óhæfilegar skuldir. Brýnt er að finna frekari úrræði á því sviði. En flokkur sem nú virðist sópa að sér fylgi út á loforð um að „leysa skuldavanda heimilanna“ – hverjar eru hans lausnir? Jú – hann ætlar að stofna starfshóp sem á að taka hálft ár í verkefnið.

Það er nú allt og sumt.

Heilbrigðiskerfið – það er vissulega lítt fyrirgefanlegt af ríkisstjórninni að hafa látið grípa sig í bólinu þar. En margt hefur samt verið ofsagt um þau mál síðustu vikur. Heilbrigðiskerfið er EKKI hrunið, og ekki einu sinni að hruni komið.

Og tíminn þennan síðasta vetur stjórnarinnar hefur vissulega ekki verið nýttur í að setja peningaöflunum skorður.

Það hefði átt að nota tímann betur.

En það læðist samt að manni sá grunur að nú sé verið að búa til krísu, leynt og ljóst.

Líkt og Naomi Klein sýndi fram í myndinni sinni að sumir séu svo flinkir í.

Nú á beinlínis að hrópa niður hreingerningafólkið – partígestirnir eru komnir aftur í sparifötin og iða í skinninu.

Nú síðast kemur í ljós að verðbólga hefur tekið stökk í síðasta mánuði af því kaupmenn hafa velt umsvifalaust út í verðlag mjög hóflegum kauphækkunum starfsfólks síns.

Og þá heitir það enn einn naglinn í líkkistu ríkisstjórnarinnar.

En með leyfi, í hvaða lið hefur meirihluti kaupmanna yfirleitt skipað sér?

Er þeim örugglega kappsmál að hjálpa til?

Og þingmenn stjórnarflokkanna eru skammaðir fyrir að ætla að eyða síðustu dögum þingsins í að ræða nýja stjórnarskrá í stað þess að leysa skuldavanda heimilanna.

En þið fyrirgefið – guð forði okkur frá því að þingmenn „leysi skuldavanda heimilanna“ á nokkrum dögum rétt fyrir kosningar!

Það held ég yrði mynd á því!

En nú erum við sem sagt aftur orðin sannfærð um að hér ríki djúp krísa.

Og hverjir munu græða á því?

Og yfir hvað er verið að breiða?

Frá hverju er verið að dreifa athyglinni?

Jú – frá því sem vel hefur verið gert. Og það er verið – jafnvel meðvitað og markvisst – að breiða yfir þau raunverulegu áhyggjuefni sem peningaöflin hafa af náinni framtíð.

Að hér verði sett lög um réttlátara kerfi í sjávarútvegi.

Og ný stjórnarskrá þar sem ákvæði um auðlindir og upplýsingar munu skerða athafnafrelsi peningaaflanna, og ákvæði um aukin réttindi okkar allra munu leggja þeim skyldur á herðar.

Þetta er það sem slagurinn stendur um.

Ég vona að ríkisstjórnin og þingflokkar standist þrýstinginn og afgreiði sín mál.

Og líka að kjósendur standist þrýstinginn.